De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 17. Brieven 2357-2515

2358 Aan Philipp Melanchthon
Freiburg, 2 augustus 1530

Een brief van Erasmus van Rotterdam aan Philipp Melanchthon

Gegroet. Ik heb de jonge man uit Portugal^1. royaal met eigen geld betaald. Jouw brief en Stiebar^2. waren nergens te bekennen.

Dat ik aan de keizer heb geschreven, is verkeerd overgebracht.^3. Tijdens deze Rijksdag heb ik hem geen woord geschreven. Ik schreef alleen een brief aan kardinaal Campeggi,^4. waarin ik met uiterste inspanning hem dringend verzocht niet met een oorlog over geloofswaarheden te beslissen. Soortgelijke woorden schreef ik aan de bisschop van Augsburg^5. en enkele andere vrienden; en jij vraagt me daarmee niet op te houden! Waarom vraag je die lieden niet liever dat ze ophouden om met hun koppigheid en geschreeuw de gemoederen van de vorsten tot oorlog op te hitsen? Ik heb niet alleen nu, maar voortdurend de woede van de theologen naar beste kunnen gekalmeerd en de gemoederen van de vorsten voor geweld laten terugschrikken. Je ziet hoe dankbaar zij mij zijn.

Een dronkaard, een zekere Gerard uit Nijmegen^6. die ik in mijn Epistola fatsoenshalve Vulturius Neocomus noem, is naar Straatsburg verhuisd. Vroeger was hij bijzonder op mij gesteld, maar nu gaat hij tegen mij tekeer alsof ik zijn moeder, vader, grootvader en beide grootmoeders met een zwaard had gedood.^7. Onder zijn eigen naam heeft hij al vier werkjes gepubliceerd; het

1. Niet geïdentificeerd.

2. De bezorger van brief 2357; zijn komst wordt in brief 2363 vermeld.

3. Dit onjuiste bericht was blijkbaar wijd verspreid.

4. Brief 2328.

5. Christoph von Stadion; zie brief 2332.

6. Gerard Geldenhouwer, aan wie Erasmus' Epistola contra pseudoevangelicos was gericht; zie ook brief 2219, noot 3. ‘Vulturius’ is als grap afgeleid van de eerste lettergreep van Gerard die als ‘gier’ klinkt; ‘Neocomus’ is een variatie op ‘Noviomagus’.

7. Vgl. brief 2353a, p. 310.

[p. 15]

vijfde,^8. een en al beledigingen en huichelarij, verscheen onder de naam van Straatsburgse dienaren van het woord. Niets is zo opruiend. Daarom ben ik vanaf nu niet van plan het geschil bij te leggen, omdat zij zelf niet alleen niets terugnemen, maar ook naar een bloedig handgemeen lijken te verlangen. Moge de Heer voor een goede afloop zorgen en jou ongedeerd en voor ons in goede gezondheid bewaren.

Freiburg, 2 augustus 1530

Erasmus van Rotterdam

8. De Epistola apologetica van Martin Bucer, maar gepubliceerd namens alle reformatoren van Straatsburg, onder wie Geldenhouwer; zie ook brief 2312, noot 1.