De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 12. Brieven 1658-1801

1754 Aan Jacobus Piso
Bazel, 9 september 1526

Erasmus van Rotterdam groet Jacobus Piso, proost etc. in Hongarije

Je houdt, zeergeleerde Piso, werkelijk een oude gewoonte in stand omdat je hartelijk bent voor een vriend - of wil je liever medelevend worden genoemd? Ik heb twee brieven^1. van je ontvangen met twee munten, een gouden met een afbeelding van keizer Gratianus en een zilveren met daarop Hercules. Zij zijn een welkom bewijs van je gevoelens voor mij, maar niets is mij zo weldadig, aangenaam en lieflijk als je brieven. Telkens als ik ongenoegen uit mijn geest wil verdrijven, lees ik ze vaak weer bij mijn vrienden en wanneer ik alleen ben; door zoveel werkzaamheden en zo'n grote onrust in de wereld is het onvermijdelijk dat mij zo'n ongenoegen soms bekruipt,

1. Brieven 1297 en 1662.

[p. 207]

vooral als mijn gezondheid mij tegenzit (om de ouderdom maar niet de schuld te geven). Aan je sympathie voor mij twijfelde ik absoluut niet, ook al schreef je niets, want Piso kan zich alleen maar als Piso gedragen. Toch verheugt het mij uit je brieven af te leiden om hoeveel en om wat voor belangrijke redenen ik jou dank verschuldigd ben, wat ik graag doe.

Velius verwijt mij in zijn brieven herhaaldelijk dat ik aarzel iets aan de bisschop van Olomouc^2. op te dragen; nadat ik Plinius^3. aan hem heb opgedragen verlangt hij een werkje dat ik zelf^4. heb geschreven. De Institutio matrimonii^5. heb ik nu uitgegeven, maar dit onderwerp had de koningin van Engeland bij mij een jaar geleden bedongen. Ik ben van plan in de toekomst mij met dergelijke onderwerpen helemaal niet meer bezig te houden. Wellicht zou een profaan onderwerp bij zo'n godsdienstige bisschop niet passen. Ik heb enkele Griekse werken van Chrysostomus gekregen. Wanneer ik er een paar heb vertaald, zal ik ze aan hem opdragen, als Velius daarmee instemt. Ik heb een uitgave van Irenaeus^6. verzorgd, maar vanwege Johannes Fabri, die mij het handschrift had geleverd,^7. kon ik het aan niemand anders dan de bisschop van Trente^8. opdragen. Daarom moet je Velius aansporen mij te laten weten wat naar zijn mening voor de bisschop het meest aangenaam zal zijn. Zodoende kan ik hem tegelijk een dienst bewijzen, omdat hij er zo vaak om vraagt, en aan de herinnering aan zijn voortreffelijke broer^9. bijdragen. Ik wil dit in ieder geval graag doen. Indien hij met werkjes als De modo orandi^10. of De misericordiis Domini^11. tevreden is, zal ik een onderwerp kiezen dat zo weinig mogelijk vijandigheid veroorzaakt. Als hij aan Griekse werken de voorkeur geeft, krijgt hij een boek van een gemiddelde omvang.

Ik betreur het dat de situatie bij jullie onrustig is^12. en daarom maak ik mijn brief niet langer. Op de rest van je brieven zal ik antwoorden, zodra ik

2. Stanislas Thurzo.

3. Zie brief 1544.

4. De Latijnse tekst heeft ‘meo Marte’; vlg. Adagia 519. Pas met de Enarratio psalmi tricesimi octavi (Bazel, Froben, maart 1532) voldeed Erasmus aan het verzoek; zie brieven 2608 en 2699.

5. Zie brief 1727.

6. Zie brief 1738.

7. Zie brief 1715.

8. Bernhard von Cles.

9. Johannes Thurzo, in 1520 overleden.

10. Zie brief 1502.

11. Zie brief 1474.

12. Op 29 augustus hadden de Turken de Hongaren bij Mohacs verslagen, waarbij koning Lodewijk ii de dood vond.

[p. 208]

weet waar jij verblijft en zich een betrouwbare koerier aandient. Breng aan je vriend Velius die veel met je gemeen heeft, mijn hartelijke groeten over. Misschien zal de komende markt in Frankfurt mij een brief van jou opleveren. Het ga je goed.

Bazel, 9 september 1526