De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 10. Brieven 1356-1534

1388 Aan Conradus Goclenius
Bazel, 25 september 1523

Erasmus van Rotterdam groet meester Conradus Goclenius

Beste Goclenius, omdat ik een brief^1. van jou verwacht via Hilarius,^2. hoef ik je nu niet echt te schrijven. Succes van anderen moet je geen pijn doen, wacht maar op betere tijden: ik begrijp trouwens niet waarom jouw lot^3. je zo berouwt. Over Vives verbaas ik me. Hij schreef dat hij dacht over terugkeren naar Brabant.^4. Als dat waar is, vermoed ik dat hem zestig pond aangeboden is in plaats van zestig engelen.^5. Ze zeggen dat ook in Parijs iemand verbrand is.^6. Ferdinand doet erg grimmig tegen de volgelingen van Luther: aan zijn hof heeft hij mijn vriend Fabri, de vicaris van Konstanz, opgenomen tegen een enorm salaris.

Dank je wel dat jij me over het nieuws hebt geschreven.^7. Ongetwijfeld is mijn Spons inmiddels bij jullie gearriveerd. Hutten heeft op 29 augustus de wereld der mensen verlaten: de charme van mijn Spons is door zijn dood grotendeels verloren gegaan. Het krijgsgewoel dat aan alle kanten de kop opsteekt, dwingt mij deze winter hier uit te zitten. Maar als ik de brief^8. die ik onlangs

1. Een dergelijke brief is niet bekend.

2. Hilarius Bertholf.

3. Zijn hoogleraarschap aan het Drietalencollege in Leuven.

4. De betreffende brief is niet bewaard gebleven. Vives bevond zich in Engeland en doceerde in Oxford.

5. Een Engels pond was drie Engelse engelen (angel-nobles) waard.

6. Op 8 augustus was een ongeletterde kluizenaar uit Normandië in Parijs verbrand omdat hij volhield dat Jezus de zoon was van Jozef en Maria.

7. De betreffende brief is niet bewaard gebleven.

8. Deze brief, waarop brief 1386 wellicht het antwoord vormt, is niet bewaard gebleven.

[p. 82]

uit Rome heb ontvangen eerder had gekregen, zou ik nu al op reis zijn geweest. Deze winter zal - hoop ik - een einde maken aan mijn ellende. Ik ben vreselijk bezorgd om de Franse koning. Ik ben op de hand van mijn vorst; maar ik zie geen einde als de expansie van de keizerlijke macht voortgaat.^9.

Ik heb moeten lachen om de simpelheid van Antonius,^10. die je deze brief brengt. Hij kwam hier om boeken te kopen, om zijn habijt af te leggen en ten slotte was er nog iets van een trouwplan; en hij bezat geen cent. Ik waarschuw je dat je niet te veel te maken moet krijgen met dit duistere soort voorwendsels. Eerder heb ik je al het advies gegeven om je niet te zeer in te laten met vriendschappen met Duitsers: zij zijn een paard van Seius.^11. Het ga je goed, en ga vol goede moed door met je werk op het gebied van de Muzen: succes zal je uit een andere richting toelachen. Met betrekking tot Franz^12. waarschuw ik je nogmaals dat je absoluut niets van mijn zaken aan hem toevertrouwt.

Bazel, 25 september 1523

9. Erasmus verwachtte een invasie van Frankrijk door Karel v en Hendrik viii.

10. Wellicht dezelfde als de brenger van brief 1363.

11. Een paard dat zijn bezitter ongeluk brengt; zie Adagia 997.

12. Franz Birckmann.