De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 14. Brieven 1926-2081

1950 Aan [Bonifacius Amerbach]
[Bazel, februari 1528]

Deze brief is een memorandum van Erasmus, waarin hij, klaarblijkelijk voor de arbiters in zijn geschil met Eppendorf, de nieuwe eisen van Eppendorf bovenop wat in de overeenkomst van 3 februari was bepaald, opsomt.

Het staat vast dat Erasmus meer heeft gedaan dan de arbiters eisten.

Ten eerste schreef Eppendorf voor dat Erasmus aan de hertog^1. zou schrijven: dit ging verder dan de overeenkomst.

Hij schreef voor welke dingen Erasmus er aan moest toevoegen: ook dit ging verder dan de overeenkomst.

's Avonds eiste hij dat de brief 's ochtends klaar zou zijn: ook dit ging verder dan de overeenkomst.

Dat, nadat hij door hemzelf gelezen was, de brief in zijn aanwezigheid verzegeld zou worden: ook dit ging verder dan de overeenkomst.

Dat de brief aan hem werd afgegeven om te worden verstuurd: dit eveneens.

1. Georg van Saksen.

[p. 66]

Hij eiste een voorwoord voor een boek dat nog niet geschreven was: ook dit.

Maar Erasmus beloofde geen opdracht, tenzij uit vriendschap, en op voorwaarde dat hij zou hebben gemerkt dat Eppendorf van harte zijn vriend geworden was. Of hij dit geworden is, weet ik niet. In ieder geval geeft hij zelf in een brief toe dat hij over vele duizenden dukaten heeft gekletst. En de brief waar hij mee zwaait, bevat het verwijt van verraad.

Afgezien van deze dingen spreekt het voor zich dat het niet mogelijk was geweest,^2. zelfs als er een datum zou zijn vastgesteld, wat iedereen weet die mij kent.

Voor de volgende jaarmarkt kan ik hem niets beloven. Het enige wat overblijft is het Griekse boek van Chrysostomus,^3. dat echter niet bij hem past, en dat ik anderhalf jaar geleden heb beloofd aan een Kartuizer aan wie ik zeer verplicht ben.^4. Ik zal dit aan hem opdragen als hij wil, hoewel ik het niet verplicht ben.

Kortom: hij verlangt iets wat niet kan, en wat niet verplicht is op basis van de uitspraak. Als hij ondertussen iets vijandigs onderneemt, handelt hij in strijd met wat beloofd is in de overeenkomst.

Ze tellen de dagen voor vertrek naar de jaarmarkt.^5. Maar het boek zou al klaar moeten zijn, als het gedrukt moet worden.

2. Namelijk het schrijven van een boek in zulke haast.

3. Mogelijk Aliquot opuscula divi Chrysostomi Graeca, dat in 1529 verscheen met een opdracht aan Karel Uutenhove.

4. Misschien Lieven van den Zande, die Erasmus had aangemoedigd iets van Chrysostomus in het originele Grieks te publiceren.

5. Het gebruikelijke moment van vertrek naar de lentebeurs van Frankfurt was begin maart.