Moderne sociologie

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: SOCIOL B1-324B

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van de vijftiende druk van Moderne sociologie van J.A.A. van Doorn en C.J. Lammers uit 1984. De eerste druk verscheen in 1959.

 

redactionele ingrepen

p. 68: de tabel op deze pagina is te breed voor de digitale editie. Daarom is deze hier in twee delen weergegeven.

p. 76: Totaal → Total: ‘Total received’.

p. 418-436: de eindnoten zijn bij de bijbehorende nootverwijzingen op de betreffende pagina's geplaatst. De genoemde pagina's zijn hierdoor komen te vervallen.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 6, 12 en 354) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 1]

Aula Pocket 29

J.A.A. van Doorn en C.J. Lammers

Moderne sociologie

 

[pagina 2]

Aula Het wetenschappelijke boek

 

[pagina 3]

Moderne sociologie een systematische inleiding

J.A.A. van Doorn

C.J. Lammers

Uitgeverij Het Spectrum Utrecht/Antwerpen

 

[pagina 4]

Vormgeving en ontwerp omslag: Studio Spectrum

Foto omslag: Peter Schütte

Eerste druk 1959

Dertiende, geheel herziene druk 1976

Vijftiende druk 1984

© 1959, 1976 by Het Spectrum B.V.

No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

12-0029.15 D 1984/0265/233

ISBN 90 274 4822 1

 

[pagina 5]

Korte inhoudsopgave

Voorwoord	13
Eerste deel: Het kader
Hoofdstuk I: Sociologie en sociale werkelijkheid	20
Tweede deel: Elementen
Hoofdstuk II: Interactie en communicatie	36
Hoofdstuk III: Structurele elementen	51
Hoofdstuk IV: Culturele elementen	105
Hoofdstuk V: Structurele en culturele elementen in wisselwerking	141
Derde deel: Systemen
Inleiding: De stap van element naar systeem	176
Hoofdstuk VI: Sociale structuren	179
Hoofdstuk VII: Culturele systemen	223
Hoofdstuk VIII: Sociale systemen	252
Vierde deel: Continuïteit
Inleiding: Sociale controle	270
Hoofdstuk IX: Cultuuroverdracht	276
Hoofdstuk X: Sancties	287
Hoofdstuk XI: Collectief ritueel	299
Hoofdstuk XII: Positietoewijzing	309
Slotbeschouwing over sociale controle	347
Vijfde deel: Verandering
Hoofdstuk XIII: Vormen van sociale verandering	356
Hoofdstuk XIV: Verklaring van sociale verandering	391
Aantekeningen	418
Lijst van aangehaalde publikaties	437
Wegwijzer in de sociologische literatuur	455
Definities van de voornaamste begrippen	467
Registers	469

 

 

[pagina 7]

Inhoud

Voorwoord bij de herziene dertiende druk			13
Eerste deel / Het kader
Hoofdstuk I: Sociologie en sociale werkelijkheid			20
1.	Een brief schrijven		20
2.	De sociologische benaderingswijze		25
3.	De wereld van de sociologie		30
Tweede deel / Elementen
Hoofdstuk II: Interactie en communicatie			36
1.	Het sociaal gedrag als uitgangspunt		36
2.	Interactie en communicatie		38
3.	Aspecten van interactie en communicatie		41
4.	Interactie, communicatie en de rest		46
Aanvullend commentaar			47
Aanbevolen literatuur			49
Hoofdstuk III: Structurele elementen			51
1.	Handelwijze en houding		51
2.	Sociale betrekkingen en verhoudingen		52
3.	Sociale afstand		55
4.	Sociale integratie		60
5.	Sociale rang		73
6.	Het verband tussen afstand, integratie en rang		84
7.	Asymmetrische sociale betrekkingen en verhoudingen		89
8.	Sociale structuur en sociale positie		92
9.	Sociale betrekkingen en verhoudingen - en de rest		97
Aanvullend commentaar			99
Aanbevolen literatuur			102
Hoofdstuk IV: Culturele elementen			105
1.	Cultuur nader bepaald		105
2.	Elementen van cultuur		110
	a.	Normen	112
	b.	Verwachtingen	115
	c.	Waarden en doeleinden	118

 

 

[pagina 8]

3.	Cultuurpatroon en cultuurconflict		121
4.	De sociale rol		124
Aanvullend commentaar			133
Aanbevolen literatuur			138
Hoofdstuk V: Structurele en culturele elementen in wisselwerking			141
1.	Het functiebegrip		141
2.	Institutionalisering		146
	a.	Enige voorbeelden	146
	b.	Voorwaarden voor het institutionaliseringsproces	153
	c.	De-institutionalisering en re-institutionalisering	163
3.	De-institutionalisering van onze huidige maatschappij?		166
4.	Sociologie of sociale psychologie?		169
Aanvullend commentaar			170
Aanbevolen literatuur			172
Derde deel / Systemen
Inleiding: De stap van element naar systeem			176
Hoofdstuk VI: Sociale structuren			179
1.	Groeperingen en hun betrekkelijkheid		179
2.	Groepen, collectiviteiten en sociale categorieën		188
3.	Structurering van groeperingen		190
	a.	Sociale dichtheid	192
	b.	Sociale integratie	196
	c.	Sociale hiërarchie	205
4.	Slotopmerking		216
Aanvullend commentaar			216
Aanbevolen literatuur			219
Hoofdstuk VII: Culturele systemen			223
1.	De samenstelling van het cultuurpatroon		223
2.	Waardensystemen		225
3.	Normensystemen		229
4.	Verwachtingssystemen		233
	a.	Utopische verwachtingssystemen	234
	b.	Prognostische verwachtingssystemen	236
5.	Beleidssystemen		240
6.	Ideologieën		243
7.	Slotopmerking		245

 

 

[pagina 9]

Aanvullend commentaar			246
Aanbevolen literatuur			249
Hoofdstuk VIII: Sociale systemen			252
1.	Het sociaal systeem als eenheid		252
2.	De interne samenhang		254
3.	Systeem en omgeving		259
4.	Sociaal systeem: continuïteit en veranderbaarheid		265
Aanvullend commentaar			265
Aanbevolen literatuur			267
Vierde deel / Continuïteit
Inleiding: Sociale controle			270
Aanbevolen literatuur			275
Hoofdstuk IX: Cultuuroverdracht			276
Aanbevolen literatuur			285
Hoofdstuk X: Sancties			287
Aanbevolen literatuur			297
Hoofdstuk XI: Collectief ritueel			299
Aanbevolen literatuur			307
Hoofdstuk XII: Positietoewijzing			309
1.	Toetreding		310
2.	Mobiliteit		326
3.	Uittreding		341
Aanbevolen literatuur			345
Slotbeschouwing over sociale controle			347
Aanvullend commentaar			350
Vijfde deel / Verandering
Hoofdstuk XIII: Vormen van sociale verandering			356
1.	Systeem en dynamiek: geen tegenstelling		356
2.	Sociale dynamiek en sociale verandering		360
3.	Vormen van sociale verandering		362
	a.	Culturele en structurele verandering	363
	b.	Totale en segmentaire verandering	366
	c.	Evolutionaire en cyclische verandering	369

 

 

[pagina 10]

4.	Institutionalisering van sociale verandering		375
Aanvullend commentaar			387
Aanbevolen literatuur			389
Hoofdstuk XIV: Verklaring van sociale verandering			391
1.	Centrale mechanismen in het veranderingsproces		391
	a.	Cultuuroverdracht	394
	b.	Sancties	397
	c.	Collectief ritueel	399
	d.	Positietoewijzing	401
2.	De relatie tussen stabiliteit en verandering		405
3.	Sociale verandering: idee en organisatie			411
Aanvullend commentaar			414
Aanbevolen literatuur			416
Aantekeningen			418
Lijst van aangehaalde publikaties			437
Wegwijzer in de sociologische literatuur			455
A.	Inleidingen en handboeken		455
B.	Verzamelwerken en speciale introducties		459
C.	Klassieken en neo-klassieken		460
D.	Methoden en technieken van sociaal onderzoek		462
E.	Sociologische tijdschriften		463
F.	Woordenboeken en encyclopedieën		464
G.	Bibliografieën en jaarboeken		465
Definities van de voornaamste begrippen			467
Auteursregister			469
Zakenregister			475