| |
| |
| |
Luciaen. 311.
I.
Hoe vaek staerde ik u treurig aen,
O zalige eerste christentijden,
Toen 't groot was, Christus te belijden,
Te wandlen op zijn doornenbaen,
En, in zijn lichtspoor voortgetreden,
Het oog vol liefde, 't hart vol beden,
Wat boog of bukte, vast te staen!
Keer en weêrschemer in mijn lied,
O zede, wars van liefdloos twisten!
God dank, ik mede ben een christen,
Een christen mede op 't kunstgebied.
Geen schooner stof voor dichterverwen,
Dan 't christenleven, 't christensterven,
Dat aerde en graf te boven schiet.
| |
II.
Drie eeuwen weken sints het kruis
Op Golgotha rees, hoogverheven,
Om nog een liefdeles te geven,
Die sterker sprak dan 't wraekgebruis; -
Drie eeuwen, en 't verbasterd Rome
Dacht immer: 't bloed des christen stroome,
Of de eeuwge-stad valt in tot gruis.
| |
| |
‘Rijs op, getrouwe burgerschaer;
Roei 't oproer uit in Romes muren!
Zoo riepen de offerende auguren,
Bij Mavors bloedig feestaltaer.
Hoort gij de christnen, aengegrepen
Van razernij, ellendig dweepen
Met hun gekruisten martelaer?
Zij durven, 's Nazareërs woord
Verkondigend, van vrijheid spreken,
En elken slavenband verbreken,
Tot staetsomschudding aengespoord;
Zij, bloedige offeranden wraken,
En moed en vaderland verzaken,
Ten strijde door geen roem bekoord.
Verhef u!... Tot des aerdrijks end'
Moet de eeuwge-stad haer scepter zwieren,
Hoe! zou niet de aedlaer zegevieren,
Die Jovis eigen bliksem ment?
Uw goden wanklen op de altaren:
Verschop die burgers, als barbaren,
Wier laster Romes grootheid schendt!’
En 's aerdrijks koningin ontsloot
Voor 't leeuwenrot de schouwburgdeuren,
Om martelaren te verscheuren,
Die 't oude Rome had vergood;
En, na zij in dien bloedstroom plaste,
Ging zij ten disch, en klonk, en braste
Den nacht dóor tot aen 't morgenrood.
| |
| |
| |
III.
En, biddend, wachtte in 't kerkerslot
Een christen, rijk in trouwe vrinden,
Op 't uer, dat hem van 't stof ontbinden
En zalig voeren zou tot God.
't Was Luciaen, den priesterklauwen
Ter prooi, maer vrij van zielsbenauwen,
En rustig in het aekligst lot.
Kan 't zijn? Heeft dan de wreede staet
Niet alle medelij verstooten?
Des christenen geloofsgenooten
Omringen hem, met kalm gelaet.
Hoopt Rome mooglik, dat hun tranen
Tot laffe daed hem zullen manen,
In 't aenschijn van den dood en smaed?
Zij drukken Luciaen de hand,
En spreken: ‘Broeder, heil en vrede!
Verhoord wierd dan de liefdebede,
In onze borst voor u ontbrand.
Gij gaet den dood voor Christus lijden:
Gij gaet, als hij, verwinnend strijden,
Ten spijt van elken dwingeland.
‘Koomt, laet ons, smaed en smart te groot,
't Jongst avondmael, als Christus, vieren,
En saem ons offer opwaert stieren:
Ziet hier den wijnkelk en het brood,
Opdat we, bij die heilgeschenken,
Des Heilands leer en les herdenken,
Gelijk de Heiland dit gebood.’
| |
| |
- ‘Ja, 't offer, dat zoo heilig is,
Spreekt een, zal onze godsvrucht wekken;
Maer wat zal ons tot tafel strekken
Bij dien verheven liefdedisch?’
En Luciaen: ‘Kan die ontbreken?
De Heer wil tot mijn harte spreken:
't Geeft van zijn woord getuigenis.
Tot tafel strekke dees mijn borst:
Stelt daer den wijnkelk op der liefde.
Looft God, wat ook de kerke griefde,
Om mij geschaerd, met moed omschorst,
Ten tempelzuilen opgerezen,
Hoe needrig ook 't altaer moog' wezen,
Ten dienste van den Oppervorst!’
| |
IV.
De kerker houdt, als in den nacht
Der katakomben, hen omvangen.
Het lampje', aen 't zwart gewelf gehangen,
Glanst op dat roerend schouwspel zacht.
En Luciaen, met blanken baerde,
Rust, de armen uitgestrekt ter aerde,
Als Jesus, toen hij werd geslacht.
Men breekt het brood, de kelk gaet rond;
En de achtbre grijzaert, stil gelegen,
Ontgloeit, en zwemt in hemelzegen,
En 't Godswoord breekt hem uit den mond:
‘Het Christendom berst uit den graven
Van 't onderaerdsche Rome... Slaven,
Gij ademt vrij ook op dees grond!
| |
| |
Vloei voor 't heelal, o zegebron
Van 't Evangelie, woord van vrede!
De weereld bidt een zelfde bede,
Doortinteld van dier liefdezon.
't Was alles God, God uitgezonderd.
De goden liggen neêrgedonderd,
En 't kruis rijst op het Pantheon.
Ik ook, ik offer blij mijn bloed.
Onzalig Rome, uw boei zal breken.
Ras stort ik, om voor u te smeeken,
Des Heilands dorenkroon te voet.
Dooft voor heur stralen, vorstenkroonen!
Ja, 't licht zal na het duister troonen.’
Hij zwijgt, en: ‘Amen!’ bidt de stoet.
Ze vierden 't heilig avondmael,
Door d'eigen christengeest vereenigd,
Die allen aerdschen kommer leenigt,
En martlaers leidt ten zegeprael.
Kalm viel de Godsheld, stukgereten.
En, aen den broederdisch gezeten,
Herdachten zij des zieners tael.
| |
V.
O plechtig outer, Christus waerd,
O tempel van des Heeren leden,
O heilige eenvoud hunner zeden,
Waerop onze eeuw weemoedig staert,
Blijft voor het oog der zielen zweven,
Wien 's Heeren leer en les, en leven
En dood, hier reeds een hemel baert!
|
|