De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 14. Brieven 1926-2081

2076 Van Maarten Lips
[Lens-Saint-Remy? december] 1528

Hartelijk gegroet. Ik heb dit omstreeks de tweede zondag van de Advent^1. naar Goclenius gestuurd. Behandel het zorgvuldig zoals je dat gewoon bent. Ik vraag je mij te laten weten hoe het met je gaat en wat je doet.

Betekenis van de afkortingen in het tweede boek van de Interpellationes.^2.

Pasc. (je weet wie dat is);^3. al. betekent een ander exemplaar. De rest is duidelijk.

Betekenis van de afkortingen in de andere drie boeken van de Interpellationes die ik heb gecorrigeerd. Eerst wordt het nummer van de bladzijde genoemd. Daarna wordt er soms aan toegevoegd: ver. a princ. cap., dat wil zeggen een bepaalde regel vanaf het begin van hoofdstuk zoveel. De nummering moet dan bij het begin van het hoofdstuk beginnen. Soms wordt aan het paginanummer toegevoegd: ver. a fine cap. Dan moet je vanaf het eind van het hoofdstuk rekenen om zonder vergissing bij de bedoelde regel te komen. Meestal zul je lezen ‘pag. zoveel, regel zoveel’, soms ‘pag. zoveel, regel zoveel vanaf het eind van de bladzijde’. Ik denk dat je wel zult begrijpen hoe je moet tellen.

Wat voor nut zou het hebben gehad als ik je het tweede boek had gestuurd, terwijl andere zoveel fouten bevatten? Maar het eerste was nog meer dan de andere gehavend. Nu zullen in ieder geval deze boeken met minder fouten verschijnen en het tweede boek ontbreekt daarbij niet. Behandel het dus zorgvuldig, zoals ik zei. Het ga je goed.

Tegelijkertijd heb ik door dezelfde bode bij Goclenius het tweede boek van de Apologia David en dat wat ik in het eerste boek van de Apologia heb verbeterd, laten bezorgen. Weliswaar is het eerste boek (waarvan men tot nog toe dacht dat dit het enige was) goed ontdaan van fouten verschenen, maar

1. 6 december 1528.

2. In de Ambosius-uitgave van Erasmus die in augustus 1527 verscheen (zie brief 1855) ontbreekt het tweede boek van de Interpellationes.

3. Mogelijk Paschasius Berselius.

[p. 330]

ik twijfel er niet aan dat ik met ten minste enkele van mijn aantekeningen jou een plezier zal doen. Het tweede boek van de Apologia heb ik echter niet verzegeld zoals de andere die ik toen heb verzonden, maar alleen verpakt. Ik weet dat Goclenius deze Apologia alleen maar zal sturen als een geschikte koerier beschikbaar is, die hij zonder bezwaar met die last durft op te zadelen. Als ik me niet vergis zal hij je de rest door een willekeurig iemand laten bezorgen, omdat het de vorm van een brief heeft.

Je zult wellicht verbaasd zijn dat ik over de tweede Apologia spreek, omdat er tot nu toe slechts één boek bestond en niemand van een tweede boek melding maakte. Ik zal daar niets tegen inbrengen, behalve dat je het zelf moet onderzoeken. Mij lijkt geen enkel werk zo kenmerkend voor Ambrosius als die Apologia. In omvang overtreft zij het tweede boek van de Interpellationes.

Het ga je goed, mijn oprecht dierbare Erasmus en zorg dat je mij bij Paschasius niet ter sprake brengt. 1528

Je toegenegen Lips

Ik heb Goclenius gevraagd mij zijn Ambrosius te lenen om de nummers van de pagina's en de regels te noteren, en dat omwille van jou. Dat heeft hij gedaan, maar naar ik begreep met tegenzin. Dat is niet verwonderlijk, want hij was bang dat het door het transport heen en weer zou worden beschadigd. Het zou terecht zijn hem uitvoerig te bedanken, maar dat kan ik niet. Wil jij alsjeblieft deze taak namens mij vervullen?

Aan de beroemde hoogleraar in de heilige theologie Desiderius Erasmus van Rotterdam die in Bazel verblijft. Te Bazel