De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 18. Brieven 2516-2750

[p. 75]

2554 Van Anselmus Ephorinus
Bazel, 9 oktober 1531

Een groet. Trübelmann had gezegd dat hij vandaag hiervandaan uw kant op zou gaan. Ik had hem juist mijn brief voor u meegegeven, zeer illustere en geleerde beschermheer, en zie daar, hij was nauwelijks de stad uit of ik vernam per brief uw advies, waar ik met smart naar uitkeek, over de reis naar Speyer.^1. Ik ontving het met open armen^2. als iets van de drievoet^3. en ben u dankbaar.

Het doet me verdriet dat Sebastianus,^4. die, zo begreep ik uit zijn laatste brief, mij zeer vriendelijk gezind was (moge hij voor God leven), vroegtijdig is overleden, maar wie ondergaat niet het onherroepelijke lot? Hier zijn we allemaal naar op weg.^5. Ik zou willen dat u zorgvuldig rekening houdt met uw gezondheid, al was het maar omwille van alle vrome mensen met belangstelling voor de studie, en dat u alstublieft geen ruimte geeft aan wat haar op enigerlei wijze verstoort of schaadt. U hoort zich niets aan te trekken van die lasterlijke aantijgingen van de aanhangers van Oecolampadius naar aanleiding van uw brieven,^6. als u bedenkt met wat voor bedoeling ze dat doen; door Herwagen, wiens belangen op het spel staan, maakte u zich misschien hier al te zeer ongerust over.

Ik besloot de reis naar Speyer met bepakking^7. uit te stellen tot de terugkeer van Trübelmann, zodat het niet nodig is brieven aan mij met de kanunnik uit Würzburg^8. mee te geven; die aan uw vrienden zou ik evenwel graag zelf aanbieden om ons aan te bevelen. Maar ik wil niet dat uw gezondheid omwille van ons belast werd.

Ik merk dat de opkoper een Proteus is en kampioen kletspraat; de afspraak met mij was 5 florijnen, niet 6. Ik wil graag dat hij de ingesloten brief krijgt; hij zal weten dat niet overeengekomen is wat hem belieft. Ik geef de man in elk geval de raad aan zijn reputatie te denken.

1. Zie brief 2527, noot 8.

2. Vgl. Adagia 1854.

3. Hierop was de Pythia gezeten als zij een uitspraak deed; zie Adagia 690.

4. Misschien de vriend genoemd in de tweede alinea van brief 2555.

5. Vgl. Ovidius, Metamorfosen 10, 34.

6. Zoals Ephorinus in brief 2559 aangeeft had Oecolampadius zich geërgerd aan verschillende brieven uit de bundel Epistolae floridae (zie brief 2518).

7. Onzekere vertaling van ‘cum vase’.

8. Waarschijnlijk Daniel Stiebar.

[p. 76]

Ik kan niet anders dan uw gevoelens voor mij ten zeerste waarderen, nu u ons een deel van de benedenverdieping van uw huis aanbiedt. Kon ik maar zo gemakkelijk doen als ik zou willen! Ik roep Christus aan tot getuige, dat ik bij niemand liever zou willen wonen dan bij u. Ik heb twee broers^9. die priester zijn, beiden zouden zich zonder morren aan uw levenswijze kunnen aanpassen. Hoe graag zou ik willen dat u er een als dienaar had! De een is echter rond de vijftig, de ander rond de veertig. Ik zou hun, ook al ben ik de jongste, daartoe opdracht kunnen geven, als de zware, lange reis geen belemmering is. U zou beslist volledig verlost zijn van huiselijke zorgen.

Met Stanisław is de zevenjarige broer van Jan bedoeld, niet de Stanisław die bij mij is,^10. qua gedrag en aanleg werkelijk een jongen van adel, op wie de ouders bijzonder gesteld zijn, met grote belangstelling voor de literatuur. Ik vraag u dringend bij het opdragen van de Terentius^11. de moeite die ik voor Jan doe te vermelden, en u moet ertoe aansporen dat beide broers zich richten naar het gedrag van onze jonge koning Sigismund,^12. die werkelijk een koninklijke aanleg en mentaliteit toont; u zult de ouders geen groter plezier doen.

Als Sebastianus^13. misschien iets wat niet aan iemand toebedeeld is heeft achtergelaten wat mij toekomt, zal het aan de armen worden gegeven; hij heeft mij de andere dingen zeer vriendelijk terugbetaald. Ik zou willen weten of u de beker uit Straatsburg hebt ontvangen. U hebt niets laten weten over de kweeperen; als u ook maar iets van een andere soort voor uw gezondheid uit de kruidenwinkels wilt, hoeft u het maar te zeggen en er zal keurig voor gezorgd worden. Al wat ik heb of ooit zal hebben, ben ik bereid omwille van u te besteden. Ik wens u het allerbeste.

Bazel, zeer haastig, 9 oktober 1531

Anselmus Ephorinus (Sileziër, geen Pool),^14. u toegedaan zoals hij zichzelf is toegedaan

Aan de grote Erasmus van Rotterdam, zijn belangrijkste meester en beschermheer. Freiburg

9. Over hen is niets bekend.

10. D.i. Stanisław Aichler.

11. De opdracht is brief 2584.

12. De zoon van koning Sigismund i van Polen.

13. Zie boven, noot 4.

14. Misschien had Erasmus Ephorinus een keer aangeduid als iemand uit Polen.