Luizenjournaal

Winterspel 1

Lenny: Altijd hangt er tussen ons een zweem van het ontembare skunkluchtje dat Will bij zich draagt als een teken van ons verbond. Ik ruik het wanneer wij 's nachts naar de gloeiende as liggen te staren, ik ruik het wanneer wij wachten op de zweep van Hosea. Hosea is een oude man, maar om de zweep te hanteren is hij nog goed genoeg, zijn ogen worden scherp terwijl hij de zweep door zijn paars gekleurde handen laat glijden, ze leven als scherpe stukjes glas in zijn gezicht, ze pikken stukjes vel uit je zoals ook de zweep doet. - Wij worden altijd samen gestraft, wij zijn een hond met twee koppen, zeggen ze, maar Will is de denker van ons tweeën, in hem zwermt het altijd van ideeën, ze zweven voortdurend bij hem naar binnen als gebraden duiven.

Is hij bang voor de zweep zoals ik? Misschien, maar hij kan het zich niet permitteren daar ooit iets van te laten merken aangezien hij de leider is, de uitvinder van onze zenuwslopende genietingen.

[p. 45]

Maar ik voel hoe mijn huid kalm wordt, hoe een ijzige kou zich over mij uitspreidt, hoe ik klein en nat en zonder beschutting word zoals een vogeljong dat je uit zijn eierschaal hebt gehaald, terwijl ik wacht en luister naar het onheilsvolle geschraap in Hosea's keel, onpasselijk wordend bij het idee van de fluim die zich vormt in die liploze mond van bruin leer. Dan komt de eerste slag bijna als een bevrijding en gloeit de pijn ons samen, ben ik niet langer alleen. En het is of we hard worden, samen - een taai brok, zeggen ze van ons - en dan is er de dunne triomf van het skunkluchtje.

Die skunkstaart heeft Will eens gejat van een wagen die huiden kwam verhandelen en hij verbergt hem in een holle boom bij de rivier. Alleen als we gaan jagen, strikken zetten, nesten van veldmuizen uitgraven, heeft hij hem aan zijn riem hangen.

- Je vraagt je af hoe die lucht zo lang kan blijven bestaan, ook als die staart ver weg is, verborgen in de holte van de boom. De skunk is dood. Maar die stank, ontstaan in zijn wilde klieren in zijn heet lijf, uit hem geperst, toen de klem hem greep, is er nog, bestaat nog, volstrekt alleen: een onzichtbare boodschapper van iets, een magische draad die ons verbindt met de holle boom, met de dingen van het bos.

Wraak nemen op Hosea, voor al die keren dat we dagenlang alleen maar op onze buik kunnen liggen en nauwelijks kunnen lopen. Wraak nemen, maar waar moest je hem aanvatten, die oude man, ouderling van de Kerk, altijd in gezelschap van zijn hond, een man met een taai leven als een pad die zichzelf bewaart gedurende de winter, diep in de modder? ‘We moeten beginnen bij de hond,’ zei Will. Daarom hebben we dat uitgehaald met die hond.

Een vuil geel beest was het, lijkend op Hosea zelf, een en al grimmigheid. We lieten een steen op zijn kop vallen toen het kreng lag te dutten - ook al oud en niet scherp meer van gehoor - aan de rand van de irrigatiegreppel in de laatste warme zon van november. Het was als wanneer je een steen

[p. 46]

in het water gooit: de hond spatte even omhoog om daarna neer te vallen, terwijl zijn poten schokkend bewogen en zijn huid nog nasidderde. Met begerige afkeer keken we naar het graatmagere lijf met het van vuil samenklittend haar en de kwijlende bek met vochtig glinsterende tanden. Het slappe lijf zuchtte en Will prikte met een stok in de grote teelballen, maar het beest was goed buiten westen. Wat wij deden was heiligschennis: in de hond zat Hosea, zat Hosea's stem waarnaar het beest nog luisterde in zijn slaap, zat Hosea als een afgodsbeeld in zijn borstbeen gebeiteld; de hond zou onze kelen hebben verscheurd wanneer zijn meester de vinger naar ons had uitgestrekt.

Zonder tijd te verliezen knielde Will neer en schudde uit een oude tabakszak van onze verdwenen vader de vleermuis te voorschijn, die op de grond viel en verblind rond kroop, zijn vleugels achter zich aanslepend als een kind een veel te grote jas. Opeens gaf de hond een grol, opzij happend in de lucht, onder die hersenpan begon blijkbaar iets in beweging te komen, de haren in zijn nek gingen rechtop staan, de staart geselde de grond. Direct stond ik met mijn volle gewicht op de nek, terwijl Will de vleermuis bij de vleugels greep en hem tussen de ogen van de hond zette, waar het beest zich met zijn klauwen in het behaarde warme vlees groef.

Een tuimelende dans, een dodenrit, een dolkomische voorstelling gaf de hond samen met zijn kleine blinde berijder - het was of we Hosea zagen dansen. Het logge monster gromde in zijn strot en gilde met kwijlende bek, proberend met zijn voorpoten het zwarte ding van zijn kop te wrijven, waarvan de vleugels uiteen werden gereten door de harde nagels, maar dat zich had vastgebeten in de kop als een teek. Door een zelfde bezetenheid aangetast dansten wij er omheen, er kwamen meer kinderen aanrennen, die joelend met stokken en stenen begonnen te gooien.

- Die verstilling, verdikking in je keel wanneer je de nek van een vogel omdraait, de buik van een konijn opensnijdt en daarna het volgutsen

[p. 47]

van warmte, die hete rauwheid binnen in je lijf - je herkent het, en toch is het overrompelend iedere keer weer, die doorbraak naar dat rooie, rauwe, die barbaarse wereld, waarin je danst en danst en niet te grijpen bent -

Wij dansten en sloegen de hond op zijn krimpend achterlijf, zagen het bloed zwart druppelen uit zijn kleverige haren, - hij knauwde in zijn eigen vel of hij zichzelf wilde opvreten, joeg dan weer op ons aan zonder ons te kunnen zien door het zwarte ding dat in zijn oogleden geklauwd zat, neervallend, tegen iets opbonkend, krauwend met zijn poten in de aarde of hij zich via de grond een uitweg wilde graven en meteen waren er dan weer drie, vier van ons bovenop hem om hem te trappen en te bespuwen, grauwe ratten van kinderen met dunne nekken. De hond jankte niet meer, stond hijgend stil, en juist toen we hem weer te pakken wilden nemen, brak hij uit onze omsingeling, struikelde, rolde, kwam weer op zijn poten, brak krakend door struiken en verdween samen met zijn kleine zwarte berijder de wildernis in.

Zo is dat gegaan met die hond. Maar altijd heb je dan van die verklikkers die hun vinger naar je uitstrekken.