Het oude Nederlandsche lied. Deel 3
(1907)–Florimond van Duyse–
Auteursrecht onbekend
[pagina 2671]
| |
[pagina 2672]
| |
1.
O soete bloemtjes van de hoven,
u ziende moet ik roepen uyt:
hoe schoon moet zyn den Heer van boven,
uyt wien dat al die schoonheyd spruyt!
2.
De somerbloem, in 's winters dagen,
en vreest geen koude, sneeuw noch wint;
soo moet een vrome ziel haer dragen
als zy haer in bekoring vind.
3.
De paeschebloem, mild in het groeijen,
zyn d'eerste giften van de lent;
een kind moet ook in deugden bloeijen
zoo haest het zynen Schepper kent.
4.
De lelie pronckt met meer cieraden
als Salomon op zynen troon;
een ziel verciert met Gods genaden
is nog wel duysend mael zoo schoon.
5.
De roose, al is zy schoon in weirde,
met regt haer doornens zyn gevreest;
't geluk en al de vreugd van d'eirde
baren veel kwelling aen den geest.
6.
Den Africaen, schoon hoog geresen,
in hem word grooten stank gespeurt;
d'hooveirdigheyd wilt vele wesen,
maer stinkt voor God die d'herten keurt.
7.
Aurikulaen en gaspilieren
zyn schoon en rieken wonder zoet;
die hun met ware deugd vercieren
stigten hun naesten in het goed.
8.
O violette, als ik beseffen
uw schoonheyd leggen plat op d'aerd',
ik leer d'oodmoedigheyd betreffen,
die 't waer geluk en vrede baert.
9.
De sonnebloem om glans te ontfangen,
keert haer gestadig naer de son;
dus is tot u, myn ziel verlangen,
o eeuwig ligt, ô vreugdebron!
10.
Veel werk betuygt van Christus lyden,
toont ons de passiebloem heel bloot,
| |
[pagina 2673]
| |
op dat wy zouden t'allen tyden
denken op syn bittere dood.
11.
Men ziet den aloës maer bloeijen
schier eenen keer in honderd jaer;
die van jonks af in boosheyd groeijen,
ach! hun bekeeringe is zoo raer.
12.
De blauwe bloemtjes, schoon van verven,
die schier maer dueren eenen stond,
die leeren, dat ik haest kan sterven,
schoon ik nog frisch ben en gesond.
13.
Uwe schoonheyd, o zoete bloemen,
behaegt een ieder mensch die leeft;
maer vele meer is nog te roemen
de schoone lesse die gy geeft.
3, 1. paeschebloeme = madeliefje. - 6, 1. Africaen = tagète étalée of petit oeillet d'Inde, tagetes patula. - 7, 1. Aurikulaen = auricule, primula auricula; gaspilieren = oeillet barbu of bouquet tout fait, dianthus barbatus. - 9, 1. t.: omglanst 't ontvangen. - 10, 1. Willems: Veel werktuigen van. - 10, 2. passiebloem = passiflore, passiflora ceralea. Deze bloemennamen naar E. Paque, De Vlaamsche volksnamen der planten, Namen 1896. - 13, 3. t.: veel. | |
Tekst.De Coussemaker, Chants populaires des Flamands de France, 1856, nr. 37, bl. 107, ‘De bloemtjes’, tekst hierboven weergegeven; - Willems, Oude Vl. ldr., 1848, nr. 225, bl. 461, ‘Bloemenspraek’, met deze aanteekening van Snellaert: ‘Dit lied wordt in de omstreken van Gent gezongen’; - Rond den heerd, Brugge, VIII (1873), bl. 63, ‘stemme: Ah! le cruchon!’, zelfde tekst in moderne spelling, met de aanduiding: ‘oud lied’. Vergeleken met de Coussemaker's tekst, volgen de strophen van deze lezing, waarin het tweede en derde vers onder 't zingen herhaald worden, zich op als 1-6, 8, 7, 9-13. | |
Melodie.I. De Coussemaker, t.a.p. Deze melodie, alhoewel door d.C. oud genoemd, klimt waarschijnlijk niet veel hooger op dan in de tweede helft der XVIIIde eeuw. De aanvang herinnert aan eene melodie van Dalayrac: ‘Vous qui d'amoureuse aventure’, uit de opera Renaud d'Ast (1787), melodie welke in 1791 tot zangwijs verstrekte aan het republikeinsche lied van Adrien Simon Boyl (gest. 1795): ‘Veillons au salut de l'Empire’ (‘Empire’ in den zin van vaderland), lied dat onder het eerste keizerrijk een officieel karakter kreeg (zie Weckerlin, La chanson populaire, Paris 1886, bl. 154 en 166); - II. De Coussemaker, t.a.p. Deze melodie is ontleend aan de Fransche zangwijs: ‘Avec les jeux dans le village’. Zie hiervoren III, nr. 561, bl. 2199, Melodie I: ‘O Heer, wilt mijn stem verlichten’. De achtregelige zangwijs: ‘Ah! le cruchon!’ of ‘Que j'enrage d'aimer Nicaise’, is te vinden onder nr. 1021 van La clef du caveau, 4e édit. Brux. z.j., c. 1830. |
