|
| |
| |
| |
| |
A.
O Jesus bant, o vurich brant,
hoe heeft u minne in mi bewant
mijn hertken onbedwonghen?
Dat doet u troostelic onderstant;
wat lof wort u int hemelsche lant
al mitter enghelscher tonghen.
O maghet rein, o hemelsschrijn,
ghi sijt ons hope, ons troost allein,
ghi sijt den sonderen int ghemein
ende een vol vat, datter is certein
| |
| |
O reine maghet, daert licht uut daghet,
u groot ootmoet heeft God behaghet
ende daer toe uutvercoren;
die eerste sonde heeft hi beclaghet,
ende wert van u jae onversaghet
hi ontsloot datter was verloren.
O rosegaert van God bewaert,
in ons tot menighen stonden;
mer als die siele ter pinen vaert,
biddi daer voor, si wert ghespaert
des wil ic vri oorconden.
O lieve heer, lof, danc ende eer
schrive ic tot u, o heer,
mit groter begheerten uut minnen;
ic bin ghewont, here, harde seer
mit groten sonden buten keer
sent troost of wi ontsinnen.
Die viant fel, hi is altijt snel;
wi sijn verloost, dat weet hi wel,
daer om lecht hi ons laghen;
hi smijt, hi cloppet, hi maket rebel,
op dat hi ons mach in die hel
ist vremde, dat wi versaghen?
Hier om ist noot clein ende groot
mer dat wi denken opten doot
ende leren altijt sterven;
ten baet weer hals noch edel bloet,
weer huus noch hof noch enich goet
wi moeten dan al sterven.
Waer op, secht mi, verlati di?
gheen schepenbrieve weer out noch nie,
si en moghen u dan niet, baten;
| |
| |
daer om siet voor, dat segghic vri,
u lijf ende u goet mer als en pri
ghi moetet al hier laten.
Dit ist slot van al dat God beval:
dient mi ootmoedich sonder gal,
staet vast in uwen striden;
hout niet aent gras ende laet den val;
mer doedi dat, so sidi mal
staet vast in uwen striden.
Hebt lief verstaen die u versmaen,
recht als Franciscus heeft ghedaen,
so moochdi mit hem sonder waen
dat blide woort van God ontfaen
comt hier int ewighe leven.
1, 2. bewant = onderworpen, beheerscht. - 7, 4 en 5. weer = noch. - 8, 2. schepenbrieve = bewijzen van eigendom, zooveel als notarieele akten. De zin is: gij kunt toch niets meenemen. - 8, 5. pri = kreng. - 9, 5. mal = dwaas. - 9, 6. = in 't volharden. - 10, 1, = versta lief te hebben, enz.
| |
B.
och waerstu in mijn hart gheplant,
soe waer mijn siel ontbonden
van menighen druck, van menighen bant,
daer sy mee in des viants hant is
dat doen mijn groote sonden.
dit heeft nu in mijn strijt ghestort;
mijn siel en cans vereenen niet;
och hart hout my dijn moet aertkort (sic),
ghij sijttet die mijn siel doerboert
heer, wilt my troest verleenen.
| |
| |
hoe seer sijdy alles loefs waert,
dat ghi my so duere cofte,
voer mijn en hebdi niet ghespaert,
maer dat u lijdens meest beswaert
nye stercker min en vrochten.
soe wie u mint ende niet en versmaet,
dat sijn seer abel seden;
ghy sijt daer alle mijnen troest aen staet,
ghi sijt int twoert als inder daet
Heer, set mijn siel in vreden.
die doot diet al te nyete brenct,
die doet my dicwel trueren;
och, dat ic aldus bin verblijnt,
dat ic es niet en heb versint
dat my doch moet gheboeren.
ic en gheer dat strenghe oerdel niet,
maer altijt wil ic troest begheren;
helpt my nu, Heer, met dit verdriet,
dat ic by u mach comen met vlit,
Heer, wilt my sterven leren.
1, 4. t.: onbonden. - 3, 2. t.: o rosa gaert. - 3, 4. t.: dueree. - 3, 6. t.: mest. - 5, 3. t.: te nyet. - De laatste twee regels van elke strophe worden, volgens het Hs., herhaald. Het Hs. zelf laat veel te wenschen over.
| |
| |
| |
C.
O Iesus bant, o vierich brant,
hoe vast houdi mi in u bedwanc:
ten dede u troostelic onderstant,
nemmermeer en leedic dit nauwe bedwanc
O Heer, wilt mi troost verleenen, ende verleenen.
O roose gaert, o minlijc aert,
ghi zijt alleen mijn toeverlaet,
u wil ick en anders gheene;
ghi sijt mijn troost, mijn toeverlaet,
ghi weet wel dat sorgelijck met mi staet
O Heer, wilt mi troost verleenen, enz.
Der werelt raet is dicwils quaet,
ic bid u dat ghij dit verstaet,
altijt brengt si druc en weenen.
Nu, mogende God, moet ymmer sijn,
soe sette ict inden wille dijn
O God, wilt mi troost verleenen, enz.
O vrient int schijn en is niet te sijn,
hoe wee doet ghi dat herte mijn,
het doet mi dickwils weenen;
het doet mijn herte seer grote pijn,
het is al bedroch en valsch fenijn
O God, wilt my troost verleenen, enz.
Die swane singt, wanneer haer dwingt
die doot, diet al te niete bringt:
dus volge ick haer ghemeene;
al is bedruct dat herte mijn,
nochtans thoon ic een bly aenschijn
O God, wilt mi troost verleenen, enz.
2, 5. dat = dat het. - 3, 2. t.: dat ghijt verstaet. - 3, 4. moet ymmer = moet het immers, dus: als het toch moet zijn.
| |
| |
| |
Tekst.
A. Hoffmann v.F., Niederl. geistl. Ldr., 1854, nr. 60, bl. 132, ‘dit is die wise: O Venus bant, o vurich [brant]’, naar het Berlijnsch 15de-eeuwsch Hs., 8,185; - hiervoren I, nr. 117. bl. 464, vindt men de aanvangsstrophe van eene andere 15de-eeuwsche lezing voorkomende in het Berlijnsche Hs. 8,190; - B. Hs. nr. 1042 van Meerman, na 1525, thans nr. 2631, 2de Ser. der K. Brusselsche Bibl., bl. 40 vo, zonder wijsaanduiding; - C. Een dev. en̄ prof. boecxken, Antw. 1539, nr. 10, uitg. D.F. Scheurleer, bl. 30, ‘dit is dye wijse: O Venus bant, o vierich brant’; - daarna Dr. J.G.R. Acquoy, Middeleeuwsche geest. ldr. en leisen, 's-Grav. 1888, nr. 8, bl. 16, aant. bl. 53. - Dezelfde schrijver zegt in zijne studie: Het geest. lied in de Nederl. vóór de Hervorming, bl. 49: ‘Wie bemerkt niet terstond den kunstigen versbouw van het volgend lied (tekst A), dat wel is waar naar een reeds bestaand wereldlijk lied (zie hiervoren I, t.a.p.) is gevormd, maar na de eerste strophe zelfstandig voortgaat en in zijne tien zangerige coupletten een zeldzaam meesterschap over de taal verraadt?’
Naast eene andere vergeestelijking: ‘O Iesus bant, o vierich brant // u heeft een suver maecht playsant’, te vinden onder nr. 11, bl. 31, bevat Een dev. en̄ pr. b., onder nrs. 12 en 13, bl. 32-4, twee andere liederen, voorgedragen op de wijs: ‘O Venus bant’, namelijk de liederen: ‘O godlicke cracht, van hooger macht’ (Van S. Catharina), en ‘O lieve heer, danc, lof ende eer’ (Van S. Ursula). - De vergeestelijking: ‘O Iesus’, enz., ‘u heeft een suver’, enz., komt reeds voor in Dit is een suverlijc boecxken, Antw. 1508, bl. 36 vo.
| |
Melodie.
Zie hiervoren I, t.a.p.
|
|
Auteursrecht onbekend