Als het getij verloopt...

Toneel 9.

Dezelfden, Clara, Judith.

Clara.

Wat? Iedereen weg?

Judith.

Dan ben ik wel onbescheiden lang gebleven. Ik hoop, mevrouw, dat u 't me niet kwalik neemt.

Hermine

(nog enigszins zenuwachtig)

In 't minst niet, juffrouw.... Di.... Ju.... Integendeel.... ik.... Maar uw mama.... uw mama zal misschien....

Judith.

Mama heeft ons gelukkig zelfstandigheid geleerd.

Hermine.

O, zo. Dat is heel mooi.

Edsard.

Gaat 'et goed, juffrouw Judith?

(hij geeft haar de hand).

Judith.

Dank u, heel wel.

[p. 29]

Edsard.

Neem nog even plaats.

(Judith gaat zitten; Hermine is zeer geërgerd).

Hermine

(tot Edsard).

Moet jij niet....?

Edsard.

Wat?

Hermine.

Wel, ik dacht.... dat.... dat je haast hadt.... uit moest.... naar de Club.

Edsard.

(leuk)

Neen.

Hermine.

O.

Clara.

Mama, zodra de oorlog voorbij is, gaat Judith....

Hermine

(zuurzoet)

Noemen de dames elkaar al bij de voornamen?

Judith.

Waar simpatie groeit, mevrouw, sterven de vormen gauw af.

Hermine.

O.... is dat.... dat de zaak.

Clara.

Judith gaat naar Rome voor 'en heel interessante bijeenkomst en ik ga met haar mee.

Henri.

Aha.

Hermine

(zuurzoet)

Jij gaat? We zullen daar, hoop ik, nog eens nader over spreken. Niet waar?

Clara.

Ik dacht, dat u zelfstandigheid zo mooi vond. Judith en ik zijn zowat even oud. En maak u niet bezorgd over het geld.

Judith.

Een aangenaam onderkomen in Rome kan ik uw dochter verschaffen.

Hermine

(ietwat verlegen)

Dat is zeker.... heel vriendelik; maar.... 't Is niet, dat ik Clara geen reisje zou gunnen; maar zo ver.... ze is nog nooit.... en dat plan is zo plotseling opgekomen...

Judith.

Clara zal u daar wel alles van vertellen; maar ze zei, dat u 't wenselik voor haar acht een levensdoel te vinden.

Clara.

Dat is toch zo.

Hermine.

Zeker; dat is zo. Maar ik dacht daarbij meer.... ik bedoelde altans niet....

Henri.

Een doel, waarvoor ze op reis behoeft te gaan.

Clara

(verwijtend)

Henri!

Judith.

Gelukkig, mevrouw, is er tegenwoordig voor de vrouwen heel wat meer te doen dan enkel goede huisvrouw en moeder te zijn.

Hermine.

Verwerpt u 't huwelik?

Judith.

Ik stel 't integendeel heel hoog.

Edsard.

Ook voor u zelve?

Hermine.

Edsard.... wat 'en indiskrete vraag!

Judith.

Die meneer Edsard me wel mag stellen, mevrouw; maar

[p. 30]

wie als ik weinig kans heeft de aandacht te trekken van een man naar haar zin en des te meer gevraagd te worden door iemand, die haar niet zou aanstaan, die doet beter z'en leven te wijden aan 'en ander ideaal. Onze tijd, mevrouw, is 'en mooie, 'en belangwekkende tijd.... en de vredesbeweging.... die na de oorlog krachtiger dan ooit weer op zal leven,... is een van edelste uitingen van de nieuwe geest, die de mensheid bezielt. Ja, er is tegenwoordig voor 'en vrouw veel goeds te doen en 'et verwondert me wel, dat uw dochter nog geen werk harer waardig gevonden heeft.

(Henri kucht; Clara schudt verwijtend het hoofd).

Hermine.

U schijnt 'et wel ernstig met die.... die idealen van de tegenwoordige tijd te menen.

Judith.

O, zeker.

Henri.

Wie 't kan, is te benijden.

Edsard.

Juffrouw Judith wilde eerst verpleegster worden.

Hermine.

Werkelik?

Judith.

Dat zou mijn liefste bezigheid geweest zijn; maar helaas was mijn gezondheid er niet tegen bestand. Ernstig bezig ben ik toch altijd en ik vertrouw, dat uw dochter haar taak niet minder ernstig zal opvatten.

(Henri kucht weer; Clara werpt hem een boze blik toe).

Dan zal zij veel nut kunnen stichten. Zij, die het voorrecht heeft geen Jodin te zijn.... het spijt me voor de Kristenen, dat ik dit 'en voorrecht moet noemen... en die bovendien een aristokratiese naam bezit.

Hermine.

Acht u dat laatste tegenwoordig ook nog een voorrecht?

Judith.

Stellig, mevrouw. Zal uw dochter niet overal veel gemakkeliker toegang krijgen en veel beter worden ontvangen dan.... een ander, ik bijvoorbeeld?

Clara.

A!

Hermine.

Dat misschien wel; maar....

Judith.

Veel voorrechten heeft de adel al verloren; maar behouden heeft zij het grote voorrecht zich van elke mooie en edele beweging dadelik aan de spits te kunnen stellen. Maar nu mag ik u niet langer ophouden. Mevrouw.... meneer Edsard.... meneer Henri.... Clara.

(zij geeft allen de hand)

Clara.

Morgen kom ik alles nader met je bespreken.

Judith.

Heel goed.

(rechts af).