Refreinenbundel

[CXXXI] ^[CXXXI]

Tsijn al maechden tot dat den buyck op gaet

⁺Refreyn

TWe iongers spacerende in diuerse straten
In een lustich dal daer bloemkens bloeyen ^{vs. 2}
Daer twee damorueste meyskens saten,
De reinste, de genste die oyt voet mocht scoyen.
Hoort van dees meyskens, ten sal u niet vermoyen.
Elc had een geestken mer si waren diuers van treken: ^{vs. 6}
Deen liet al eerbaerheyt wter herten vloeyen
En dander oneere, soot is ghebleken.
Dese twe iongers sijn achterwarts geweken.
Is dit een maecht, sprac deen. dander sey iaet.
Ic en hoorde noyt so oneerbaerlic spreken.
Ke al haddi den draeck op de knien sien steken, ^{vs. 12}
Tsijn al maechden tot dat den buyck op gaet.

Deen twifelde, dander sey: hier sal wat sculen,

En hebben vast op haer luymen gelegen. ^{vs. 15}
Si sagen deen vliegen metten vlen, ^{vs. 16}
Dander hadde een gayken bi haer ghecregen.
Si sagen tspel ane, si hebben geswegen
Om dbescheet te weten, si woudent bespien.
Het iongelinc dede gelijc damoruese plegen, ^{vs. 20
+} Deen hant bi de borstkens, dander ontrent de knien;
Hi ontdecte vast haer witte dien
Om tcontoor tontsluten dat daer ontrent staet.
Is dit een maecht sprac deen, si latet al gescien.

[CXXXI] Stok. Vgl. Hand. d. Amour. Dd 2 r°: ‘Sy zijn al maecht als den buyck wilt plat blijven.’

+ [f. 184 v°]

vs. 2 Hier is wsch. een woord (quamen?) weggevallen.

vs. 6 Elc had een geestken: geheel duidelijk is de bedoeling hiervan niet, maar wsch. wordt toch wel bedoeld: ieder had iets te vertellen, te verhalen (vgl. vs. 11). - treken: manieren.

vs. 12 Ke: wel! och kom! e.d; vgl. CXLIX, 54; CLII, 20; S. XLII, 23/24 enz.

vs. 15 op haer luymen: op den loer.

vs. 16 vliegen metten vlen: er vandoor gaan? vgl. CXXVII, 34; deen is de in vs. 7 bedoelde.

vs. 20 Het iongelinc: wel vaker onz., maar dan gewoonlijk in de bet. ‘jong’ (Mnl. Wdb. III, 1061).

+ [f. 185 r°]

[p. 238]

25

Ke man, al haddi den sluetel int slot gesien,

 

Tsijn al maechden tot dat den buyck op gaet.

 

 

 

Dit meysken verleckerde vast aen die brocken,

 

Twas haer al willecom watmen haer boot;

 

Si ginc smorgens vroech, tsauons metter clocken

30

Buten int velt om te blutsen haren noot. ^{vs. 30}

 

Dair creech si so menigen por onder haren voorscoot,

 

Ten hilt geen laweit, twas al van tvercken. ^{vs. 32}

 

Si liet haer leggen metten achterwagen bloot

 

Recht oft si de werlt had willen stercken; ^{vs. 34}

35

Si was lieuer te steecspele dan inde kercke.

 

Dees meiskens bedriuen ragie diet gade slaet,

 

Het wort al gerieft, iongers, sangers, papen en clercken.

 

Hoe dic wil dat si an dachter eynde wercken,

 

Tsijn al maechden tot dat den buyck op gaet.

 

 

40

Prince, sidi ionck, out, ghesont oft niet,

 

⁺ Ick bids v neemt hier exempel an.

 

Veel maechden zijn gecroct, verstaet mijn bediet, ^{vs. 42}

 

Datmen schier geen maechden gekennen en can.

 

Hoe ionc si sijn, elck wil onder den man,

45

Si laten haer al helpen, leelick ende schoon.

 

Waer ick maecht als ic niet en ben, ick waer inden ban,

 

Ic en droechen so lang niet om een gouden croon.

 

Haer tuytkens, hair borstkens, si stellent ten toon; ^{vs. 48}

 

Al gingen si wat simpelder ten waer geen quaet.

50

Wat trouter ooc menich brugom manneken soon

 

Die meent dat zijn bruyt maecht is, si is een boon: ^{vs. 51}

 

Tsijn al maechden tot dat den buyck op gaet.

vs. 30 blutsen: lees blussen?

vs. 32 twas al van tvercken: deze uitdrukking wordt door Tuinman, Ned. Spreekw. I, 48 aldus verklaard: ‘Dit zegt men als de zelve stoffe op verscheiden wijze al weder voorgestelt word: gelijk men van een verken veelerlei tafelgerechten kan toebereiden... 't Is van 't verken, had by de ouden ook noch eene andere betekening, en wierd toegeeigent op zulke, die tot hunne oude vuile zonden wederkeeren, volgens 2 Pet. 2 : 22.’ Zie ook Sartorius, Adag. I, 9, 6: ‘Nihil sanum. Ουδεν υγιες This al vant vercken, van de gans. Summam morum corruptionem, & nullum honesti res spectum his verbis Grȩci significabant’. Voor een andere bet. zie Sart. I, 1, 77, en voorb. daarvan ABN. VII, c, 10; LVI, e, 13; Hand. d. Amour. D 5 r°; Celestina (ed. 1551) T viij r°.

vs. 34 Verg. Leuv. Bijdr. IV, refr. XLV, 32: ‘Want den eers versterct de weerelt ghemeene’.

+ [f. 185 v°]

vs. 42 gecroct: gekreukt, geschonden.

vs. 48 tuytkens: vlechten; vgl. S. XXIII, 56. Het werd in de M. E. als oneerbaar voor een vrouw beschouwd het haar onbedekt te dragen.

vs. 51 si is een boon: ja het mocht wat! Vgl. voor deze constructie Hand. d. Amour. X 7 v°: Ph. ‘Isse zoo eerbaer?’ V. ‘Sy is de galghe’, en Drei Kölner Schwankbücher (ed. Frantzen-Hulshof) 23: ‘Heb ic eyn nicht? ic heb eyn blaese’.