De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 9. Brieven 1252-1355

1266 Van Ulrich Zasius
Freiburg, 20 maart 1522

Zasius groet de grote Erasmus van Rotterdam heel hartelijk

Het stemt mij droef, grote Erasmus, als je tegenstanders een aanval op je voorbereiden en ik zie niet wat zij als reden kunnen aanvoeren dat tegen je pleit. Waarom zou je de verdenking, waarin je ten onrechte bent beland, niet wegwerken? Maar ik hoop voor je dat het beter zal gaan. Die mensen zullen je status, je situatie, je geleerdheid, je manier van doen en ten slotte je zeer weloverwogen principes eerder beoordelen dan dat ze tegen je tekeergaan. En als zij al hun stekels overeind zetten, moet je maar bedenken dat ook andere goede mensen hetzelfde doorstaan hebben. Op die manier wordt hun reputatie door beledigingen niet aangetast, maar groeit zelfs.

Trek het je dus, zeer geleerde held, niet aan, als de beledigingen tegen jou gericht zijn. Maak je niet druk om de dwaze woorden van degenen die voor kwaadsprekerij zijn geboren. Die woorden kunnen je roem en je naam, die naar het oordeel van de hele wereld al gevestigd is, niet schaden.

Ik denk dat het zeker niet op mijn weg ligt een oordeel te geven over de leer van Luther, omdat ik in die zaak niet deskundig ben. Toch zeg ik dat ik

[p. 44]

het met sommige punten daarvan eens ben, met andere daarentegen niet. Ik heb in het algemeen steeds gedacht dat iedere leer, als hij niet van God uitgaat, spoedig verdwijnt,^1. maar blijft bestaan, als hij door de Heilige Geest wordt geleid. Jij moet je toeleggen op wat jouw taak is, de uitlegging van de Heilige Schrift. Als collega bij je studies heb je Van Dorp, een bijzonder geleerd iemand. Je hebt ook anderen, ook al zijn het er weinig. In samenwerking met hen moet jij voor de christelijke wereld zorgen. Want jouw wetenschappelijke werken zijn des te betrouwbaarder naarmate zij minder van de tekst zelf afwijken en des te veiliger, naarmate er minder op aan te merken valt.

Bovendien hebben wij met onze zorgen je medewerking hier nodig: een verderfelijk meningsverschil tussen onze universiteit en de stad is zo groot geworden dat zelfs Velius en andere geleerden de afgelopen nacht gevaar liepen. Ik heb besloten hier weg te gaan als de zaak niet ten goede keert, en vertrek op aanraden van Capito naar Mainz, waar nu een gewone leerstoel vacant is. Want ik wil niet langer in deze gevaren verkeren; als ik graag daarin zou verkeren, verdiende ik erin om te komen. Ik heb door aan te sporen, raad te geven en ten slotte mijn stem te verheffen beide partijen tot eendracht opgeroepen zonder ook maar iets op te schieten. Wat blijft er dan voor mij aan hoop over om mijzelf te troosten? Ik wil liever op tijd van woonplaats veranderen dan pas te vluchten als ik schade heb geleden, om te voorkomen dat men zegt dat ik niet goed voor mijzelf heb gezorgd. Het ga je goed, sieraad van onze eeuw.

Uit Freiburg, 20 maart 1522

1. Handelingen 5:38-39.