De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 5. Brieven 594-841

643 Aan Cuthbert Tunstall
Leuven, 31 augustus [1517]

Dit is een uitgebreide versie van brief 642. Te oordelen naar het antwoord van Tunstall (brief 663) werd alleen deze brief werkelijk verzonden.

[p. 72]

Erasmus aan zijn vriend Tunstall, gegroet

Het overlijden van Andrea Ammonio is bitter nieuws; er woonde nog nooit een Italiaan in Brittannië die zo volmaakt was in de letteren en zo onberispelijk in zijn leven. Maar ik ben blij te horen dat More binnenkort hier zal zijn; als dat zo is, zal ik het gevoel hebben weer tot leven te komen. Moge Jezus, de Heiland, de aartsbisschop van Canterbury^1. bewaren; als hij gezond is, meen ik behouden te zijn. Ik ben met al mijn spullen naar Leuven verhuisd. Tussen mij en de theologen heerst niet alleen volkomen vrede, maar is er ook een nauwe vriendschapsband, vooral met Atensis,^2. hoofd en kanselier van deze universiteit, en met Van Dorp, die mij een oprecht vriend lijkt. Onder elkaar bespreken zij ik weet niet wat allemaal betreffende mijn toelating tot hun rij, dat wil zeggen van de goden, en dat met veel gewichtigheid. Ik verblijf op het ogenblik bij Jean Desmarais, mijn vroegere gastheer, maar ik ga ergens anders heen verhuizen waar meer ruimte is om mijn boeken uit te stallen.^3. Ik kon dat niet eerder doen omdat ze ergens onenigheid over hebben en ik niet één partij voor het hoofd wil stoten, omdat beide me aan hun kant willen hebben.

Ik stuur je de apologie waarmee ik Lefèvre heb geantwoord. Ik weet dat je verdriet zult hebben uit beider naam, maar niet zo erg als ik. Ik begrijp maar niet wat de man bezielde. Ik vervloek mijn lot dat mij tot een dergelijk werk dwong. Je moet het doorkijken, niet lezen; het is haastig in elkaar gezet.

In zijn laatste brief^4. gaf Budé mij te kennen dat hij er niet zeker van is dat jij zijn uitvoerige schrijven hebt ontvangen; verder is hij in zijn brieven bijzonder zwijgzaam over de kwestie van het aanbod van de koning, waarmee hij zich met zoveel gewichtigheid had belast.^5.

Broeder Frowick, terug uit Rome, toonde me recent gedrukte werken van Gregorius van Nazianze. Hij voegde er aan toe dat het Oude en Nieuwe Testament bij Manuzio zal verschijnen, dat Strabo in het Grieks verschenen is, verder de Levens van Plutarchus, Pindarus met commentaar en nog het een en ander.^6. Wat een rijkdom, als we tenminste weer jong konden worden! Maar toch ben ik blij, zo niet voor mezelf, dan toch voor deze generatie.

1. William Warham.

2. Jan Briart. Deze was niet werkelijk kanselier, maar verving Adriaan Boeyens in deze hoedanigheid.

3. Erasmus wilde naar het College van de Lelie.

4. Brief 609.

5. Het gaat om de plannen van Budé en Frans i om Erasmus te betrekken bij de stichting van een humanistisch college; zie brief 522.

6. Zie brieven 629 en 642.

[p. 73]

Drie soldaten van de bende die bij de ondergang van Asperen een meer dan Turkse wreedheid aan de dag legde,^7. zijn gestraft en opgehangen aan een en dezelfde boom. Er is iemand gepakt die hen, terwijl ze naar de plaats van de terechtstelling werden gevoerd, met een handdruk groette en dus niet verhulde dat hij bij hen hoorde. Was die hele bende maar verbrand tot as, dan zou ze beter aan haar naam de ‘Zwarte Hoop’ beantwoorden!

Zorg ervoor, beste man, dat je zo goed mogelijk gezond blijft. Voor zover mogelijk onder de voortdurende drinkpartijen, die mij behoorlijk zwaar vallen, gaat het met mij tamelijk goed.

Leuven, 31 augustus

7. Asperen werd in juli 1517 geplunderd door de Zwarte Hoop. De bende richtte er een bloedbad aan.