Spiegelboeck
(1600)–Jacob Duym–
Auteursrechtvrij
[Folio C2v]
| |
De Coninck. Vleeschelijcke begeerte. Quaet ingeven.
Comen alle drye t'seffens uyt, ende den Coninck gaet sitten onder zijnen Throon.
De Coninck.
Ist moghelijck, moet ick, also mistroostich sterven,
En can ick dan van haer, nu gheenen troost vervverven,
Moet't so gheleden zijn, och en isser gheenen troost?
VVat helpet doch te zijn, een Coninck van VVest oft Oost,
Zijnde in sulcken staet, alsmen my siet ontmoeten,
Maer vvat seyde sy doch, als ick haer dede groeten,
En vvas sy tot my gantsch, niet met allen gheneghen?
Vleeschl. beg.
Ick had bekans al te, seer grooten grau ghecreghen,
VVant so sy den brief sach, gheliet sy haer al te fier,
Ick en sach voorvvaer noyt, spijtigher noch preutzer dier,
En sy antvvoort noch al, so sy van outs is ghevvent,
Sy en begheert gheensins, datmen haer meer brieven sent,
Sy veracht u gheheel, o Coninck hooch van vvaerden,
V Majesteyts broef vvou, sy seer qualijck aenvaerden,
Ia s yen vvou daer schier, haer ooghen op keeren,, niet.
De Coninck.
Nu vvel-aen, dat sal ick, haer haest vvel verleeren,, siet,
Ia in seer corter tijt, haer crijghen tot mijnen vvil.
Quaet ing.
Dat is voor seker vvaer, des leeft vry sonder gheschil,
Alst den Coninck belieft, sy moet hem vvel ghebeuren.
De Coninck.
O schooner schooner hoe, doet ghy my dat hert treuren,
Als ick om u noch denck, o lieflijcken rooden mont,
Vervvachte ick noch troost, vvaerder hoop t'eenigher stont,
Thert dat bleef my ghesont, ick sou den tijt vertoeven,
Maer gheenen troost dat doet, my al te seer bedroeven,
| |
[Folio C3r]
| |
Ick moet sulcx proeven noch, by verscheyden manieren,
VViltse met goetheyt niet, so moet ick haer schofferen
Ten baet gheen tieren vvaey, sy moeter ten lesten aen.
Vleeschl. beg.
Ghy crijcht haer eer yet lang, so ghy daer volcht ons vermaen,
Laet ons beyden begaen, vvilt ghy ons maer ghebieden.
Quaet ing.
Met cracht en met ghevvelt, salt doch moeten gheschieden,
Oft vvy en vanghen niet, dat is een heel claer sake.
De Coninck.
Hout, noch so niet, men moet, te vverck gaen met ghemake,
VVy moeten ons opt stuck, ter deghen gaen beraden,
Daer valt my noch vvat in, mocht' my comen te staden,
Dat ick den vader eens, by my sal laten comen,
Hem verclarende mijn, begheerte sonder schromen,
Ick sal hem desen brant, der liefden gaen ontdecken,
Can ick, ick sal zijn hert, so tot mijnvvaerts vervvercken,
Da thy ten besten sal, spreken tusschen ons beyden,
Ick sal hem dreyghen eerst, daer na smeken en vleyden,
Tis te hopen dat hy, my vvat troost gheven,, sal.
Quaet ing.
Sulcx can ick raden niet, sol ang als ick leven,, sal,
VVant u Majesteyt sulcx, gantschelijck niet en betaemt,
Soud' een Coninck die so, hooch over al is befaemt,
So seer lanckmoedich zijn, in 'tgheen dat staet in zijn macht,
Liever ghebruycten ick, d'uyterste ghevvelt en cracht,
Om haer die ick bemin, crijghen tot mijnen besten,
Tsalder doch moeten noch, toe comen op het lesten,
Dus vind' ick dien raet, niet goet t'eenighen stonden.
De Coninck.
Och svvijcht ghy, vvant hier met, ververft ghy al mijn vvonden,
VVildy dat ick hier dus, mistroostich bederven,, sal,
So ick haer missen moet, ick vveet dat ick sterven,, sal,
Thert en 'tghemoet begint, my heel en al t'ontsincken,
| |
[Folio C3v]
| |
Dus haelt den vader hier, vvilt mijns ghebots gedincken,
Den angst en noot doet my, door veel listen versoecken.
Quaet ing.
Tot u Majesteyts dienst, sal ick my gaen vercloecken,
Om hem te halen hier, ben ick my ras spoeyende.
Gaet in, ende haelt den Vader.
De Coninck.
Als ick om dees liefd' denck, ben ick my verfoeyende,
Om dat ick die so seer, heb ter herten ghetrocken,
O liefde, liefde vvat, sietmen u al berocken,
Ongheluckich is hy, die valt in uvve netten.
Vleeschl. beg.
Het vvaer voor u seer goet, cost ghy't uyten sin setten,
Maer so niet, so vind' ick, dit u voornemen seer goet,
Daer coemt lichts vvat goets af, dus vveest getroost en maect moet,
Door den vader coemt ghy, licht u saken te boven,
Door bidden, dreyghen oock, ja door veel te gheloven,
Vervvintmen voorvvaer vvel, het menschelijck geslacht,, jaet.
Gemeynlijck sietmen ooc, dicvvils dat const voor cracht,, gaet,
Belooft den vader vry, veel gheschencken en gaven,
D'ouders doen om 'tghelts vvil, de kinderen somtijt draven,
Die dan tot svverelts lust, in gaen verkeerde ganghen,
Dus heer Coninck schept moet, 'tgheluct naer u verlanghen,
Ick hebber noch moet toe, ick hoop het sal al vvel zijn.
De Coninck.
Vvertroosting is my, beter als een medecijn,
Verlicht is half mijn pijn, ick hoop haest te ghenesen.
Vleeschl. beg.
Hier coemt den Vader aen, hy en vveet niet van desen,
Toont u te vvesen nu, een Coninck seer hoochmoedich.
De Vader comet uyt, ende spreect den Coninck met eerbiedinghe aen.
De Vader van Elips.
Tot onses Conincx dienst, ben ick my altijt spoedich,
VVat u belieft moecht ghy, uvven dienaer bevelen.
De Coninck.
Elendich sit ick hier, ter doot moet ickt bequelen,
| |
[Folio C4r]
| |
Om 'tvleeschs begheerte zijn, so ontstelt al mijn sinnen,
Een saeck isser die ick, seer heb vvillen beminnen,
Die my tot noch toe niet, en heeft moghen ghevvorden,
Sy mijns dat ick my oyt, tot des vverelts lust porden,
Eertijts sciep ick vreucht in, vrome daden breet en vvijt,
Te vvater en te landt, boot ick yeghelijcken strijt,
Maer mijn sinnen zijn nu, van mistroosticheyt verstroyt,
In dusdanighen last, en vvas ick mijn daghen noyt,
En dat meest is ick vveet, niet hoe daer uyt gheraken,
Ick sal de bitter doot, sorch ick eer yet lang smaken,
Ten sy dat ghy als vrient, my vvilt helpen inder noot,
ghy hebt nu in u hant, mijn leven en oock mijn doot,
En met een vvoort alleen, cont ghy mijn hert verquicken,
Voortijden vvist ick vvel, mijn saken te bschicken,
En ick ghebruycte u, tot veel heerlijcke daden,
Vvven trouvven raet is, my ghecomen te staden,
In svvaricheyt en in, ghevvichtighe raetslaghen,
Maer noyt tot gheender tijt, jae van alle uvve daghen,
En sout ghy moghen my, voorvvaer meerderen dienst doen,
Als nu in desen tijt, dus toont u als Ridder koen,
En denct eens vvat dat is, gheheelijck te verblijden
Vvven Coninck, en hem, vande doot te bevrijden,
Die ghy al u leef daegh, so milde hebt bevonden,
Drye sonen hebt ghy noch, die clouck zijn t'allen stonden,
Denct dat ick die vvel can, rijck ghemaken en machtich,
En mijn jonste aen u, bevvesen vveest ghedachtich,
Een vvoort van u alleen, van voor my troost vervverven,
Helpt uvven Coninck dan, die andersins moet sterven.
De Vader.
Och my is seer leet dat, ick u in desen staet,, quaet,
O heer Coninck sien moet, denct dat' my vvel nae gaet,, jaet,
VVat is u doch messchiet, oft vvat mach u nu letten,
VVilt de svvaricheyt doch, vvat op een zijde setten,
Och verdrijft doch u leet, vvilt vvs selfs vvat verschoonen,
| |
[Folio C4v]
| |
Denct dat in u groot rijck, veel goede liedens vvoonen,
Die van herten beroert, souden druck verpachten,, claer,
So de doo: teghen u, ghebruycte haer crachten,, svvaer,
V Majesteyt is de, behoudenisse van 'tlant,
Haer verliesende zijn, vvy alle mistroostich, vvant
Ghy een goet Coninck zijt, voor u volck allegader,
VVy hebben troost aen u, alst kint doet aen den vader,
Dus sterct doch 'tghemoet, en vliet dees onstellinghe,
Tghebreect u aen geen macht, dus en maect geen quellinge,
Maer segt my d'oorsaeck eens, van dit u bitter truren,
VVat mijns halven aen gaet, seg ick vry t'aller uren,
Vindet ghy my in als, tot uvven dienste ghereet,
Op aerden is gheen dinck, dat ick heb so lief oft leet,
Oft tis al voor u Heer, ja totter doot ten besten,
Mijn ghetrouvvicheyt vvil, ick met mijn bloet bevesten,
Lijf en goet is voor u, dus leef sonder besvvaren,
Iae mijn kinderen oock, vvil ick gheensins niet sparen,
Om mijnen Coninck te, helpen uyt dit groot verdriet,
En sulcx svveer ick, daerom aen my stoutelijck ghebiet,
V dienaer is bereet, tot zijnes Conincx bevel.
De Coninck.
V ghenegentheyt goet, en u trou merck ick seer vvel,
En die verblijt my seer, o mijnen vrient verheven,
Ghy hebt my ghelooft, ja ghesvvoren daer beneven,
Dat u kinderen my, altijt sullen staen ten dinst,
Siet dat ghy sulcx volbringt, en mist doch niet int minst,
Maer uvven Coninck zijt, doch in als goedertieren,
Die anders sterven moet, helpt hem met dees manieren,
Zijn leven dat half is, verloren, cont ghy vvinnen,
Ick beclaech dat ick oyt, heb begonst te beminnen,
Elips u dochter schoon, die my heeft mijn herst doorboort,
Crijch ick haer niet, so blijf ick in dees liefde versmoort,
Iae sonder troost sterf ick, noch op den dach van heden,
Ick schreef aen haer om troost, jae selfs heb ick ghebeden,
| |
[Folio D1r]
| |
Maer ongheluckich hooft, niet en heb ick vervreghen
VVederspannich valt sy, heel stuer, en in als teghen,
Dus isser gheenen troost, dan in u mijnen vrient alleen,
Ghy zijt mijn hoop, mijn hulp ick en vveet ooc anders geen,
Met een vvoort cont ghy my, ter noot comen te staden.
De Vader.
VVat sal ick doen?
De Coninck.
Ghy sult, haer ghebieden en raden,
Dat sy terstont volbring, mijnen lust naer mijnen vvil.
De Vader.
Heer Coninck ick bid doch, svvijcht van sulcke reden stil,
Zijn dit oock vvoorden die, eenen Coninck betamen?
Och neent geensins, ghy moest u sulcx vvel bilick schamen,
O grootmachtichtste Heer, sal ick d'oneer gaen soecken,
Van mijn dochter, och neen, elck een sou my vervloecken,
So sulck arghelijck stuck, van een vader vvort ghedaen
Denct om d'eer die ghy door, vrome daden hebt ontfaen,
Dus bid ick met ootmoet, vvilt dit doch laten slapen,
Ghy pleecht u alleen te, moeyen met schoone vvapen,
Een Coninclijcke daet, vvas eertijtsal u bejach
Ghy straften oock elck een, die hem overspel plach
Te verloopen, oft die, te veel tot oncuysheyt ginck,
Maer noyt gheen booser daet, gheen onbehoorlijcker dinck,
Dan my voor oogen coemt, dvvelck ick vvel mach beclagen.
De Coninck.
Doetet, oft berout u, nu en al u leef daghen,
VVilt ghy dan oorsaeck zijn, van een ellendighe doot,
VVeyghert ghy my dit nu, die hier sit in sulcken noot,
My, die u huys so groot, en machtich hebbe gemaect,
Ghy zijt door my tot staet, en grooten rijcdom geraect,
Ia ick heb u ghesocht, in hoocheyt te vermeeren,
Gheeft my u dochter dan, vvilt ghy int Hof verkeeren,
Oft ick ontschaeckse met, ghevvelt, ick segt te voren,
| |
[Folio D1v]
| |
De Vader.
Dat hoop ick ymmers niet, o Coninck hooch gheboren,
Voorvvaer een sulcke daet, gheenen Coninck en betaemt,
Die van Dinghelsche croon, en zijn voor sulcx niet befaemt,
Ten vvaer gheen Conincx daet, maer eenes tyrans bedrijf.
De Coninck.
Niet veel vvoorden en maect, ghy sullet doen by gants lijf,
Ghy hebbet my belooft, ghy sullet my oock houvven.
De Vader.
Ick sie ick moet vvel doen, al sout my oock berouvven,
Ia hoe seer dattet strijt, teghen mijn hert en ghemoet,
Och mijn vaderlijck hert, ick beken dat my seer doet,
Nochtans so moetet zijn, en dat door 'sConincx bevel,
Maer al vveyghert sy my, ick heb nochtans even vvel,
Mijn beloften ghedaen, en mijnen eedt al volbrocht,
Nu vvel aen nu 'tmoet zijn, 'tsal van my vvorden versocht,
Oorlof heer Coninck dan, ick gae mijnen eedt quijten,
Die zijn beste vvel doet, en canmen niet vervvijten.
De Vader gaet in.
De Coninck.
En ick vvil gaen besien, oft ick vvat can gherusten,
Och vvaer de tijding goet, het sou my so vvel lusten,
Ickvvaer ghenesen vry, van al mijn groote qualen,
Tis niet al gheneucht die, om gaet in Heeren salen.
Gaen in.
|
|