Het oude Nederlandsche lied. Deel 2

[p. 903]

249. Edel artisten koen.

Naar Stalpaert, 1631.

1.
Edel artisten koen,
ghy jonge dom van sinnen,
komt met u lief int groen;
wy sullen gaen beginnen
Rethorica hantieren,
maken solaes en vreugt
met Venus kamenieren;
want onsen geest verheugt.

2.
Den tijt is komen hier,
dat men sal vreugd beginnen;
lustig, gy joncheyt fier,
wilt met genuchten singen;
heft op met soete talen
Rethoricam delicaet,
op dat wy prijs behalen
van alle nijders quaet.

3.
Dan sullen wy zijn vry
en met rust mogen praten.
Komt met u liefken by,
neemtse tot uwer baten;
schenckt uyt Mercurius schalen
en drinckt vrouw Venus dranck,
op dat op ons mach dalen
d' eer vanden wijngaertrank.

4.
Ik sag de nimphen reyn
den rosekrans bereyden;
't was inde maneschijn,
daer ik my ging vermeyden;
op eenen tack van dooren
het nachtegaelken sanck;
het was my soet om hooren,
derwaers nam ik de gank.

[p. 904]

 

5.

 

Siende langs eenen kant

 

een maget komen treden

 

met bloemen in haer hant,

 

spelend met lustigheden,

 

ick docht in mijnen sin

 

wie dat sou mogen zijn?

 

So ikse wel ging sien,

 

was het de liefste mijn.

 

 

 

6.

 

Doen ik mijn lief aensag

 

onder haer eerbaer oogen,

 

bood ick haer goeden dagh

 

om reyne min te toogen;

 

schaemroot wiert sy soo seere,

 

doen syt oog op my sloeg,

 

ende, uyt liefden teere,

 

heuslijck sy op my loegh.

 

 

 

7.

 

Seer minnelijc, voorwaer,

 

gingen wy daer spanceren,

 

wy hadden genen vaer

 

voor klappers of komeren;

 

't was uyt getrouwe minne

 

en al met haren danck,

 

dat sy met hert en sinne

 

haer trouwe aen my schank.

 

 

 

8.

 

‘Segt my, maegdelijk greyn,

 

ben ick niet uwen beminden?’

 

- ‘Ja ghy,’ sprack sy certeyn,

 

‘geen liever kan ik vinden;

 

mijns herten melody,

 

mijn troost, mijn toeverlaet,

 

schout alle vileyney

 

en alle klappers quaet.’

 

 

 

9.

 

Seer aerdig van fatsoen

 

en moedig van courage,

 

was ick in al mijn doen

 

als eenen kloecken page;

 

uyt enckel trouwigheyt

 

gaf ick dees maget, siet,

 

mijn trouw en eerbaerheyt;

 

z' en refuseerde's niet.

 

 

 

10.

 

Ick sagh Aurora klaer

 

de duyster nacht verjagen,

 

en Phoebus koets daer naer

 

met sijnen gulden wagen;

 

ick sagh aen d' een contrey,

 

door Ceres wijs verstant,

 

over bergh en valey

 

veel vruchten schoon geplant.

 

 

 

11.

 

Paris seer excellent

 

deed my om scheyden dencken;

 

voor een eerlijck present

 

ging ick de liefste schencken

 

een laurier-tacxken schoon

 

aen eenen rosen-hoet;

 

dit was dees blom te loon.

 

Siet wat de liefde doet.

7, 7. al bijgev.

Tekst.

Het Brabandts nachtegaelken met sijn dryerley gesangh, Brussel 1656, bl. 70, ‘stem: Flora komt nu ten dans’.

Melodie.

I. Stalpaert, Extractum catholicum, Antw. 1631, bl. 48, en zelfde melodie, bl. 641, telkens met stemaanduiding: ‘Edel' artisten koen’, voor de liederen: ‘Onsalig creatuir’, en ‘Rechtvaerdig zydy, Heer’. Gansch andere zangwijs, ‘op de wijse: Edel artisten koen’, in Den bliiden requiem, 1631, bl. 180.

Aangehaald als stem in Nieuw Geuzenliedboek van van Lummel, bl. 431, voor: ‘Ghy steden stout en koen’, te plaatsen tusschen 1611 (benoeming van den Arminiaan Vorstius tot hoogleeraar te Leiden en begin der bemoeiingen van steden

[p. 905]

en Staten Generaal en Prins Maurits in de godsdiensttwisten) en 1619 (einde der Synode van Dordrecht en beslechting dier twisten); - De Schadt-kiste der philosophen, Mech. 1621, bl. 232, voor een lied: ‘Edele gheesten vroet’, met zinspreuk: ‘Timmert met liefde’, en uitgaande van den ‘Knaep van de jonge Yreuchden Blomme binnen Bergen op den Zoom’; - I. Stalpaert, Gulde-iaers feest-dagen, Antw. 1635, bl. 378, en 562, voor de liederen: ‘Ursmarus end' Ermijn!’ en ‘Cunera! hebt goe moed!’ - H.G. Bolognino, Den gheestelycken leeuwercker, Antw., 1645, bl. 479, voor: ‘Die ick heb langh ghesocht’; - C. Maertsz, Stichtelyke gesangen, Hoorn, 1661, bl. 342, voor: ‘Mijn pen wil het ghebruyck’. - 't Groot achter-hofken, Alckmaar 1664, bl. 96, ‘stemme: Edel artisten koen ofte Ick heb gesien den tijdt’, voor: ‘Wat of het eelste zy’.