| |
| |
| |
468. Onlangs sijnde vol onrusten.
(1635)
Onlangs sijnde vol onrusten,
door den seer benauden tijt,
voegd' ick my om wat te rusten;
in den slaep werd ick verblijt:
'k heb vernomen, in het dromen,
dat Jupijn was bly gecomen
by vrou Belgica; hy sagh,
dat sy maeckte groot geclagh.
Dese seer bedruckte vrouwe
claeghde Jovi haren noot,
dat 's haer kinders, soo getrouwe,
zach verkrijgen stoot op stoot,
en veel ringen moest gehingen,
die haer soo ter herte gingen,
dat haer suchten met geluyt
bersten overvloedigh uyt.
‘Liefste, sprack hy, schoon bepeerelt,
hebt gy niet den besten heer,
machtiger als een ter werelt;
waerom klaegt gy dan soo seer?’
Sy, bekreten, sprack: ‘wilt weten,
mijnen heer is verre geseten:
hy en hoort niet noch en siet
wat my dagelijckx geschiet.’
Jupiter wist wat sy meynde,
en hy sprack met woorden soet:
‘soo sal hy u eenen seynden
van sijn aldernaesten bloet.
Soete moeder, u de hoeder
dat sal sijn den eygen broeder
van sijn Spaensche Majesteyt;’
daermee namp hy sijn afscheyt.
| |
| |
Belgica viel neer ter eerde,
en sy heeft (seer wel bedacht)
hem bedanckt, den heere weerde,
die haer dees vertroostingh bracht.
Na het droogen van haar oogen,
ginck sy haer tot schrijven poogen,
om haer kinders al te gaer
weet te doen dees blijde maer.
Eerst aen haere friste kinders
Brussel, Brugh', Antwerpen, Gent,
steden vol van konstbeminders,
dat sy staecken souden maecken,
om het peckvier te doen blaecken,
mids nu sou, naer haeren wensch,
comen eenen goeden prins.
‘'K hoop, dat hy soo sal regeeren,
samen sulcken accordeeren
dat verstooten worde geen,
een Brabander, of Hollander,
Vlaminck, Zeeu of alle d'ander,
en wy samen, kleyn en groot,
winnen vriendelijck ons broodt.’
Als Antwerpia dat hoorde,
die den handel soo bemint,
vlooch sy op haer moeders woorden,
en terstont men daer begint
met cieraeten in de straeten,
costelijck en boven maten,
voor den Prinse Kardinael.
Sesthien hondert vijf en dertigh,
quam den prinse seer blyhertigh,
om t'aenschouwen de gebouwen
van Antwerpia vol trouwen;
want hy hoorde, dat die stad
al den lof van Belgis had.
Buyten stonden die ses gulden,
die soo schoten met geweer,
dat den roock de lucht vervulden:
't scheen te sijn een strijdend heir!
en die wijcken des gelijcken
lieten hun geschiet oock blijcken:
toen den Prins daer binnen quam,
sach men niet dan vier en vlam.
Onsen borgemeester Tsucher
reedt al aen des prinsen sij:
't was een kloeken ondersoecker,
en hy wees den prinse bly
al de wercken van die arcken,
waer den prins kon aen bemercken
wat voor costen dat de steê
al tot sijnder eeren deê.
Ons lievrouwen-toren spoedigh
van den wijser tot aen 't cruys
scheen des avonts heel geloedigh,
hy gaf licht op menigh huys;
daer somwijlen seer subtijlen
vloghen uyt soo veel vierpijlen,
of er vielen, naer ons docht,
duysent sterren uyt de locht.
Onsen prinse sagh men rijden
spadigh, tweemael in den nacht,
en in 't vieren hem verblijden,
soo wert dese vreucht volbracht.
Laet ons raemen al te samen
en Godt bidden, sonder blamen,
dat hy 's prinsen hert soo bint,
dat de reyne liefd verwint!
2, 5. ringen = strijden, wringen. - 6, 1. t.: haer. - 10, 1. gulden = gilden. - 11, 1. Zijn naam was Robert Tucher (Willems).
| |
| |
| |
Tekst.
Willems, Oude Vl. ldr., Gent 1848, nr. 43, bl. 98, ‘Een heerlijck triumphliet (ao 1635), op de wyze: Onlangs sijnde vol onrusten’. Lied ter eere van Ferdinand van Spanje, uit een geschreven bundel van oude liederen aan W. medegedeeld door P.F. van Kerckhoven te Antwerpen. - In 1633, toen de Infante Isabella overleed, had Philips IV over de landvoogdij beschikt ten voordeele van zijn eenigen broeder den Infant Don Ferdinand van Oostenrijk, Kardinaal-Aartsbisschop van Toledo, meer bekend onder den naam van Prins-Kardinaal. De inhaling van den nieuwen Landvoogd te Antwerpen had plaats den 15den April 1635. Door de zorgen van Rubens, die overigens de meeste teekeningen had gegeven, waren al de straten, welke de stoet moest doortrekken, met kolonnaden, drapperijen, festoenen en loofwerk versierd. Rubens leverde ook de teekeningen voor de zegebogen en schilderde er zelf eenige van. De beschrijving dier intrede werd op stads last zoo prachtig uitgegeven als de toestel zelf was geweest. Het werk, met een commentaar van Gevartius, verscheen in groot folioformaat, onder den titel: Pompa introitus honori Serenissimi Principis Ferdinandi Austriaci, Hispaniarum Infantis, enz.; zie Mertens en Torfs, Gesch. van Antwerpen, V (1849), bl. 433 vlg.
| |
Melodie.
Lootens et Feys, Chants pop. flamands, Brugge 1879, nr. 71, bl. 137, voor het lied: ‘Over ettelyke jaren’ (Boccaccio's verhaal ‘De ganzen van Broeder Philip’), voorkomende in Den eerelycken pluck-voghel, Brussel, z.j. (Kerk. goedk. 1669), stemme: ‘Onlanghs zynde vol onlusten (oft) De klauw van Brussel’. De tekst van dit lied door L. en F. in moderne spelling gebracht, werd met de melodie opnieuw uitgegeven door J.H. Scheltema, Nederl. ldr. uit vroegeren tijd, Leiden 1885, nr. 87, bl. 203, naar Den eerelycken pluck-voghel, Antw. 1695, in de oude spelling met de melodie als hierboven.
|
|