De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 4. Brieven 446-593

518 Van Leo X
Rome, 26 januari 1517

Paus Leo X

Beminde zoon, groet en apostolische zegen. De eerzaamheid van je leven en karakter en andere bewijzen van je prijzenswaardige oprechtheid en deugd, waardoor je ons bent aanbevolen door geloofwaardige getuigen, brengen ons ertoe je speciale gunsten en voorrechten te verlenen. Daarom willen we jou, voor wie onze geliefde zoon in Christus Hendrik viii, de doorluchtige koning van Engeland, een nederig verzoek deed als voor een man die hem zeer dierbaar is, genadig onze gunst tonen en je op de voorwaarden van deze brief vrijstellen en als vrijgesteld verklaren van alle kerkelijke sententiën, censuren en straffen van excommunicatie, opschorting of verbod en alle andere straffen die jou zijn opgelegd bij wet of bij mensen voor welke aanleiding ook - als je op enigerlei wijze door een van deze gebonden bent -, voor zover het noodzakelijk is voor de uitvoering van deze brief en niet verder; en we geven jou, krachtens ons apostolisch gezag, door de strekking van deze brief en als gift van speciale genade de volgende dispensatie: te aanvaarden alle kerkelijke beneficies van welke kwaliteit en in welk aantal ook, met of zonder de zorg voor de zielen, zelfs als het twee parochiekerken zijn of eeuwigdurende vicariaten daarvan, vrije kapellen, ziekenhuizen of jaarlijkse toelagen die gewoonlijk worden toegekend aan seculiere priesters als

[p. 162]

eeuwigdurend kerkelijk beneficie, samen met welk ambt ook, rectoraten, beheerderambten, of diensten in kathedralen - inclusief metropolitaanse - kerken of kloosterkerken, zelfs als het voorname en prinselijke waardigheden zijn, inclusief die met zorg voor de zielen en stemrecht, mits ze je in andere opzichten wettelijk worden overgedragen of mits je als gekozene wordt voorgedragen en daarin bevestigd: en tegelijk zolang als je leeft onverenigbare beneficiën te krijgen, of achtereenvolgens gewoon of door ruil van deze beneficiën afstand te doen zo dikwijls als je wenst, en in plaats van dat neergelegde beneficie of beneficiën op gelijke wijze een of meer andere kerkelijke beneficies samen te ontvangen en te behouden, van welke kwaliteit en in welk aantal ook, of ze gelijk of ongelijk zijn, tot een totale waarde van 1000 gouden dukaten, mits er altijd tussen twee onverenigbare beneficies niet meer dan twee parochiekerken of eeuwigdurende vicariaten daarvan zijn: niettegenstaande algemene en specifieke constituties en ordonnantiën van enige algemeen concilie of enig andere dergelijke van het apostolisch gezag en die van Otto en Ottobuono zaliger gedachtenis,^1. vroeger legaten van de Apostolische Stoel in het Engelse rijk en ieder andere uitgevaardigd in provinciale of synodale concilies, samen met de statuten en gewoonten van kerken waarin voornoemde onverenigbare beneficiën mogen liggen, of die zijn geratificeerd bij ede of apostolische bevestiging of door bevestiging van welk ander soort ook, en alle andere dingen die in tegenspraak zijn met de inhoud van deze brief: altijd onder voorbehoud dat voornoemde onverenigbare beneficies daardoor niet ontdaan zijn van hun verplichte dienst en dat de zorg voor de zielen - als die verplichting daar op enigerlei wijze bij berust - op generlei wijze wordt verwaarloosd.

Gegeven in Rome in de Sint-Pieter onder de vissersring op de 26 dag van januari in het jaar 1517, in het vierde jaar van ons pontificaat.

Iacopo Sadoleto

Aan onze beminde zoon Erasmus, zoon van Rogier,^2. van Rotterdam, geestelijke van het diocees Utrecht

1. Zie de vorige brief.

2. In zijn autobiografische Compendium vitae noemt Erasmus zijn vader Gerard.