Het oude Nederlandsche lied. Deel 2

[p. 1070]

299. Waer sal ic mi henen keren.

1.
Waer sal ic mi henen keren,
ic arm broederlijn?
Wes sal ic mi gheneren?
mijn goet is veel te cleyn;
als ic een wesen haen,
so moet ic balde van daen;
dat ic nu soude verteeren,
dat heb ic te voren verdaen.

2.
Ic ben te vroech gheboren;
al keer ic mi om ende om
mijn geluc coemt mi eerst morgen;
al had ick een keyserdom,
daer toe den tol vanden Rijn,
ende waer Venegien mijn,
het waer doch al verloren,
het moeste versluymet zijn.

3.
So en wil ick dan niet sparen,
ende of ict al verteer,
ic en wil daerom niet sorghen,
God besorghes mi morgen meer;
wat helpt my dat ic spaer?
al licht verloor ict te gaer;
tsou mi een dief ontdragen,
het roude mi wel een iaer.

[p. 1071]

 

4.

 

Ic wil hem laten sorghen

 

die dat ter herten gaet,

 

mijn gelt wil ic verbrassen,

 

versluymen vroech ende spae;

 

ic neme tot een voorbeelt

 

so menich dierken wilt,

 

het springhet opter heiden,

 

God hoedet in den noot.

 

 

 

5.

 

Ic sie op gheender heyden

 

menichte van bloemen staen,

 

si zijn so wel ghecleydet,

 

wat sorghen soude ic haen,

 

als mijn goet over quam?

 

ic ben so frisch ende ionck;

 

sou mi die doot bedwingen,

 

ic en truerde daer niet om.

 

 

 

6.

 

Geen beter dinc op aerden

 

dan een goet leven haen,

 

geen beter dinc en weet ic

 

dan sluymen vroech ende spae;

 

daer toe eenen vrijen moet;

 

ic en stae niet seer na tgoet,

 

als menich rijcke borghere

 

na grooten woecker doet.

 

 

 

7.

 

Hi wint zijn goet met slaven,

 

daer toe met sorghen groot,

 

wanneer hi rust sal haven,

 

so leyt hi al waer hi doot;

 

so ben ick frisch ende ionck,

 

God geve mi veel terstont!

 

God hoede mi, ionge knape,

 

dat mi gheen homoet en coemt.

 

 

 

8.

 

Die voghelen laet ic sorgen

 

al teghen desen winter calt;

 

wil mi de weert niet borgen,

 

mijn rock gheve ic hem balt,

 

myn huyckelijn ooc daer toe;

 

ic en heb noch rast noch rou

 

des avonts ende des morgens

 

tot dat ict al verdoe.

 

 

 

9.

 

Heer weert, steect aen het ghebraden,

 

daer toe die hoenderen ionck;

 

daer toe mach ons beraden

 

eenen frisschen coelen dronck;

 

brengt hier den coelen wijn,

 

ende schenct ons dapper in:

 

mi is een buyt beraden,

 

die moet versluymet zijn.

 

 

 

10.

 

Drie worpen ende een caerte

 

dat is die wapen mijn;

 

ses huebsce vroulijns hertzen,

 

op elcke side drie;

 

coemt hier du schoonste wijf,

 

ghi verblijt dat herte mijn;

 

lief, mocht ic bi u slapen,

 

so waer mijn herte bly.

 

 

 

11.

 

Dat swaert aen mijnder siden,

 

ick make mi haest van daen;

 

en heb ick niet te rijden,

 

te voet so moet ick gaen;

 

het en wil niet zijn ghelijck,

 

ic en ben ooc niet so rijck,

 

ic moet den tijt verbeyden

 

ende verwachten dat goet arffelic.

 

 

 

12.

 

Die dit liedeken schoone

 

ghesonghen heeft, voorwaer,

 

dat heeft gedaen een sluymer,

 

God geve hem een goet iaer;

 

al inden coelen wijn

 

hi wilde altijt vrolijc zijn,

 

sijn gelt heeft hi verbrasset

 

met schoone vrouwen fijn.

1, 1. Men schreef arm; men zong arrem met svarabhakti (d.i. ontwikkeling van een (doffen) klinker tusschen twee medeklinkers, waarvan een liquida of nasaal

[p. 1072]

is (cf. Fr. canif uit knijf). - 2, 3. mi bijgev. - 2, 8. versluymet = verdronken, verbrast. - 3, 2. t.: ende wil dat ooc verteeren. - 3, 6. t.: billicx ict verloort te gaer. - 4, 5-8. t.: ende ic ben even bly // bi die menighe waer dat si // het springet opter heyden // God behoede zijn geschil. - 6, 2. t.: wanneer ic goet leven hae. - 6, 3. t.: en weet ic meer. - 6, 7. t.: rijck. - 8, 5. t. hueyckelijn. - 8, 8. beyde. - 10, 1. t.: inder caerten. - 11, 1. t.: op mijnder siden. - 11, 2. t.: haest daer van. - 11, 3. te bijgev.

Tekst.

Antw. lb., nr. 166, bl. 249, ‘een oudt liedeken’; enkele veranderingen aan den Nederl. tekst toegebracht door middel van den Duitschen, voorkomende bij Uhland; Volksldr., nr. 213. - Vermeld door Dr. Kalff, Het lied in de M.E., bl. 458-9, als vrij gebrekkig vertaald uit het Duitsch. Voor de Duitsche bronnen zie verder: Böhme, Altd. Lb., nr. 358, bl. 430; - Erk u. Böhme, Deutscher Liederh., III, nr. 1170, bl. 91. - In het Antw. lb. is de volgorde van de bovenstaande strophen: 1-5, 10, 8, 6, 7, 9, 11, 12. - R. von Liliencron, Deutsches Leben im Volkslied um 1530, nr. 69, bl. 217, geeft den Duitschen tekst: ‘Wo sol ich mich hin keren’, met de vierstemmige bewerking van Forster (1540) in partituur gebracht.

Melodie.

Souterl. Ps. 107, ‘O God, mijn hert, mijn sinnen’ - ‘na die wise: Wes sal ick mi gheneeren // ick arme broeder mijn’; vgl. den derden versregel van de eerste strophe hierboven. Voor de Duitsche varianten zie B., en E.u.B., t.a.p., wien Nederlandshe tekst en melodie onbekend bleven.