De kleine Johannes. Deel 3

[p. 172]

XII.

- ‘Zullen wij naar 't strand gaan van morgen?’ zeide gravin Dolores naar 't ontbijt. ‘Het zal er nu koel en opwekkend zijn.’

Dat werd een vroolijke morgentocht. De beide meisjes gingen mee en Johannes droeg een vouwstoeltje en het boek van zijn vriendin. Dan ging zij in een strandstoel zitten, en Johannes zat aan haar voeten en las haar vóór, terwijl de twee meisjes met hun emmertjes en schopjes bezig waren met zee en zand, hun rokjes opgeschort en de voetjes en beenen bloot, blank-rose in 't heldere licht.

Het was één-en-al licht en zonneschijn rondom en alles had fijne, heldere tinten, de blonde opgebonden haren der kinderkopjes tegen den teer-blauwen horizon, hun breede strandhoeden wit, wat dieper blauw de zee, en daarin kleurige figuurtjes der baders in hun helder roode en blauwe badpakjes, en links en rechts het reine, blanke zand, en het sneeuwige schuim.

[p. 173]

Hij was al wat gewend geraakt aan wat hem eerst zoo hinderde: de ontwijding van de zee door de menschen, - en het waren gelukkige uren.

Hij was voornemens dezen morgen terstond weer naar Markus te gaan vragen, zoodra hij daartoe even vrijheid had.

Maar zij hadden nog niet lang aan 't strand gezeten of van Lieverlee kwam aanwandelen, in wit flanel gekleed, zonder vest, met zwart-zijden breeden gordel om lila overhemd, en een stroohoed op.

Hij groette de gravin zwierig en vertrouwelijk en zeide terstond tegen Johannes, nu zonder eenigen spot:

- ‘Ik heb van morgen al laten informeeren bij mijn oom. Maar je vriend is er niet meer. Hij heeft den vorigen Zaterdag juist gedaan gekregen om zijn oproerig optreden.’

- ‘Wat had hij gedaan?’ vroeg Johannes.

- ‘Hij had een toespraak op de beurs gehouden toen hij daar nota bene een boodschap kwam doen voor zaken. Nu...’ zei van Lieverlee, glimlachend de gravin aanziend - ‘dat een zakenman zulke kantoorbedienden niet houden kan, dat is nog al duidelijk. Dan moet je net mijn oom van Trigt hebben, die zoo bang is voor schandaaltjes.’ -

- ‘Ja, dat begrijp ik,’ zei Dolores.

[p. 174]

- ‘Het hangt er toch van af, wàt hij gezegd heeft,’ zeide Johannes.

- ‘Neen, op de beurs praat men over zaken, niet over zedelijkheid of verstand. Alles heeft zijn plaats en zijn tijd. Mijn oom was anders wel over hem tevreden. Hij had hem voor zooiets te fatsoenlijk gehouden, zei hij. Maar de man heeft een bizondere neiging om op openbare plaatsen toespraken te houden.’ -

- ‘En waar is hij nu?’

- ‘Waar is een werkelooze die pas gedaan gekregen heeft? Op stap om een baantje te zoeken, zou ik denken.’

- ‘Is je vriend zóó arm?’ zei gravin Dolores met een gewichtig fluisteren, zooals men over de schande van een bloedverwant spreekt.

- ‘Natuurlijk,’ zei Johannes, met uitdagende stelligheid. ‘Hij zou zich wel schamen niet arm te zijn.’ -

- ‘Dat vind ik een onuitstaanbaar soort menschen,’ zei van Lieverlee. ‘Men ziet, zooals Socrates zei, de ijdelheid door de gaten in hun plunje heen. Zonder dat ze hun mond nog opendoen, schijnen ze iedereen al te zedemeesteren en te bevitten. Ik haat dat slag. Het zijn de beroerdste en gevaarlijkste van alle menschen.’ -

Johannes had van Lieverlee nog nooit zoo kwaad

[p. 175]

gezien, maar hij zelf bleef er koel onder en werd niet boos. De gravin zei met een gerekte stem:

- ‘'t Is zeker erg overdré-ven! Ik kan óók niet zeggen dat ik zulke overdréven types erg gouteer.’

Johannes zweeg en de andere twee spraken een tijdlang samen. De kinderen kwamen naderbij en legden zich neer in het schoone, heldere zand, luisterend naar 't gesprek. Het was een lichte kring, want allen waren in 't wit gekleed, - behalve Johannes.

Eindelijk nam van Lieverlee zijn afscheid en Dolores hield even zijn hand vast, met zekere vriendelijkheid vragend:

- ‘Je komt toch dinéren, van middag?’

- ‘Zeer zeker!’ zeide van Lieverlee.

Toen hij weg was, was eenige oogenblikken een gedwongen stilte. Een zekere spanning, zoo duidelijk, dat zelfs de kinderen niet bleven dóórkeuvelen naar hun gewoonte, maar zwegen, al spelend met het zand, als wachtten zij op iets dat gezegd moest worden.

Johannes begon ook te begrijpen dat er iets op til was. Maar hij had geen vermoeden wàt het kon zijn.

Eindelijk zei mevrouw, wat haperend, terwijl ze met haar parasol met kanten allerlei rare figuren in het zand trok:

[p. 176]

- ‘Heb je nog niets bespeurd, Johannes?’

- ‘Bespeurd? Ik? Nee, mevrouw!’ zei Johannes eenigszins onthutst. Hij had werkelijk niets bespeurd.

- ‘Ik wel!’ zei Olga beslist, en zonder opkijken.

- ‘Ik ook!’ lispelde Frieda haar na.

- ‘Hóór zulke bijdehandjes!’ zei mevrouw verlegen lachend en kleurend. ‘Nu wat heb jelui dan bespeurd?’

- ‘Een nieuwe papa!’ herhaalde Frieda.

Johannes keek wat versuft en verbijsterd op en zag zijn vriendin in de mooie, lachende oogen en het fijne blozende gelaat.

Haar lachen was een toestemming, en met een vragend hoofdschudden vervolgde ze:

- ‘Begrijp je heusch nog niets?’

- ‘Neen!’ zei Johannes in allen ernst. ‘Wie is die nieuwe papa?’

- ‘Daar gaat hij!’ zei Olga, met haar vingertje het witte figuurtje van van Lieverlee nawijzend, en ook Frieda strekte haar handje in die richting.

- ‘Foei! kinderen, niet wijzen,’ riep mevrouw.

Nu begon Johannes te begrijpen. Precies zooals iemand, die uit een venster is gevallen, of een steen op 't hoofd heeft gekregen, gaat begrijpen. En zijn eerste verwondering was, evenals in dat geval,

[p. 177]

door welke oorzaak hij zulk een vreeselijken slag voelde en hoe het mogelijk was dat hij nog leefde?

De blauwe lucht, de zee, het zand, de lichtgroene duinreeks, de huizen, de witte figuurtjes, alles danste en warrelde dooreen, en werd eindelijk geheel en al zwart. Hij kon niet meer denken, en begreep alleen nog maar dat hij ho ogst onplezierig voelde en misselijk was. Hij moest weg.

Terwijl hij opstond hoorde hij zeggen: ‘wat word je bleek!’ dat was 't laatste. Toen liep hij weg, langs de golven, niets meer hoorend als ruischen, ruischen, van 't water naast hem en 't bloed in zijn ooren.

Hij slingerde wat heen en weer, alsof hij te veel gedronken had, en verbaasde zich hoe dat kwam.

Eindelijk zag hij geen menschen meer en geen huizen, alleen water, lucht en zand.

Dat scheen zijn bedoeling geweest te zijn, want hij ging neer liggen, slap en krachteloos, in 't mulle zand, en sluimerde.