Het oude Nederlandsche lied. Deel 3

[p. 2296]

583. Solaes willen wi hanteeren.

Eerste melodie.

Tweede melodie.

[p. 2297]

 

1.

 

Solaes willen wi hanteeren

 

ende altoos vrolic sijn,

 

ende blijdelic hoveren

 

met Ihesus mijn minnekijn;

 

waerom so willen wi trueren?

 

Het en mach anders niet sijn;

 

ten sal niet langhe dueren,

 

dat ic bedruct sal sijn.

 

 

 

2.

 

In al die werelt wijde

 

en vindic niet so goet,

 

dat mi mach maken blijde,

 

dan Ihesus mijn minnekijn;

 

hier om wil ic mi gheven

 

hem te dienen tot alder tijt;

 

so wert ic van u verheven

 

ende eewelic verblijt.

 

 

 

3.

 

Hi is een heer der heeren,

 

de schoonste diemen vint;

 

ic wil mi tot hem keeren

 

want hi ons seere mint;

 

gheen herte en can versinnen

 

die blischap, die hi heeft bereyt

 

denghenen die hem minnen,

 

als die scriftuer ons seyt.

 

 

 

4.

 

Hi is een bloem gheheten

 

seer suverlic ende claer,

 

hi is soo hooch gheseten

 

al boven der enghelen schaer,

 

gheboren tot onser baten

 

van eender maghet bequaem;

 

al boven honich raten

 

es soeter Ihesus naem.

 

 

 

5.

 

Wanneer sal ic aenschouwen

 

sijn over claer aenschijn?

 

Och mochte ic hem behouwen

 

al inder herten mijn,

 

wat mi mocht overcomen

 

en soude ic achten niet;

 

waert so, het soude mi vromen,

 

so en had ic gheen verdriet.

 

 

 

6.

 

Och God, wilt mijns ontfermen

 

doer uwen name fijn,

 

ende wilt ons doch beschermen

 

al van die eewighe pijn,

 

ende wilt ons doch gheleyden

 

ende brengen int eewighe rijck

 

als wi van hier al scheyden;

 

dat bidden wi al ghelijck.

Tekst.

Dit is een suverlijc boecxken, Antw. 1508, bl. 42 r^o, ‘Dit liedeken gaet op die wise: Cleve, hoorne ende batenborch’; hierboven weergegeven; - herdrukt door Dr. J.G.R. Acquoy, Het geest. lied in de Nederlanden vóór de Hervorming, 's-Grav. 1886, bl. 79, t.p., waar de schrijver zegt: ‘Slechts zelden hoort men een lied uit volle borst zooals dit... en zelfs dan, als de aanhef meer blijmoedig klinkt, mengen zich meestal weer treurige gedachten door de blijde heen;’ - Een dev. en̄ prof boecxken, Antw. 1539, nr. 1, uitg. D.F. Scheurleer, bl. 17, ‘Solaes wil ic hanteren’, aant. bl. 342; - herdrukt door Dr. J.G.R. Acquoy, Middeleeuwsche geest. liederen en leisen, 's-Grav. 1888, nr. 19, bl. 38; - Het hofken der geestelycker liedekens, Loven 1577, bl. 119, ‘op die wijse: Met vreuchden willen wij singhen’.

Dr. B. Hölscher, Niederdeutsche geistl. Ldr., 1854, nr. 24, bl. 52, aanverwante tekst, ten minste wat betreft de eerste strophe:

Solaes wylle wy hanteren,
myt Jhesum vrolick syn,
end blidelick jubileren
myt reinen herten fyn;

[p. 2298]

 

hi is myn troist allene,

 

myn enych toverlaet

 

dorch al mynes herten meynent,

 

myn hopent al in em staet.

J. Bolte, Das Lb. der Anna von Köln (XV^de-XVI^de eeuw), Zeitschr. für deutsche Philologie, XXI (1889), bl. 129 vlg., vermeldt mede een Nederduitschen geestelijken tekst: ‘Solais wil ich hanteren // ind altzo is vrolich syn’.

Melodie.

Zie hiervoren II, nr. 414, bl. 1544: ‘Met luste willen wi singhen’, en hierna: ‘Met vruechden laet ons singhen’, en de varianten.

‘Op die selve wise’, d.i. op de twee voorgaande wijzen, werden volgens Een dev. en̄ pr. b., nog voorgedragen: nr. 2, ‘Och edel siele wilt mercken’; nr. 3, ‘Ghenoechte willen wi hanteren’; nr. 4, ‘Iesus soete minne’; nr. 5, ‘Met vruechden willen wi singen // ende loven die Triniteyt’ (zie hierna); nr. 6, ‘Nu laet ons vrolijc singen’; nr. 7, ‘Ick wil mi gaen ontladen’; nr. 8, ‘Ghi mannen ende vrouwen’; nr. 9, Met vruechden willen wi singhen // in desen bliden tijt, // heer Iesus’.

Eene variante van nr. 4, ‘Jesus soete minne’, 22 str., is te vinden in het Hs. nr. 2559-2562 der K. Brusselsche Bibl., beschreven door Dr. W.L. de Vreese, De Handschriften van Jan van Ruusbroec's Werken, bl. 565 vlg. en, beknopter, Middelnederl. geest. gedichten, liederen en rijmen, in Tijdschr. voor Nederl. taal- en letterk., Leiden XIX (1901), bl. 311. Deze variante, die ook eene andere dan de twee voorgaande melodieën heeft, voert tot opschrift: ‘Dit lieken maecte een riddere die convers was van onser oerdenen in Hollaent. Bidt vor hem’. Dr. de Vreese vermeldt nog eene lezing van den tekst, te vinden in het Hs. II, 111, derzelfde Bibl. Naar de in facsimile in het voormelde tijdschrift uitgegeven melodie, laten wij de eerste strophe volgen, in moderne notatie gebracht. De eerste noten maken een praeludium uit, in den aard van dat hetwelk men vindt bij de melodie van het lied: ‘Mi lust te loven hogentlyc’ (zie hiervoren III, bl. 2217) en bij de melodie: ‘Genaed, genaed dat is myn wacht’, voorkomende onder W. Bäumker's Niederl. geistl. Ldr., nr. 55, Vierteljahrsschrift, 1888, bl. 291:

[p. 2299]

Jhe - - - - sus in de - sen ston - den
So compt te hel - pen mi;
Al ben ic be - smet met son - - den,
Noch ho-pic te lo-ven di;
Di-ne ghe-na-de wil mi toe seyn - - - - den,
O sue - te Jhe - su Crist,
Dat ic dit moet vol eyn - - - den,
Want du die sa - ke bist.
O Jhe - su, zue - te min - ne,
Mijn her - te dat maect breyt
En - de stort - tet in mi - nen sin - ne
Die - ne te - ghen-woer - di - cheyt.