|
| |
| |
| |
443. Ghy hoenderen, eenden en duyven.
(Vos en gans, 1572)
Ghy hoenderen, eenden en duyven,
den vos, die op u placht te cluyven,
op den wegh derf hy 't niet houwen,
dat heeft de gans ghedaen,
die brenght hem int benouwen,
met haer jonghen, sonder waen,
die nu dapper broeden aen.
De vos subtijl van listen,
't was wonder dat zy niet gisten,
dat de gans dus swemmen leert;
| |
| |
hoe wijt dat zijn de stroomen,
soo weet de gans wel raet
daer den vos voren staet;
daerom heeft hy 't nu soo quaet.
Wat mach 't den vos veel baten,
over hecken, bosschen en tuynen,
't is haer niet inde weech;
al loopt den vos veel struynen,
sijn hol wordt niet te leech,
met hem ist daerom gheen deech.
Den vos die leyt veel laghen,
met den wolf, op dit pas,
om de gansen te verjaghen,
sy loopen daerom soo ras;
maer ten mach niet profiteren,
sy connen den gans niet leeren,
om dat de gans het hol in nam.
Den vos die heeft soo langhen
ghebruyckt alle zijn macht,
al door des wolves cracht,
maer nu comt de gans met hoopen,
die dus langh heeft ghebroet;
nu moet den vos verloopen,
met den wolf seer verwoet,
vande gans al metter spoet.
Had de vos moghen ghebruycken
de gans had moeten duycken,
want de vos doch niet en rust;
hy meynde onder hem te vercrijghen
maer nu moet den vos swijghen,
want de gans is zeer ontstelt.
| |
| |
De gans die heeft vernomen,
met soo menigh cleyn ghedier,
hoe den vos sonder schromen
om haer jonghen te berooven,
te nemen den thienden uyt zijn nest,
end' oock van alle schooven,
sy plucken daer aen haer best,
souden sy hebben ghemest.
onder menigh vogel kleyn,
by een zijn die nu gevloghen
om desen vos te verdrijven,
te smijten den wolf doodt,
nu is den vos in grooter noot.
dat elck heeft zijne beurt,
als d'een daelt moet d'ander rijsen,
na blijtschap comt lijden voort,
na lijden en bittere tranen
comt blijschap sonder ghetal;
een yegelijck moet besueren
naer blijschap groote pijn;
met vreughden onghefaelt,
't was droefheyt dat hy teelden,
als hy zijn vrucht in haelt,
2, 2. hy practiseert, gedurig is hij aan het werk, tuurt hij op buit. - 2, 5. Zinspeling op 's Prinsen overtocht over de Maas in 1568, waarover Alva zoo verwonderd was, dat hij vraagde: of 's Prinsen soldaten vleugels hadden? (H.J.v.L.) -
| |
| |
3, 3. t.: cans. - 3, 7. t.: struynen = rondsnuffelen. - 3, 9. deech, ter dege. - 3, 7-9. De zin is: al loopt de vos veel rond, in zijn hol blijven nog andere vossen, die in de macht van de gans zullen komen als deze het hol inneemt (cf. 4, 9). - 4, 7 en 9. t.: Geus, voor gans. - 6, 4. t.: de gans. - 9, 1. t.: een. - 10, 6. met vreughden onghefaelt, zonder dat het aan vreugden ontbrak, met vreugden zonder einde. - 10, 8. t.: vreucht, latere uitgaven: vrucht.
| |
Tekst.
Geuse liet-boeck, Amst., z.j. [1603], bl. 30 ro, ‘een ander nieu liedeken / op de wijse: ‘Laet ons den landt-man loven (1572)’, hierboven weergegeven; - Dr. J. van Vloten, Nederl. geschiedzangen (1852), II, bl. 1, met deze aanteekening: ‘In zinnebeeldige voorstelling wordt in dit liedjen de blijde ommekeer van zaken van het jaar 72 bezongen. Met de gans zijn de Geuzen, met vos en wolf schijnen Alva en Bossu bedoeld; - H.J. van Lummel, Nieuw Geuzenlied-boek, nr. 40, bl. 87, die vooraan den tekst den aanvang mededeelt van het onmiddellijk volgende lied: ‘Wie wil hooren’, enz.
| |
Melodie.
Zie hiervoren I, nr. 224, bl. 815.
|
|
Auteursrecht onbekend