Luizenjournaal

Dialoog

Michael: Zij is niet voor rede vatbaar. Alleen mijn adem doet haar al verkillen nog voor ik een woord uitspreek. Ik kijk naar haar koortsige ogen met ontstoken randen, - hoe lang al heeft zij vermoed dat ik van haar weggroeide zodat eigenlijk alleen nog medelijden mij aan haar bindt?

Ik zeg tegen haar: ‘Dit is geen afscheid, Jesse. We zien elkaar terug in het nieuwe Zion, of al eerder misschien.’ ‘Ik moet deze opdracht uitvoeren,’ zeg ik. ‘Er is geen keuze.’

‘Alsof er voor mij ooit een keuze geweest is,’ antwoordt zij, uitbrekend met een flikkering van hoon uit die verslagenheid waarin ze neerzit; in een soort wellust van verslagenheid lijkt het wel, haar haren grijs en slonzig om haar hoofd, haar lippen stijf.

‘Maar jij hebt nooit geleerd je opdracht te aanvaarden,’ zeg ik. ‘Je hebt geen recht om mij te weerhouden. Je hebt zelfs geen recht om je zwakheid en je twijfel tegen mij uit te spelen, - dat zijn rechten die we achtergelaten hebben in de oude wereld. Je hebt mij willen volgen, om welke reden dan ook. Je zegt: “Voor mij is er nooit een keuze geweest”, maar je had niet met mij naar Nauvoo hoeven komen, of naar hier, wanneer je niet gewild had. Er zijn vrouwen die teruggegaan zijn. Uiteindelijk moet iedereen zijn eigen leven leiden, zijn eigen waarheid volgen. Ik dwing je tot niets.’

[p. 38]

‘Nee,’ zegt ze. ‘Je dwingt me tot niets, maar je laat mij alleen achter, hier in deze wildernis, met de kinderen. Jou is de eer te beurt gevallen om mee te gaan in de kopgroep met Porter Rockwell - je bent er trots op nog tot de jonge mannen te worden gerekend - maar weet je wel wat voor een man die Rockwell is? Jouw God heeft avonturiers en moordenaars in zijn dienst.’

‘God heeft altijd avonturiers en moordenaars in zijn dienst gehad,’ zeg ik, ‘maar de Idee heiligt, zij worden een instrument om zijn Wil uit te voeren.’

Waarom zijn wij begonnen met praten, denk ik, waarom dalen wij steeds dieper af in een zinloze verwarring, in gebekvecht dat alles op de een of andere manier onwaarachtig maakt en schimmelig - alsof wij niet het uitverkoren volk zouden zijn dat moet worden beproefd om groot te kunnen worden.

Ik kijk naar haar - het is niet meer als vroeger, ik zal blij zijn bevrijd te zijn van haar bed, er is iets in haar dat mij verlamt tussen de benen.

Jesse: Heb ik mij dan steeds laten leven door jou, door jou heen? Is er geen bestaan mogelijk voor mijzelf? Je kijkt naar mij alsof iemand een doek heeft afgetrokken van een zweer, van iets dat beter verborgen had kunnen blijven. Je wilt je handen schoon houden. Je bent een man van schone handen, van één gedachte. Maar nu ga je weg met die ene gedachte en die schone handen. Ik zie je al kijken naar het land in de verte als naar een andere vrouw. Je praat, je bent bezig, je oog vangt mijn wanhoopssignaal niet op. Ik hoor je woorden nog: over recht en plicht en eer, maar het is net of ik je hoor praten achter een muur. De herfst gaat komen, de wilde pruimen zijn al verschrompeld. Welke keuze is er voor mij? Alleen blijven, hier op deze vlakte, kaal en licht. En koud. Soms weet ik niet meer waar ik begin of waar ik ophou, soms is het of ik zelf uitgespannen lig daar in die vlakte als de huid van een ge-

[p. 39]

slacht dier. Mijn substantie is verdwenen, voeten gaan over mij heen en weten niet dat in mijn weefsels nog gedachten wonen. Waar is mijn vorm? En jij, waarom doe je niets? Zet je mond aan mij om mij op te blazen.

Ik was met je getrouwd omdat je me de groei zou geven, het begin van kleine dingen die zouden gaan oplichten, plotseling, nadat ze eerst dood, dof hadden geleken. Je wees ze me aan met je vinger.