| |
| |
| |
II.
Anna zag het eerste levenslicht te Brugge. Hare ouders behoorden tot de geringe volksklas en waren derhalve genoodzaekt hun bestaen in het werk hunner handen te zoeken. Zy waren echter te vrede met hun lot. Zy konden hun dagelyksch brood winnen en als eerlyke en eenvoudige lieden doorgaen. Dit was hun genoeg: Zy waren gelukkig en tot toppunt van heil, zagen zy hunnen echt gezegend, door eene lieve spruit, de tedere Anna. Zy aenzagen dit kind als den ryksten schat, welken zy op aerde bezitten konden. Niet wonder dan, dat zy al hunne krachten, al hun vermogen in het werk stelden, om de jonge Anna eene geschikte opvoeding te geven. - Van haren kant, beantwoordde deze de verwachting harer ouders. Zy onderscheidde zich van jongs af
| |
| |
door eene voorbeeldige kinderliefde; zy groeide op in eer en deugd, was in haer slach als eene lelie tusschen de doornen en maekte aldus het aerdsch geluk, de wereldsche zaligheid harer ouderen uit. Ja, met regt mogten deze fier op hunne dochter zyn! Anna's prille jeugd vloog kommerloos en heilvol om, en wanneer de natuer in haer ontwikkelde en zy tot de vrouwenjaren opklom, dan meer dan ooit verstrekte zy haren ouderen tot zoeten troost, en zy zelve voelde zich hoogst gelukkig; ja, dan stond zy te schitteren in den aenlokkenden bloemhof der jeugd, even als eene bekoorlyke rooze in eenen prachtigen bloemhof. En, gelyk eene geurige bloem de vlinderen tot zich lokt, zoo ook kon Anna, door eene onbegrypelyke tooverkracht, menigen jongeling aen haer bekoorlyk, ja engelachtig schoon boeijen, menig een zou al wat hy bezat opgeofferd hebben om van haer bemind te zyn; menig een dong naer heure hand en stelde, om haer tot echtgenoote te verk rygen, alles in het werk by hare ouders; doch, Anna alléén kon over eene keuze beslissen en voor geen' enkelen van al hare aenbidders, voelde zy tot hier toe eenige toegenegenheid. Dit bleef echter niet lang duren. Het naemloos heil der min ontvlamde weldra in der schoone zwoegend hart. Zy moest eene keuze doen - en schonk haer hart en hare liefde aen een' jongeling, schoon van gestalte, die zich door deugd en zoetaerdigheid onderscheidde en in wiens ziel de edelste gevoelens zetelden. Zy werd zyne gade.
Daer het ons onmogelyk zyn zou uittedrukken wat er in een
| |
| |
minnend hart omgaet, wat zaligheid er in verborgen ligt en wat zoet genot het smaekt, aengezien alsdan de ziel, ontgloeid door een gevoel den engelen eigen, hare slaefsche boeijen, als het ware, schynt afgeworpen te hebben en verre van den wereldkring in reiner en zaliger sferen te zweven, - zoo zullen wy niet trachten te beschryven wat er in Anna's boezem omging, van het oogenblik dat zy eenen jongeling harer weerdig, beminde. Alleen zullen wy zeggen dat zy menigmael het reinste en zaligste genot smaekte aen den kloppenden boezem haers hartenvriends! Ja, menigmael deed de liefde zoete tranen vloeijen over de wangen der gade, wanneer zy hare tedere blikken spiegelde, in de van liefde vlammende oogen haers echtgenoots, en - wanneer zy soms aen zyne zyde gezeten, in zalige verrukking, op haren zwoegenden schoot nederzag, ô dan was zy de gelukkigste der vrouwen! dan zag zy vreugdevol het oogenblik te gemoet, waer op zy hem minnelyk de vreugd haers gezegenden schoots zou kunnen aenbieden, en dezelve, met den vaderzegen overladen, aen haer moederbarte troetelen.
Eilaes! na drie jaren huisselyk geluk verdoofde, in eens, hare gelukstar - en begaf haer. Zwarte onweärswolken pakten samen boven haer hoofd - en een enkel oogenblik verydelde al haer heil in wee, al hare vreugd in bittere smart.
Ziet hier hoe:
Victor - zoo was de naem van Anna's echtgenoot - werd te Brussel geboren, uit ouders, behoorende tot de bemiddelde bur- | |
| |
gersklas. Nooit had hy zyne moeder gekend, want zy was gestorven, toen hy nauwelyks een jaer oud was. Zyn vader was koopman. Eenig kind zynde, werd Victor, toen hy achttien jaren telde, te Brugge by een oom besteed, om zich aldaer op den handel toeteleggen. De jongeling gedroeg zich wel en was zoo ieverig, leerde alles zoo gemakkelyk aen, dat hy in weinige jaren al zyne kantoor-makkers in handelskennis overtrof en als eerste klerk by zynen oom aengenomen werd. Middelerwyl had hy de schoone Anna leeren kennen en beminde haer zoo vurig, dat het leven hem welhaest zonder haer zwaer viel en hy, tegen den wil zyns vaders en na wettiglyk zyne toestemming gevraegd te hebben, met haer in den echt trad.
Sints dit oogenblik werd de jongeling van zynen vader miskend en door zyn oom met streng en misnoegd gelaet aenzien. Had deze, in weêrwil van alles, geene zekere genegenheid voor Victor gekoesterd, voorzeker zou hy hem ook op de aenvraeg zyns vaders verstooten hebben. Byna twee volle jaren duerde die vyandschap tusschen vader en zoon; deze was inmiddels ook vader geworden. Eensklaps, echter, ontving Victor een brief uit Brussel gedagteekend, waerin zyn vader zich pligtig jegens hem verklaerde van onbezonnenheid en ruwheid, waerin hy des jongelings huwelyk met. Anna goedkeurde en te kennen gaf dat in het toekomende alle haet tusschen hem en Victor zou ophouden. Men kan oordeelen hoe zoet die verzoening den jongen echtgenoot viel! Hy zag in eens eene heilzon voor hem opgaen en hy toefde
| |
| |
geen stond om zich te Brussel te gaen werpen in de armen van hem, wien hy het bestaen verschuldigd was. Die vriendschap bleef lang voortduren en won zelfs dagelyks in nauwheid aen.
Inmiddels kregen de handelsbetrekkingen van Victor's vader met een handelhuis in Batavia eene slechte wending. Eene reis werd noodig geoordeeld om alle intresten gade te slaen en Victor zag zich genoodzaekt te vertrekken. Zoodra Anna die tyding ontving, stond zy als verplet. Die verwydering haers echtgenoots baerde haer diepe droefheid - en ofschoon zy niet twyfelen mogt aen zyne trouw en liefde, verontrustte nogtans eene onheilvoorspellende gedachte gedurig en zoo geweldig haren geest, dat men vreesde dat eene teering haer zou hebben doen kwynen en langzaem wegsterven.
Het afscheid tusschen beide echtgenooten was kort, maer aendoenlyk. De tyd van Victor's afwezigheid kwam Anna eindeloos voor. Hy vloog eventwel om; de dag der wederkomst brak aen; - doch, Victor keerde niet. Een ruime tyd verliep sints weder; niets vernam de jonge vrouw van haren echtgenoot en de brieven welke zy schreef, bleven onbeantwoord. Zy was ontroostbaer. Dag en nacht weende zy en zelfs was het haren ouderen niet gegeven, alhoewel hun gevoelig hart door felle smart werd gegriefd, haer te troosten. Haer oom ook, kon haer geene tydingen over Victor mededeelen; haer vader had insgelyks Brussel verlaten en niemand wist waer hy was gegaen en waer hy verbleef.
Eindelyk moest het onmeèdoogend lot den moed der jonge
| |
| |
vrouw ter neêr drukken en haer drie gevoelige slagen toebrengen. Eerst werd beur vader haer ontrukt door den dood; weinig tyds daerna, mogt zy de oogen harer moeder sluiten en - nauwelyks was deze de rust ingegaen, of zy, Anna, ontving de droeve tyding dat haer echtgenoot en dezes vader zich beiden om het leven hadden gebragt, om reden dat zy hunne fortuin hadden verloren.
Dit was te veel voor eene zwakke vrouw, zoo als Anna. Onder zulke harde slagen moest zy onvermydelyk bezwyken. Hare droefheid veranderde weldra in wanhoop. Het bestaen werd haer eene gedurige martelie. Zy vond nergens meer rust; weldra verkocht zy al heur goed, verliet Brugge, vlood verre van maeg en bloedverwanten en zwierf van stad tot stad, van dorp tot dorp, alléén, met hare kinderen. Niemand vernam iets van haer; zy hoorde van niemand meer. Niemand kon zeggen waer zy verbleven was; en zy - zy wist niet hoe het met hare naestbestaenden stond. Zy was onder de menschen en het menschdom was voor haer slechts uit drie persoonen samengesteld: zy zelve en hare twee zoontjes. Zy kon het brood voor zich en hare kleinen winnen; maer de droefenis en de arbeid ondermynden allengskens hare gezondheid; zy begon te kwynen, kon niet meer werken; hare middelen van bestaen krompen merkelyk in, en gevolgentlyk was er te vreezen, dat de ongelukkige weldra tot den bedelstaf zou vervallen zyn. Dit gebeurde ook. Na zeven jaren gedoold te hebben, kwam zy te Antwerpen woonen en wy
| |
| |
hebben gezien tot wat medelydensweerdigen staet van armoede Anna door ziekte gekomen was. Sedert acht maenden woonde zy aldaer, en - daer ook kende zy nog byna geen mensch; daer ook, dorst zy aen niemand haren nood klagen; daer ook was zy bannelinge te midden eener tallooze menigte volks. Voor allen rykdom bezat zy slechts haer lieftallig kroost - de eenige, wel is waer, voor eene moeder! - Ook was het alleen die kostelyke schat, die haer tot hiertoe aen dit jammerdal gehecht hield en haer vaek eenige vergenoeging had gegeven. Doch thans - woog die heilzame naem van moeder zwaer op haer hart! Was zy gezond geweest, had zy het noodig voedsel haren kinderen kunnen verschaffen, dan ja, zou die naem nog een balsem voor haer leed geweest zyn; maer nu - nu verbitterde hy hare smart. Reeds had zy de weinige meubelen, welke haren huisraed uitmaekten, beurtelings moeten verkoopen, om hare kleinen te voeden; gelyk wy gezien hebben bezat zy niets meer en tot overmaet van ongeluk, was zy voor de eerste mael gedwongen geweest hare zoontjes te laten bedelen. En - is er wel iets smartelyker voor eene moeder, dan hare kinderen tot zulken staet vernederd te moeten zien?
|
|