De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 18. Brieven 2516-2750

[p. 77]

2555 Aan Bernhard von Cles
Freiburg, 9 oktober 1531

Erasmus van Rotterdam groet de zeer eerwaarde heer Bernhard, bisschop en kardinaal van Trente

Ik heb de afgelopen dagen al vier brieven van Uwe Eerwaarde Hoogheid ontvangen, met dezelfde inhoud.^1. Dat laat duidelijk uw uitzonderlijke genegenheid voor mij zien, dankzij talloze bewijzen allang bekend en beproefd, maar toch is het prettig dat de herinnering daaraan af en toe weer bij volgende gelegenheden wordt opgefrist.

U nodigt mij uit om naar de rijksdag in Speyer^2. te komen; blijkbaar hebt u een zeer hoge dunk van mijn gezondheid. Ik worstel in dit nieuwe huis^3. al voor de vierde keer met de dood. De strijd verliep vrij gunstig, zolang de worstelaar kon profiteren van het milde zomerse weer. Maar zodra het ruw herfstweer werd, was ik tot mijn ongenoegen aan huis gebonden en gaf ik mij, zittend bij de haard, over aan loomheid. Tegen het feest van Michaël^4. wierp een plotseling opgestoken noordoostenwind mij op bed. Ook een bevriende buurman van me werd daardoor op dezelfde dag ziek en overleed binnen vier dagen.^5. De eik stortte neer, ik blijf zoals het riet in de fabel^6. overeind door mee te deinen. Wat ik daar voor het algemeen welzijn zou kunnen betekenen, weet ik niet, maar mijn aanwezigheid daar zou zeker voor mijzelf belangrijk zijn, zoals het ook voor mij belangrijk was geweest niet bij de rijksdag van Augsburg^7. verstek te laten gaan. Maar wat zou ik dit lichaam, brozer dan glas, aandoen, waarvoor een andere kamer of andere wijn, waarvoor een beetje wind uit de verkeerde hoek de dood betekent? Het ontgaat me niet dat er mensen aan de rijksdag zullen deelnemen die mij bijzonder slecht gezind zijn en zelfs mijn ondergang beramen. Daarover kunt u, als u tijd hebt, meer horen van de eerwaarde heer Johannes,^8. bisschop van Wenen.

Ik maak me geen zorgen over geld, de Heer heeft erin voorzien, en zal erin voorzien, naar ik hoop; mijn enige wens was dat het mij vergund zou zijn op

1. Overgeleverd is de kladversie van brief 2540.

2. Zie brief 2527, noot 8.

3. Zie brief 2517, noot 10.

4. Op 29 september.

5. Zie brief 2554, noot 4.

6. Aesopica nr. 70 (Perry).

7. Zie brief 2516, noot 4.

8. Johannes Fabri.

[p. 78]

deze zeer hoge leeftijd een rustig leven te hebben, maar zelfs dat is mij niet gegeven. Door de aanschaf van dit huis ben ik in onontwarbare problemen verwikkeld geraakt. En toch is er in het hele huis tot nu toe geen enkele plaats die dit broze lichaam een beetje comfort biedt. Velen vragen zich af wat de uitkomst van die rijksdag zal zijn. Moge de geest van Christus bereid zijn de vorsten in te geven wat het heilzaamst is. De grootste voorzichtigheid is daar geboden om te voorkomen dat we, terwijl we de ene partij beteugelen, voor de andere niet haar recht, maar haar tirannie opeisen. Ik weet voor wie ik moet vluchten, maar weet niet goed wie ik moet volgen.^9. Dit is wat mijn gezondheid nu toelaat. Zodra ik weer wat aangesterkt ben, zal ik uitgebreider schrijven. Moge de Heer Uwe Eerwaarde Hoogheid behoeden en bewaren.

Freiburg im Breisgau, 9 oktober 1531

9. Vgl. Cicero, Epistulae ad Atticum 8, 7, 2.