De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 15. Brieven 2082-2203

2193 Aan Erasmus Schets
Freiburg, 13 juli 1529

Ik groet je. Een poos geleden heb ik je brief beantwoord^1. die veel aantijgingen bevat en waarin jij klaagt over het feit dat ik niet naar dat gelukkige vaderland terugvlieg, waar ik nauwelijks twee eerlijke vrienden heb en niemand aan wie ik om geld kan vragen als dat nodig is. Ik heb je deze brief geschreven via een schoolmeester uit Brugge, maar zoals ik zie heeft de schurk mij bedrogen.^2. Lompart bezorgde mij een tweede brief tegelijk met brieven uit Gent en twee uit Spanje.^3. Daarvoor ben ik je erkentelijk zoals ook voor je andere diensten, beste Erasmus.

In het begin van de vasten stond ik op het punt uit Bazel te vertrekken, maar een opgekomen verkoudheid heeft me tegengehouden.^4. Want toen het gewapende volk met oorlogstuig de markt bezette en tegen de beelden tekeerging^5. was er geen gelegenheid om naar waar dan ook te verhuizen. Rond de Idus van april na Pasen^6. ben ik weggegaan nadat ik openlijk kisten vooruit had gestuurd zodat men niet kon zeggen dat ik was gevlucht. Ik was uitgenodigd door een brief van koning Ferdinand^7. die toen in Speyer ver-

1. Brief 2159 als antwoord op brief 2115.

2. Het verwijt is niet terecht; Schets moet de brief na 27 mei, de datum van brief 2167, hebben ontvangen. Zie ook brief 2243.

3. Zie brief 2167.

4. Zie brief 2125, noot 3; in 1529 duurde de vasten van 10 februari tot 27 maart.

5. Op 8 en 9 februari 1529; zie brief 2097, noot 1.

6. Pasen viel in 1529 op 28 maart.

7. Zie brief 2145, p. 175.

[p. 295]

bleef. Die stuurde ook een document om daarmee belastingvrij door het hele gebied van hem en van de keizer te kunnen reizen. Zelfs bij de volgelingen van Luther viel mijn vertrek verkeerd, maar ze hadden geen handvat om me tegen te houden.

Met grote angst, maar zonder gevaar ben ik van woonplaats veranderd. Want het stadsbestuur van Freiburg gaf mij op aanbeveling van koning Ferdinand een ronduit koninklijk huis dat voor Maximiliaan was gebouwd.^8. Ik tref hier een klimaat aan dat zo vriendelijk is als ik nergens anders heb ondervonden. Sinds vele jaren heb ik mij nooit zo goed gevoeld.^9.

Anton Fugger stuurde mij met een brief^10. honderd goudguldens als reisgeld en beloofde mij evenveel jaargeld in de hoop dat ik naar Augsburg zou komen.^11. Ik heb hem bedankt en ben naar Freiburg im Breisgau uitgeweken omdat het in de buurt ligt en onder de zeggenschap van Ferdinand valt. Er is niets waarvan ik minder spijt heb gehad. Desondanks stuurde Fugger een bijzonder fraaie vergulde beker als geschenk.^12. Het gaat goed met mij als er geen oorlog uitbreekt.^13. Wat ik tussen de harteloze vrienden en de verhitte critici bij jullie kan verwachten weet ik niet.

Zorg ervoor dat vrienden die met tranen hun ogen bederven, dit weten. Misschien zal ik rond 1 september een eigen dienaar sturen wanneer ik zie dat de zaak van de jaargelden niet loopt zoals ik wil. Intussen wens ik jou met degenen die je het meest dierbaar zijn het beste.

Ook hier hebben wij gehoord van de samenkomst van de vrouwen.^14. Ik denk dat het een droom is. Men zegt dat de keizer in Genua is;^15. hij laat geen enkele hoop op vrede zien.

Freiburg im Breisgau, 13 juli 1529

Erasmus van Rotterdam, eigenhandig geschreven

Aan de hooggeachte heer Erasmus Schets, zakenman. Te Antwerpen

8. Zie brief 2112, noot 10.

9. Zie brief 2151, noot 1.

10. De brief is het niet bewaard gebleven; brief 2192 vormt het antwoord hierop.

11. Zie het begin van brief 2145.

12. Zie brief 2192, noot 8.

13. Door het tekenen van vrede op 25 juni was zonder dat een gevecht had plaatsgehad het gevaar van de Eerste Kappeleroorlog voorbij; zie ook brief 2173, noten 10 en 11.

14. Zie brief 2167, noot 6.

15. Dit gerucht blijkt onjuist; Karel v vertrok op 28 juli uit Barcelona en landde op 12 augustus in Genua.