De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 16. Brieven 2204-2356

2246 Van Simon Riquinus
[?], 1 januari 1530

Gegroet. Uw brief, die door Quirinus^1. werd overhandigd, bracht mij enerzijds vreugde, anderzijds droefheid. Hoezo, zult u zich vast en zeker afvragen. Verbaas u niet langer. Het kon niet anders dan een feestdag voor me zijn, zoals dat heet, omdat u, de allergeleerdste en voortreffelijkste, zich verwaardigde mij, iemand van de minste soort, een brief te schrijven. Maar het doet me zeer veel leed dat ik in uw ogen op een of andere manier verdacht ben, hoewel ik tot nu toe steeds gezorgd heb dat mijn onschuld onder alle omstandigheden ongeschonden bleef.

Janus Cornarius, weliswaar een geleerd man, maar duidelijk goddeloos (want hij gaf een best erudiete, maar uiterst oneerbiedige redevoering uit, die hij de titel De gekruisigde baccalaureus gaf),^2. is de enige in Bazel die iets ongunstigs over mij gezegd kan hebben, omdat ik verder van niemand die ik ooit van gezicht heb gekend, weet dat hij daar is geweest. Ik bracht enkele jaren door in Leuven, een goed zichtbaar amfitheater als het ware, waar hij als een behoeftige vreemdeling door mij in huis werd genomen. Ik herinner me dat er daar toen al ruzie ontstond tussen hem en mijn vrouw,^3. die meteen toen ze de man zag schrok als een muilezeltje bij het zien van een olifant. Verder kreeg mijn vrouw, die toch een zeer rustig iemand is, ruzie met Cornarius, omdat hij niet met eerbied over God sprak en niet erg bereid was geld dat ten behoeve van hem was uitgegeven terug te betalen. Het kan zijn dat hij daardoor boos op mij en de mijnen is, hoewel hij tegenover mij nooit een andere houding heeft laten blijken. Als ik van te voren had geweten dat die man zo'n heiden en een volkomen barbaar was, had ik nooit ook maar een blik op zo'n lelijk en vervloekt misbaksel willen werpen. Waarom zou ik er

1. Quirinus Talesius.

2. Dit werk is niet getraceerd. Misschien heeft de volgende opmerking over Cornarius uit Luthers Tischreden (Weimarer Ausgabe, nr. 5156) op dezelfde redevoering betrekking: ‘Is [Cornarius] autem fuit blasphemus in Christum et scripsit orationem contra Christum’ (Hij [Cornarius] lasterde Christus en schreef een redevoering tegen Christus).

3. Margarethe Kebisch.

[p. 91]

nog meer woorden aan vuil maken? Ik ben me er niet van bewust iets schandelijks gedaan te hebben; tenzij iemand me misschien van onwetendheid wil betichten: die zal ik graag toegeven.

Ik was van plan hier een heleboel over aan u te schrijven, maar ik ben van mening veranderd. Als ik namelijk met deze weinige woorden de verdenking niet kan afwissen, als u bovendien het onbevangen oordeel van geleerde en weldenkende mensen, zoals Goclenius, Rescius, Campen, de graaf van Neuenahr en Heresbach, niet aanvaardt, zal het vermoedelijk niet helpen als ik een lang verhaal houd. Maar weg hiermee. Ik heb eenmaal vastgesteld wat mijn houding tegenover u is en die zal ik handhaven tot aan mijn laatste ademtocht.

Het geschenk dat de vorst^4. zendt, moet niet naar de prijs maar naar zijn bereidwilligheid afgemeten worden, want hij blijft u in zijn grootmoedigheid zeer genegen; hij zal hierna nog overvloediger laten zien wie hij is. We zullen Quirinus, als u dat wilt, een eervolle prebende schenken; u hoeft het mij alleen maar in orde te laten maken. De vorst^5. zal via een vertrouweling schrijven, met een fraai geschenkje erbij. Uw aanbevelingsbrieven zouden waarschijnlijk in Brabant erg geholpen hebben, als ik me had willen aanpassen.^6. Ik stuur ons Oordeel over de nieuwe zweetziekte,^7. geschreven te midden van de enorme drukte aan het hof; wees daarom niet al te kritisch als u het leest.

Het ga u goed; ik vraag u, bij de goden, evenwel één ding: dat u uw vriend Riquinus nergens anders van verdenkt dan dat zijn levenswandel en karakter onberispelijk zijn en dat hij als geen ander een groot bewonderaar van Erasmus is. Hopelijk zal hij niet weigeren bij gelegenheid op zijn beurt schriftelijk te getuigen van zijn gevoelens! De proost^8. is hier al weg; anders had hij met verlangen naar Quirinus uitgekeken. Nogmaals, het ga u goed, sieraad van de wereld.

Precies op 1 januari, voor de vuist weg, 1530

Simon Riquinus, u zeer toegedaan

Aan de zeer beroemde heer Erasmus van Rotterdam, theoloog. Freiburg

4. Willem v van Kleef, zie brief 2234.

5. Hier is wellicht Johan iii van Kleef bedoeld.

6. Het is niet duidelijk waar dit op doelt.

7. Hermann von Neuenahr en Simon Riquinus, De novo... morbo... quem vulgo sudorem Brittanicum vocant... iudicium doctissimum, duabus epistolis contentum (Keulen, 1529).

8. Hermann von Neuenahr, proost van Keulen.