De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 10. Brieven 1356-1534
(2012)–Desiderius Erasmus–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 163]
| |
...scheldwoorden, zodat ze zelfs onder onze vorst FrederikGa naar voetnoot1. tegenover mensen van goede wil niet bepaald billijk of vriendelijk gezind zijn. Ik zie niet waar die onbezonnenheid en dat perverse pralen op uitlopen. Er zijn geen karmelieten en Scotus-liefhebbers die in de weg staan. De Joden die zich half bekeerd hebben, richten de schade aan, want door hun vertoon van vroomheid weten zij listig de kleingelovigheid van eenvoudige zielen te ondermijnen. Hun misdaden en het onrecht dat zij anderen aandoen, kun jij met je goddelijke taalvermogen gemakkelijk aan de kaak stellen als je een soort correctie schrijft op de profetieën en op Mozes, om te voorkomen dat de schurken van de besnijdenis de heilige geschriften als voorwendsel gebruiken om vergif toe te dienen in plaats van geneesmiddelen en om de rust in het openbare leven te verstoren. Mijns inziens begaat een stad een vergissing als zij Joden binnenlaat om woekerhandel te drijven. Ook is het een vergissing om een bekeerde Jood hoofd te maken van het openbare onderwijs. Dat volk stroomt allemaal in Luthers richting, geeft hem adviezen en wordt van waarde geacht. Wat een tijden, wat een normen! Laten mensen die minder verdacht zijn ons het Oude Testament maar uitleggen. Het moet ons vrij staan Christus te vereren zoals onze voorouders dat deden en onze eigen opvattingen te bewaren. Hierover zal Martin Hune uitvoeriger met jou spreken, als je er tijd voor hebt; hij is afgestudeerd in Erfurt, een buitengewoon goede vriend van mij en een, geloof me, voortreffelijk man. Hij heeft een hekel aan de heersende onrust en aan de kwaadwillende mensen van wier groeiende woestheid jij zo'n last hebt. Hij weet dat Luther zijn toenemende roem alleen aan Philipp Melanchthon dankt. Hij kent de overmoed van Ulrich von Hutten. Hij is jou zeer vriendelijk gezind. Hij verkeert in de kringen van EobanusGa naar voetnoot2. en Urbanus. Beiden beveel ik bij je aan. Van onze vriendenkring zijn Jonas, Schalbe, Draconites en Crotus overgelopen naar Luther. Eobanus is op mijn advies weer wijs geworden: echt iemand die eenvoudig en oprecht van aard is. Laat die anderen maar lopen: ze hebben het druk met mensen kwetsen. Ik houd niet zo van fanatieke stenengooiers. Hen erop aanspreken heeft geen zin: ‘Gebruik van geweld is verboden’, zoals de praetor zegt.Ga naar voetnoot3. Luthers volgelingen roepen de Vestaalse Maagden naar buiten.Ga naar voetnoot4. Ze gaan als gekken tekeer. Intussen brengt het lezen van Erasmus mij, in alle rust, vrucht en genoegen. Vaarwel, alom beroemde leraar. | |
[pagina 164]
| |
Op het feest van Terminus, vlak voor 1 maart 1524. Te Gotha Konrad Muth, helemaal uw volgeling Verscheur deze brief! Aan de zeer... doctor Erasmus van Rotterdam, uniek sieraad van de gehele kerk, die een goede vader voor mij is. Te Bazel |
|