Van de Oost-Rivier.
DE Oost-Rivier, alsoo genaemt, om datse meest of schier t'eenemael van de Stadt Nieuw Amsterdam af te rekenen, Oost is streckende: by eenige wordt dese Rivier maer voor een Zee-arm ofte Bay gerekent en ghehouden, om redenen soose segghen, datse op sommighe plaetsen seer wijdt is, ende oock om datse aen beyde de eynden haer in den Oceaen ontlast, doch dese suptijligheyt hier overslaende, confirmeren wy ons met het ghemeen oordeel, die het voor een Rivier houden; het is soo veel dat dese plaets, het zy dan Rivier ofte Bay, soo alsmense gelieft te noemen, een van de beste, bequaemste, ghelegenste en recommandabelste toe-vallen is, die men aen een Lant soude konnen begeeren, om verscheyde redenen, daer van wy eenige in 't korte sullen aenwijsen. Het langhe Eylandt maeckt dese Rivier, is langh omtrent de veertigh mijlen, kan door dese Rivier met hulp van de killen en gaten die het breken, meest over al bevaren werden, soo wel des Winters als des Somers, sonder groot perijckel. Dese Rivier is oock een bequaem ende veyligen door-tocht ten allen tijden van het Iaer, om de Oost ofte West te gaen, ende werdt te aengenamer, om dat het buyten omgaen wat gevaerlijck is, meest alle de Engelschen, die by Zuyden willen, het zy dan na Virginia, de Zuydt-Rivier ofte elders, moeten daer door passeren, dat geen kleyne negotie ende welvaert, aen de Stadt Nieuw Amsterdam gheeft, behalven dat door dit middel de Engelsche dickwils onse Havens van noode hebben, ende wy de hare noyt: Eyndelijck dese Riviere is fameus, ende behoort in waerden ghehouden te werden, om de groote menighte van bequame Bayen, Havens, Killen, Inwijcken, Rivieren ende ander plaetsen, daerse soo rijckelijck aen weder-zijden, te weten, aen de zijde van het Eylandt, ende aen de zijde van het vaste Landt, mede voorsien is, dat wy in Nederlandt diergelijcke plaetse niet aen souden konnen wijsen. Hier mede, voor soo veele de groote en vermaerde Riviere in Nieu Nederlandt betreft, sal, ons oordeels, voor dees tijdt genoegh van geseydt zijn.