De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 8. Brieven 1122-1251

[p. 352]

1245 Van Pierre Barbier
Vitoria, 29 november 1521

Gegroet, mijn zeer geleerde heer Erasmus. Mij zijn een paar dagen geleden twee brieven tegelijk overhandigd, de ene van 23 en de andere van 24 september, allebei geschreven in Anderlecht.^1. De onrustige tijd die we hier^2. als gevolg van de oorlog doormaken, zal er, vrees ik, toe leiden dat ik u in elk geval niet op zo korte termijn een bezoek kan brengen. Om de belofte uit mijn andere brief^3. gestand te doen, dat wil zeggen dat ik vóór Kerstmis naar uw omgeving zal komen of anders zal zorgen voor een manier om het jaargeld aan u toe te wijzen, heb ik de kwestie besproken met enkele mensen die ervaring hebben met dit soort onderhandelingen met Rome. Zo ben ik te weten gekomen dat Zijne Heiligheid, als ik toestemming verleen, zonder problemen de inkomsten van de beneficiën die ik van u, mijn heer Erasmus, heb ontvangen in ruil voor een jaargeld, aan u zal voorbehouden. Als dat gedaan is, zal het niet kunnen gebeuren dat het u aan de gebruikelijke inkomsten zal ontbreken, of ik nu dood of in leven ben. U zult misschien zeggen: ‘Daar zal heel wat voor neergeteld moeten worden!’ Ik kan daarop antwoorden dat ik, voor de afhandeling hiervan met Zijne Heiligheid, gevolmachtigden zal aanstellen om namens mij een dergelijk jaargeld overeen te komen. Vanaf dit moment, alsof het vanaf dat moment is, zeg ik definitief toe dat ik bij het zien van enkel de ondertekende verklaring, zonder afgifte van pauselijke akten, het genoemde jaargeld zal betalen. Op die manier zal het niet nodig zijn meer kosten te maken dan één dukaat, althans gedurende mijn leven; mocht ik eerder komen te overlijden dan u, hebt u overeenkomstig de strekking van genoemde verklaring de mogelijkheid pauselijke akten te laten afgeven, zonder dat opnieuw toestemming nodig is van mij of wie dan ook. Omdat toewijzing op deze manier niet mogelijk is bij het jaargeld van zes en een half pond groten over de prebende van Kortrijk, heb ik besloten hier of in Vlaanderen een beneficie of prebende daarvoor te nemen, en dan zal ik op dezelfde manier toestemming verlenen met betrekking tot eenzelfde jaargeld, zoals ik al gezegd heb dat ik toestemming zal verlenen waar het de andere beneficiën betreft. Omdat hier niet veel pauselijke notarii zijn, vooral die Latijn kunnen schrijven, moet u alstublieft niet denken dat ik mijn woord niet houd als ik niet met deze brief een volmacht daartoe stuur; maar wat ik niet via deze bode doe, zal ik met de eerstvolgende doen.

Omdat u verder in uw andere brief aan mij schreef, dat u het goed vond dat ik mijn broer^4. een deel van deze beneficiën gunde, schrijf ik met deze brief tegelijk aan hem en stuur ik een volmacht voor het overdragen aan hem

1. Alleen de brief van 23 september is bewaard gebleven (zie nr. 1235).

2. Bij de Frans-Spaanse grens.

3. Deze brief is niet bewaard gebleven.

4. Nicolas Barbier.

[p. 353]

van de kerk van Sint-Egidius in het Waasland, met het verzoek om meteen gevolmachtigden aan te stellen om een jaarlijkse uitkering van alle inkomsten tot uw gebruik overeen te komen, zoals u tot nu toe hebt ontvangen. Ik stuur dit naar u, want ik wil dat hij weet dat hij deze gunst van u krijgt, meer dan van welke andere persoon ook. Ik doe dat tegelijk met de bedoeling dat u, tenzij u het goed vindt, de genoemde volmacht niet verschaft, als hij niet eerst daartoe bevoegde gevolmachtigden zal hebben aangesteld die namens hem, in het geval de beneficie voor de genoemde kerk op hem zal overgaan, een jaargeld kunnen overeenkomen zoals u elk jaar voor de genoemde kerk placht te ontvangen. Tegelijk met de bedoeling dat u, als u en degenen die u in dezen als raadgevers zult gebruiken, ertoe zullen besluiten, een dergelijke volmacht niet geeft totdat ik toestemming verleend zal hebben aangaande het voornoemde jaargeld. Zoals ik al vooraf zei, wordt op deze manier bereikt dat u omtrent mijn broer geen enkele twijfel kunt hebben. Na de genoemde toestemming van mijn kant zal hij immers, zodra hij de beneficie zal hebben ontvangen, niet onder de verplichting uit kunnen om het jaargeld te betalen. Niet dat ik twijfel aan de betrouwbaarheid van mijn broer ten aanzien van u, of aan uw verwachting ten aanzien van hem, maar om problemen geen enkele kans te geven, voor zover dat gemakkelijk kan. Want als de beneficie voor hem vrij zou komen voordat ik toestemming verleende aangaande een dergelijk jaargeld, zou hij intussen kunnen overlijden en zou u uw jaargeld en ik de beneficie kwijt zijn.

Ik ga niet schrijven over de gebeurtenissen hier, want ik wil u niet de kans geven om de spot te drijven met mijn stijl, die zo weinig lijkt op die van Livius. Als ik een stijl had als mijn heer Erasmus, zou ik beslist mijn vorst Karel bezingen, zoveel als de waarheid en de betamelijkheid toestonden. Er is niets wat ik u op dit moment zou kunnen aanraden omtrent die Leuvense intriges, want ik merk dat het eerder schaadt dan baat wat ik zeg.^5. Ik zal het enige doen wat ik kan: ik zal bidden dat God u en al uw zaken zo stuurt, dat het tot zijn glorie en eer, tot uw heil en tot ons aller nut is, wat u, naar ik vol vertrouwen hoop, zult doen; en u, mijn heer Erasmus, vraag ik datzelfde te doen.

Het ga u goed. Uit Vitoria, 29 november 1521

Pierre Barbier, uw toegewijde dienaar

Aan de zeer geleerde en zeer welwillende heer Erasmus van Rotterdam, die ik altijd zal hoogachten

5. Vgl. het begin van brief 1225.