|
| |
| |
| |
Arnold, hertog van Gelderland.
't Hart is voor 't genot gesloten,
Dat ge uit volle handen stort;
Want de wortel van mijn leven
Ligt geknot en weggedord.
Bekoorlijk Gelderland, aerdsch Paradijs,
O heuvlig oord, bespreid met groenen dosch,
Versierd met waterval, en berg, en bosch,
Eens droeg uw grond een burchtslot, groot en grijs,
Dat, zwartend, afstak by de jonge schoonheid,
Die er natuer verkwistend-mild ten toon spreidt.
Alsof voor 't licht een gruwel zich verdook,
Lag, onder de aerde, op 't slot een kerkerwoon:
Daer rinkelde, met akeligen toon,
Een ketting soms, als van een dreigend spook.
De middagzon liet hare droeve stralen
Nauw door het kleen, betralied kijkgat dalen.
| |
| |
Wie, die in meer dan helsche nacht daer treurt;
Door vuig verraed, by staetsorkaen-geloei,
Gekneld in meer dan helschen folterboei?
't Is Gelders heer; de hertogskroon gescheurd
Van gryze kruin, en in die sombre wooning
Ter neêr gebonsd, zijn zorg en deugd tot looning.
God! vunzig stroo verving den floersen stoel;
Verscheurd gewaed, de hermelynen pracht;
De omglansde zael werd eeuwge kerkernacht;
Doodsche eenzaemheid voor bont kasteelgewoel.
Stilzwygend naekt een ruw cipier, of fluistert:
‘Geen klacht: uw eigen bloed heeft u gekluisterd.’
God! welk een vuist vergreep zich aen den vorst,
Slechts ademend voor kroost en onderdaen;
Die 't lieve licht der wijsheid op deed gaen,
En 't opving in verheven Christenborst?
De snoodste vuist! Die van een diepontaerde,
Wien Arnolds gade in zielsverrukking baerde.
Volzaelge moeder! zy slaept d'eeuwgen slaep;
De kerker van den dood beschermt haer lot.
Rampzaelge vorst, wat blijft u over? - God.
Tot hem stijgt ge op, wat afgrond tegengaep'.
Maer, ach! gy durft geen wraekvuer af te smeeken:
Uw Adolf doet zijns vaders tranen leken!
De nachtegael zong reeds in 't duistrend bosch,
Op 't donsen nest, by zijn geliefde teelt:
| |
| |
En als weêr de ochtend door de takken speelt,
Breekt hy op nieuw in melodystroom los.
De ruste zweefde om 't sombre burchtslot benen:
De vader lag nog op de kniên te weenen.
De vader (ach, waer' hy het nooit geweest!)
Herdenkt natuer, wier onbekrompen hand
Haer looverkorf op 't lachend Gelderland
Thands uitstort, by het dartel lentefeest;
En voelt te dieper, in den boei gegyzeld,
Wat hem de ziel, de vaderziel verbryzelt.
De nachtegael zong reeds in 't vael geblaêrt -
De nachtegael, door hem eens zoo bemind.
Ach! waerom week de tael ook van dien vrind,
Die voor hem floot in Gelders roozengaerd!
Ach! waer' die vriend ten minste bygebleven!
Niet vruchtloos werd zijn troostlied aengeheven.
De nachtegael zweeg in het slapend loof,
En Adolf lei zijns vaders hairband af.
Het pluimen bed scheen hem een aeklig graf:
De zoete slaep bleef voor zijn bede doof.
De wroegingsworm, die de yzren borst doorwondde,
Ontwaekte by de rust van 's aerdrijks rondte.
's Gevangen wachters sliepen zelve zacht:
Een enkle waekte, een trouwige onderdaen.
Begunstigd door den sluier van de nacht,
Hief hy een lied met stille toonen aen;
| |
| |
Een liefdelied, teêr als de moederzangen
Aen 't schreiend wiegjen, door de ramp omvangen.
De nacht boeit de ingeslapen wareld,
Vorst Arnold! met fluweelen hand.
Haer voorhoofd blinkt niet, overpareld,
Der zonnen Heer verhoort mijn bede:
Hoe zwarter nacht, hoe veilger zang.
Ontwaek, o Vorst, in 't uer der vrede;
Schud uit den zieleprang!
Ontwaek, hoe onder 't juk gebogen
Van een gevloekte heerschappy.
Uw macht is als een droom vervlogen:
Uw ziel bleef groot en vry!
De bastert roeme op 't palmenloover,
Geplukt by Jezus heilig graf;
Gods wrake wacht den scepterroover,
Met vlammend rechtzwaerd, af.
Wie dacht dat Gelders telg, ontweken
Aen 't land gewijd door 's Heilands bloed,
Zijn voorhoofd in uw kroon zou steken,
| |
| |
Dat die zijn bloedgen ridderdegen
Spoelde in de heilige Jordaen,
Zijn vader, 't hart van wee doorregen,
De Alvader haet ondankbre kinderen,
Die vorsten bonzen van den throon;
En onbezielden volksverslinderen
Ontrukt zijn hand de kroon.
Hy telt de tranen zyner zonen,
Die hy aen 't volk tot gidsen gaf.
Der heerschzucht klauw roov' hunne kroonen:
Haer stoel rust op een graf.
Uw traen is brandend neêrgezonken,
O Arnold, op mijn trouwe borst.
De kluister houde u vastgeklonken:
Gy blijft mijn dierbre Torst.
Ontwaek! Ik ben een heilig zanger,
Geen lage en laffe basterttelg.
Mijn lied gaet van Gods waerheid zwanger:
't Orakelt voor den Belg!
De ondankbaerheid moge u verpletteren,
Uw deugd blijft de adem van mijn lied.
Dra zal des Hemels donder kletteren,
Die op de ontaerden schiet.
| |
| |
Dat God mijn levensdraed slechts rekke
Tot uw gewyden zegeprael!
Dat Gelders vreugd mijn feestzang wekke
De gryzaert hoorde 't gloeiend liefdelied,
En hem ontzonk de laetste boezemprang.
De hemeltraen langs de uitgedorde wang
Vergold eene eeuw van vaderlijk verdriet;
En, dankend, hief hy zwaerömboeide palmen,
En 't liefdelied bleef in zijn borst weêrgalmen.
‘Neen (riep hy uit)! geen harpenaer verzaekt
Den eedlen trots van 't onomkoopbaer hart:
Zijn liefde klimt met 's braven smaed en smart.
Wie trouw bespott', zijn stoute boezem blaekt.
Zoon myner ziel, al zonke in 't slijk mijn kroone!
Ik zegen u: dat God die traen u loone!’
Zoet, als de kus dien hy zijn Adolf bood,
Wen 't kind met warmen vaderwensch verlangd,
Eerst in zijn minnende armen werd geprangd,
Klonk hem die toon, die 't dichterhart ontvlood.
Zoet als aen de onschuld 't lied der serafynen,
Die, stervend, de aerd' ziet onder haer verdwynen!
Des Heeren wraek daelde in ontvlamde wolk,
't Zwaerd in de vuist, en 's Hertogs keten brak.
| |
| |
En als 't gedrocht de hand hem tegenstak,
En hy aen 't broed vergaf van d'afgrondskolk,
Verscheen de bard niet aen zijn zegewagen,
By 't snuivend ros, in blank gareel geslagen.
Toen trof de donder de oude torenkruin,
In 't stof verlaegd, op d'akeligen grond;
Toen vroeg het oog waer Burens slot er stond,
En Arnold kwam soms mijmren by het puin;
En dacht ontroerd den toon na van den zanger,
Die godlijk zong, van menschenliefde zwanger.
En als de gryzaert, vry van 't rampgewicht
Der aerde, klom ten Koning van 't heelal,
En, by het uitgestroomde harpgeschal,
De vleuglen repte in 't ongeschapen licht,
Klonk hem 't verhoogde lied des zangers tegen:
Voor Arnold was hy tot den Heer gestegen.
|
|
Auteursrechtvrij