Het oude Nederlandsche lied. Deel 3

[p. 2262]

576. Heer Jesus, uwen brunen cop.

A.

1.
Heer Jesus, uwen brunen cop,

ecce mundi gaudia,

hi bloeyt als enen wijngarts cnop.

Cia fia lencia,

o virgo Maria,

o plena gratia!

2.
Heer Jesus rockelkijn dat was groen, enz.
ende al sijn lijfken als ene bloem, enz.

3.
Heer Jesus is een avontgangher, enz.
tot eenre jonferen was alle sijn ganc, enz.

4.
‘Si hebben mi lief, si minnen mi seer, enz.
daer om bin ic bi den jonferen gheern,’ enz.

5.
- ‘Maria, hudet uwen soen, enz.
datten u die jonferen niet en nemen,’ enz.

[p. 2263]

 

6.

 

- ‘Ic en cans ghehuden niet, enz.

 

hi heeft die reine herten lief,’ enz.

 

 

 

7.

 

- ‘Ic heb si oec also duur ghecoft, enz.

 

daer om en mach icker niet wesen of,’ enz.

 

 

 

8.

 

Hi nam een corf in sijnre hant, enz.

 

hi las die sprockelkijn, daer hise vant, enz.

 

 

 

9.

 

Hi nam die cruke, hi haelde water, enz.

 

hi halp sijnre moeder dat moesken coken, enz.

8, 1. t.: sijn hant. - 8, 2. sprockelkijn = sprokkelhout. - 9, 2. t.: caken; vgl. B, str. 3, 2; zie B, str. 1-2.

B.

1.
Jhesus nam dat korffgen in syn hant,

ecce mundi gaudia.

He las de spaengen da he sy vant.

Fio fiolencia,

o virgo Maria,

o plena gratia.

2.
He nam dat puystergen in syn hant, enz.
He bleyss dat vuyrgen dat it brant, enz.

3.
He nam dat leffelgen in syn hant, enz.
he halp synre moder dat moisgen koichen, enz.

4.
‘O Maria verwar dyn kynt, enz.
He geit des aventz also spaede,’ enz.

5.
- ‘Ick en cans verwaren neit, enz.
He hait de reyne hertzgens lieff,’ enz.

6.
Jhesus had eynen bruynen cop, enz.
Vyl bruyner dan een wynrank top, enz.

1, 3. spaengen = brokjes hout. - 1, 4. Hs.: fiolenlcia. - 2, 1. puystergen = blaasbalgje. - 2, 2. - Hij blies het vuurtje, dat het brandde. - 3, 1. leffelgen = lepeltje. - 3, 2. moisgen = dim. van mois, moes = spijs. - 4, 1. t.: dkynt. Aan den rand van het Hs. leest men het woord son = geef acht op uw kind, of op uw zoon.

Tekst.

A. Hoffmann v.F., Holländische Volksldr., 1833, nr. 10, bl. 28, en Inleiding bl. 11, naar het Hs. B, thans 8,185 der K. Berlijnsche Biblioth.; - Id.,

[p. 2264]

Niederl. geistl. Ldr., 1854, nr. 98, bl. 195, en Inleiding bl. 8, telkens zonder wijs-aanduiding, hierboven weergegeven. - Na te hebben vastgesteld dat, bij vergeestelijking van het wereldlijk lied, Jesus en de minnende ziel optreden in de plaats van twee geliefden, drukt H.v.F. zich uit in dezer voege: ‘Diese Verweltlichung der himmlischen Liebe geht noch weiter. So erscheint Christus als ein Abendgänger, der um eine schöne Jungfrau wirbt. Maria, heisst es, nimm deinen Sohn in Acht, die Jungfrauen fangen ihn sonst. Wie kann ich ihn hüten, erwiedert Maria, er hat die reinen Herzen so lieb!’ En Hoffmann haalt, naar hetzelfde Hs., strophen 6 en 7 aan van het lied: ‘Des morghens vroe bi tiden’ (Van Maria Magdalena), zie hierna, waarin men dezelfde gedachte, ofschoon anders ingekleed, terugvindt.

B. Das Lb. der Anna von Köln, K. Bibl. te Berlijn, Ms. germ. Oct. 280, beschreven door Dr. J. Bolte, in Zeitschrift für deutsche Philologie, XXI (1889), bl. 129 vlg., waar, bl. 134, door den schrijver wordt gewezen op het verband tusschen dezen tekst, bl. 27b van het Hs.; dien hij zoo goed was ons mede te deelen, en den tekst uitgegeven door H.v.F. - Str. 8-9 van A en 1-4 van B, schijnen te behooren tot een lied over de kindsheid van Jezus, terwijl str. 1-7 van A en 4-6 van B, moeten deel uitmaken van een ander lied.

Melodie.

Ongetwijfeld werd dit lied gezongen op dezelfde wijs als: ‘Kinder swijcht, so moochdi horen’; zie hiervoren III, nr. 478,. bl. 1858.