De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 10. Brieven 1356-1534

[p. 112]

1401 Van Johann von Botzheim
Konstanz, 3 december 1523

Gegroet. U zult niet verbaasd zijn over de lasterlijke aanvallen op uw Spons als u weet dat er onder die bekende ‘goede’ mannen enkele zijn die geen valstrik ongebruikt zullen laten wanneer ze de banden van vriendschap eenmaal verbroken hebben. Maar de betrouwbaarheid en de eerlijkheid van Erasmus van Rotterdam staan overal ter wereld zo vast dat die niet aangetast kunnen worden door mensen als zij, om het woord schurken maar niet te gebruiken. Mij is volstrekt duidelijk, en ook degenen die schaamteloos die lasterpraatjes verspreiden weten het heel goed, dat de zaken precies zo liggen als u schrijft. Maar wat doen mensen die niet meer te helpen zijn, die zich overgeven aan nietsdoen, wijn drinken, dobbelen en meer van die voortreffelijke activiteiten?

Bij ons is het drama, waarover ik u schreef,^1. op grootse wijze in gang gezet door mijn vrienden, maar het is tot nu toe door de raad van Konstanz aangehouden, hoewel de bisschop^2. en de raad over de kwestie onderhandelen en om beurten delegaties sturen; maar voor zover ik zie houdt ieder mordicus vast aan zijn eigen koers. De bisschop heeft Konstanz verlaten met een vreemd excuus, namelijk het overlijden van Zwick, die vroeger op Meersburg^3. hoofd van zijn huishouding was. Intussen voeren zijn suffragaan,^4. Michael Sander en enkele anderen uit naam van de bisschop fanatiek actie bij de raad van Konstanz: hoe fanatieker ik hen zie worden, des te groter wordt de dagelijks toenemende afkeer - merk ik - waarmee de inwoners van Konstanz hen bejegenen. U wilt niet weten hoe vreselijk fanatiek Michael Sander is, die onlangs tot kanunnik van Konstanz is benoemd. Ik hoor dat hij binnenkort naar Rome gaat nu hij vernomen heeft dat er een nieuwe paus^5. gekozen is.

Het vertrek van Oecolampadius uit Bazel^6. verbaast me, want ik begrijp dat hij daar een goede naam heeft. En waar gaat die goede man eigenlijk zo ijlings heen? U moet gewoon dezelfde blijven, een vredelievende man die

1. De poging van de bisschop Johann Wanner te ontslaan; zie brief 1382.

2. Hugo von Hohenlandenberg.

3. Bij Meersburg stond het bisschoppelijk kasteel.

4. Melchior Fattlin (Vechtlin).

5. Clemens vii, gekozen op 19 november 1523.

6. Er gingen (valse) geruchten dat Oecolampadius van plan was Bazel te verlaten vanwege de houding van Erasmus.

[p. 113]

rustig aan zijn parafrasen werkt. Wat u betreft hoor ik hier alleen maar dat er mensen zijn die u handlanger willen maken van hun eigen onbezonnenheid, want ze willen u als voorvechter van hun ondoordachte en dwaze acties. Ik zou niet graag hebben dat u dat doet, en daarom spoor ik u aan om met hart en ziel de zaak van het evangelie te steunen, wat u zelf al doet. Over de voortgang van ons drama een andere keer misschien meer. Het ga u heel goed, en uw vriend Botzheim groet u hartelijk.

Konstanz, 3 december 1523

Van harte uw vriend, Johann von Botzheim

Aan de onvergelijkelijke hersteller van de ware theologie en van de goede letteren, Desiderius Erasmus van Rotterdam, zijn zeer respectabele meester en beschermheer