Mestreechter spraok, doe zeute taol!

Regelnummers proza verbergen

Gunstige beschikking van den raad op een verzoek (1463)

18Want nu eyn generale processie ter beden van der stat 19gedain is ende eyn speciale messe voir gemeynen pays ende 20vrede ende ander nootsaken in der kirken van Sint Servaes, 21dair die heren van onsser Vrouwen ter beden van der stat 22quamen, als ouch deden die ordenen ende allen dat gemeyne 23volks van der stat, mannen ende vrouwen. Ende was gebo-24den geyn ambachs werck te doin, tot dat die processie ende 25messe gedoin weren; ende men ghinge die processie uut Sint 26Servoes kirken comende-voir die Witten vrouwe recht doer 27de stat ende doer die Woulfs straet ende alzo doer die breyd-

[p. 17]

tekstkritische noten

tekstkritische noten

1straet ende weder int Sinte Servoes kirken, dae du die messe 2gedoin waert. Ende was geboden inder kirken ende ouch ter 3lanscrone uutgeropen: die mannen voir te goin ende die 4vrouwen besunder nae, ende dat huedden ende verwarden 5ouch der stat boden, stroeffende die gene die anders ghingen 6ende vele clappens maeckden. Ende want die heren van 7onsser vrouwen ter bede van burgermeisteren gesworenen 8ende met in name vander stat quamen inder kirken te Sint 9Servaes, so was hon begerte ende versuecke offt mee gebuer-10de ter beden van der stat sulke process[i]e ende messe te 11ordineren, dat men dat doin sal inder kirken van onsser 12vrouwen inder manieren vurseidt die eerste reyse dat dat 13gebueren sal. Ende dat men vander stat wegen die heren van 14Sint Servois bidden sal dair omme te comen in der kirken 15van onsser vrouwen ende dat men dat teykenen ende scriven 16soude opter stat boeck. Alzo hebben burgermeisteren ende 17geswoeren dat versueck der heren onsser vrouwen bracht in 18den raet, dae der raet der vurseidt heren versueck ende be-19gerte belieft ende verdragen heet alzo te gescieden sonder 20argelist.

reg. 3 lanscrone = 't toenmalige stadhuis; reg. 4 ende dat - verwarden = en daarvoor zorgden en daarover waakten; reg. 5-6 stroeffende - maeckden = straffende degenen, die anders liepen en veel praatten (gedurende de processie n.l.); reg. 6 Ende want = en daar; reg. 9-11 offt mee - ordineren = indien het weer zou gebeuren, dat ter bede van de stad zulke processie en mis werd voorgeschreven; reg. 16 stat boeck = rechtsboek ener stad, boek met de stedelijke keuren en verordeningen; hier waarschijnlijk: het boek, dat de Raadsbesluiten bevat; reg. 19 belieft - heet = toegestaan en goed gevonden heeft; reg. 20 argelist = kwade trouw; hier: zonder in gebreke te blijven; reg. 22 hedt si = hetzij; reg. 22-23 des heutz = des hoofds; swaerheid = pijn, ziekte; reg. 23 vriesen = rillingen, koude koorts; reg. 25 sonder vertrack = onmiddellijk; reg. 27 sargie = deken.

De zwetende ziekte - uit Eedboek I (= registers van eedformules van de eerste helft der 16de eeuw tot 1793), Stadsarchief, Maastricht; de beschrijving dezer ziekte, ook ‘sudor anglicus’ genoemd, in de Maasgouw 1881-1883, blz. 821 e.v. Een der stadssecretarissen heeft in het Eedboek uitvoerig over del ziekte gehandeld.