De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 11. Brieven 1535-1657

1622 Aan Hieronim Łaski
Bazel, 3 oktober 1525

Erasmus aan de Poolse edelman Hieronim Łaski, gegroet

Hooggeëerde heer, ten aanzien van wat u schrijft^1. over het zenden van een paard, bent u, zelfs als u Cyllarus of Pegasus mocht sturen, niet in staat van een slak een ruiter te maken, en ik kan mij evenmin voorstellen dat u, omwille van een paard, een bediende hierheen stuurt, nu uw broer vanhier is weggeroepen.^2. Ik vermoed dan ook dat uw brief geschreven is voordat was besloten uw broer terug te roepen. Omdat er voor mij nauwelijks iets aangenamers denkbaar was dan zijn gezelschap, kan zijn vertrek mij niet anders dan uitermate zwaar vallen. Zijn zeer plezierige omgang maakte mij bijna weer jong, want aan de goden had ik niemand kunnen vragen die beter paste bij mijn manier van doen. Nog beter gezegd, de wijze waarop hij in het leven staat is zo dat hij met iedereen kan opschieten. Mijn bedroefdheid over zijn vertrek wordt in de eerste plaats verzacht doordat het niet helemaal onverwacht kwam, want ik heb steeds het voorgevoel gehad dat hij spoedig hier weggehaald zou worden, en in de tweede plaats omdat ik de onrechtvaardigheid van het lot maar al te goed kende. Als mij enige vorm van voorspoed deelachtig wordt, duurt het niet lang of die wordt mij ontnomen, maar als mij enige tegenspoed overkomt, dan is die zeer hardnekkig en onmogelijk af te schudden of los te rukken. Daar komt bij dat mijn voortdurende wetenschappelijke bezigheden verhinderden dat hij van zijn kant enige baat had bij zijn verblijf hier. Keer op keer namen wij ons iets voor, maar telkens werden onze plannen doorkruist door kwesties die zich onverwacht aandienden. Ook zelf wilde hij langer genieten van de weldadige rust van de Muzen, maar Plato is van mening dat een wijs man, ook tegen zijn zin, zich moet laten meenemen om het landsbelang te dienen.^3. Daarom is het gepaster uw Polen geluk te wensen dan mijn persoonlijke ongemak te betreuren.

1. De betreffende brief is niet bewaard gebleven.

2. Jan Łaski had zes maanden doorgebracht in het huis van Erasmus en was enkele dagen eerder vertrokken, samen met Karl Harst.

3. Plato, De staat 519c-520f.

[p. 238]

Ik ben erg blij en voel het als een overwinning dat mijn Tong bij de hooggeëerde heer kanselier^4. in de smaak is gevallen. U zult echter niet verbaasd zijn als u merkt dat Erasmus voortaan zijn tong verloren heeft. Moge een u goedgezinde godheid uwe Hoogheid met succes bevrijden van de verwikkelingen waarin u, zoals u schrijft, verstrikt geraakt bent. Ik weet wat een grote Hercules u bent, maar de ervaring heeft mij geleerd dat het niet zonder risico is een tegenstander, hoe onbeduidend ook, te onderschatten. Het ga u goed. Bazel, 3 oktober in het jaar 1525

4. Krzysztof Szydłowiecki; zie brief 1593.