De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 12. Brieven 1658-1801

1698 Aan Jan Antonin
Bazel, 28 april 1526

De brief vormt het voorwoord bij Erasmus' vertaling van drie werken van Galenus, Galeni exhortatio ad bonas arteis, praesertim medicinam, De optimo docendi genere en Qualem oporteat esse medicum, die in mei 1526 bij Froben verscheen.

Erasmus van Rotterdam groet de zeer geachte Jan Antonin van Košice, arts

Weliswaar heb ik, mijn dierbare Antonin, door een brief^1. van de zeer geachte Johann Henckel de hoop op je terugkeer verloren, maar mijn verlangen naar mijn afwezige vriend is veel draaglijker geworden, sinds ik weet dat je door buitengewone gunsten en grootse beloningen van vorsten met je landgenoten bent verbonden. Bovendien ben je met een jonge vrouw getrouwd, die zich evenveel met haar voorbeeldige levenswijze als met haar schoonheid onderscheidt. Ze laat je niet wegvliegen en houdt je met een aangename boei^2. vast. Er blijft ons niets anders over dan dat wij op deze manier, de enige die mogelijk is, elkaar op de hoogte houden.

De volledige Galenus^3. is verschenen en spreekt in zijn eigen taal tot ons. Het begin ervan stuur ik je toe, dat ik heb vertaald om jonge mensen voor de studie geneeskunde enthousiast te maken en dat mij meer inspanning kostte dan je zou denken. De reden^4. zal ik je niet noemen, maar als het voor je zelf geen bezwaar is mijn tekst met het Grieks te vergelijken, zul je direct begrijpen dat het vertalen het kleinste deel van mijn werk was.

1. De brief is niet bewaard gebleven; het is wellicht de brief die ook in brief 1660 wordt genoemd.

2. Horatius, Oden iv, 11, 23-24.

3. De editio princeps van de werken van Galenus in het Grieks verscheen in 1525 in Venetië bij Aldus Manutius.

4. De belangrijkste reden was de slechte kwaliteit van de editio princeps; zie brieven 1707 en 1713.

[p. 107]

Jouw parel^5. zal de lieflijke glans van je sneeuwwitte hart bij mij zeker niet laten verdwijnen. Ik begrijp heel goed waarop de Sebastiaan die ik van de prediker^6. kreeg zinspeelt, namelijk dat Erasmus is blootgesteld aan de pijlen van zijn critici. Ook van de illustere Krzysztof, paltsgraaf van Krakau,^7. ontving ik talrijke geschenken, waarvan het geven of ontvangen zelfs een koning niet zou misstaan. Ik zal hun een voor een terugschrijven,^8. maar wellicht zal dit werkje, als het gepubliceerd is, bij een of andere gelegenheid je sneller bereiken dan de brieven. Ik wens jou, mijn beste Antonin, en je lieftallige echtgenote alle goeds toe; ik hoop dat zij met jou op een gelukkige wijze ouder mag worden.

Bazel, 28 april 1526

5. Het geschenk dat aan het eind van brief 1660 wordt genoemd.

6. De lepel was een geschenk van Johann Henckel; zie brief 1660, noot 5. De heilige Sebastiaan stierf door pijlen de marteldood.

7. Krzysztof Szydłowiecki; zie brief 1660.

8. Zie brieven 1751-1753.