De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 6. Brieven 842-992

987 Van Guillaume Budé
Parijs, 10 juni [1519]

Budé groet Erasmus

Luis Vives, iemand die zich met succes toelegt op de literatuur, zoals ik uit een gesprek met hem opmaakte, wekte bij mij de indruk jouw en mijn goede naam ten zeerste te steunen. Zijn uitzonderlijke en van ontwikkeling getuigende wellevendheid zal volgens mij in de toekomst een krachtige lijm kunnen zijn om onze vriendschap te beschermen en in stand te houden, als zich tussen ons, zoals dat onder mensen gaat, enige rivaliteit of liever lichte verdenking voordoet. Want nooit zal ik zeggen dat zich zoiets tot nu toe heeft voorgedaan, wat mij betreft althans, zelfs niet tegen de priester bij wie ik gewoonlijk kom om mijn ziel te verkwikken.

Ik wil terloops je brief beantwoorden, die ik ontving toen ik elders verbleef,^1. waarin je, geheel overbodig, bezweert dat je altijd op eervolle wijze over mij spreekt, en tegelijk verzekert dat die ene brief van jou,^2. breedvoerig in jouw ogen, bondig in mijn ogen, jou pas echt hierom mishaagt, omdat hij mij blijkbaar ergerde. (Om je eens en voor al van dit idee af te brengen, aangezien je mij toch niet gelooft, of ik het nu ontken of bevestig: je hebt mijn toestemming die brief aan je drukkers te geven, als hij jou niet mishaagt; ik immers heb hem gelezen zonder me te ergeren.) Welnu, als je me nog niet kent, zou ik willen dat je alsnog de wat stugge aard van mijn karakter leert kennen: ik heb een hekel aan kruiperige blijken van verering en doe niet graag aan vriendschappen waarbij de een de ander wrijft,^3. maar evenmin leerde ik bitterheid en toorn met mijn pen aan de openbaarheid prijs te geven. Liever wil ik in de ogen van anderen met een grapje over de schreef gaan en onvoor-

1. Zie brief 924. Budé's antwoord lijkt betrekking te hebben op brieven 930 en 954.

2. Brief 906.

3. D.w.z. waarbij de een de ander vleit.

[p. 329]

zichtig zijn dan ervan beschuldigd te worden de tegenovergestelde fout te maken. Daarmee heeft waarschijnlijk ook je uitspraak te maken, dat we als Kretenzers elkaars kant moeten kiezen,^4. namelijk alsof ik tegenovergestelde ideeën heb, of mezelf er met moeite toe breng met dit streven van jou in te stemmen. Maar door een ongunstig besluit van het lot is het met mij zo gesteld dat ik weliswaar ooit die liefhebbers van barbarij de oorlog verklaarde, en zelfs vol strijdlust de oorlog aanging, maar er niet mee door kan gaan, en me ook niet naar eigen goeddunken kan inzetten voor de goede partij, waarover jij het opperbevel voert: alsof ik bij geen enkele partij hoor, en de ene groep niet steun en de andere niet aanval, ook al haat ik de ene en wil ik het beste voor de andere. Maar wat is dit anders dan als een nutteloze last voor de aarde^5. de ouderdom te naderen, alsof je in een theater zit? Verder, wat betreft datgene wat je zo graag wilde weten, wat mijn mening is, zoals je in een briefje schreef:^6. tot mijn schande stemt mijn geweten in. Ik wens alleen dat je ooit te weten zult komen hoe het in mijn ogen staat met het pleidooi van hen die beloofden onze soort studie te zullen verdedigen. Ik zou willen dat je me schreef als de bisschop, die buitengewoon op je gesteld is, je iets heeft gestuurd. Want dat ging buiten mij om - of dat nu goed is of niet. De zaken staan er zo voor dat het volgens mij beter is hier te stoppen met schrijven en tegen je te zeggen: het ga je goed.

Parijs, 10 juni

4. Zie brief 930, noot 2.

5. Homerus, Ilias xviii, 104, waar Achilles dit van zichzelf zegt na de dood van Patroclus.

6. Niet bewaard; zie ook het postscriptum van brief 929.