| |
| |
| |
A tweede bedrijf
Toewe ini a Firmamenti foe Kownoe Moen
Toewe e koiri ini a Firmamenti.
A e si someni moi sani. Dan a e si wan gamalan. A e fasi en. A e pré nanga en.
A e waka go moro fara. A e feni présani, wantoe brenki sorfroe bal.
Toewe e pré: Karel I brak zijn been - Karel II sprong over zee...
Kownoe Moen e kon.
Toewe e lon go kibri.
Kownoe Moen e loekoe en kondre. A e meki en kondre switi, a e pré gamalan-pokoe.
Loekoe Stari e jere a pokoe. A e séri kon leki wan winti.
Kownoe Moen nanga Loekoe Stari e singi ini a Firmamenti, Loekoe Stari e dansi.
Toewe e waka safri baka Loekoe Stari. A e meki Loekoe Stari skreki, a e poesoe en, dan a e lon go kibri. Loekoe Stari e loekoe lontoe, a e prakseri soema e meki a skreki so. Dan, Loekoe Stari e kisi Toewe.
Loekoe Stari! Mi wani pré djompo-foetoe. Kon pré djompo-foetoe, no?
| |
| |
| |
Tweede bedrijf
Toewe in het Luchtland van Koning Maan
Toewe wandelt rond in het rijk van Koning Maan. Zij ziet een heleboel mooie dingen, zelfs een Javaans muziekinstrument van een gamelan-orkest, een soort xylofoon. Zij speelt er even op.
Dan ontdekt zij zilveren ballen en gaat Karel I spelen: Karel I brak zijn been - Karel II sprong over zee... Hé, daar is Koning Maan.
Toewe verstopt zich.
Koning Maan begint muziek te maken op de gamelan en het klinkt zo mooi, zo hemels, dat de Tover-Ster tevoorschijn komt en samen met hem gaat zingen, terwijl zij rondzweeft en danst.
Toewe is blij dat zij eindelijk de Tover-Ster ziet, die tegen haar heeft geknipoogd toen zij nog op Aarde was.
Zij rent zachtjes achter de Ster aan, geeft de Ster een duwtje en verstopt zich dan vlug-vlug als de Ster omkijkt.
Natuurlijk duurt het niet lang of Toewe wordt gevangen door de Tover-Ster.
Hé, durf je wel, jij klein ondeugend meisje!
Laten we een spelletje doen, Tover-Ster! Laten we gaan hinkelen!
| |
| |
[pagina 48-49]
[p. 48-49] | |
| |
| |
Loekoe Stari nanga Toewe e bigin pré djompo-foetoe nanga bamboesi-tiki.
(a e naki wan dron)
Loekoe Stari, Loekoe Stari! Na mi, Kownoe Moen, e taki. Neti e fadon. Ala den Stari moe go na wroko now!
Meki den Stari brenki, Loekoe Stari, meki den spenki. Wroko nanga prisiri, jepi trawan nanga prisiri, meki a neti switi, meki a neti prisiri!
Loekoe Stari e leti den Stari. A heri Firmamenti e brenki èn e spenki. Toewe srefi ben e jepi foe leti den Stari.
Agen Kownoe Moen e pre switi-switi pokoe baka, èn Loekoe Stari nanga Toewe e singi nanga en.
Dan Loekoe Stari e tron wan winti, a e séri ini a Firmamenti, a e dansi, a e froeteri soema na en èn sortoe wroko a e doe.
Mi na wan Stari, d'e tjari boskopoe. M'e si, m'e si... san nowansma kan si.
Towfer-tiki kon! Towfer-baskita kon jepi mi toe!
Mi wani si... mi wani si... san nowansma kan si.
Mi wani si fa a dé foe tamara sa waka.
Mi wani gi den libisma wan boskopoe, wan boen boskopoe gi tamara.
Dati na mi wroko!
| |
| |
| |
De Tover-Ster en Toewe gaan hinkelen met bamboestokken.
(geeft een roffel op een trom)
Ophouden met spelen, Tover-Ster, het wordt nacht, jullie moeten aan het werk! Jullie moeten schitteren en stralen, Tover-Ster, jullie Sterren moeten elkaar helpen om een hele mooie, hele prettige nacht te maken met honderden lichtjes!
De Tover-Ster helpt alle Sterren om te schitteren. Toewe mag haar assisteren.
Koning Maan is weer hemelse muziek gaan maken en ze zingen allemaal.
Daarna wil de Tover-Ster met haar eigen werk beginnen en dansend vertelt zij wie zij is en wat zij doet.
Ik ben een Ster, die voorspellingen kan doen. Ik zie, ik zie... wat niemand ziet.
Kom hier, Tover-stok! Kom me helpen, Tover-mand!
Ik wil zien... ik wil zien... wat niemand kan zien.
Wat zal er morgen gebeuren?
Laat me de mensen vertellen wat zij morgen moeten doen. Help me bij mijn werk, Tover-stok en Tovermand!
De Tover-Ster zet de baskiet (de mand) bovenop de Tover-stok en loopt ermee rond, totdat zij de baskiet
| |
| |
| |
Loekoe Stari e teki a baskita, a e poti en na tapoe a tiki, dan a e waka lontoe, èn a e trowe a baskita. Nanga en Towfer-tiki a e meki a baskita drai lontoe èn a e taki wan Towfer-odo, dan a e si sani ini a Towfer-baskita!
Hé sa la dé
Ho sa la dooooo
Hoe sa la doeoeoeoeoe.
Ha! M'e si san nowansma kan si!
Soema kebore ini januari efoe februari? Soema? Taigi mi!!!
Moi so: joe nanga joe nanga joe nanga joe!
Boen, jere mi boskopoe:
Tamara... joe no moe taki no wan enkri lé!
En ete wan sani!
Tamara... joe sa miti wan lesiman, wan sribiman, wan pakro, wan sombololi. Joe moe tigri en, tigri en, tigri en te... a pramisi foe g'a wroko!
Ai, dati na mi boskopoe!
Boen, Loekoe Stari, boen! Dati na wan boen boskopoe gi den libisma.
Dati na mi wroko, Kownoe Moen!
(a e bigin towfer baka agen)
M'e si, m'e si... san nowansma kan si.
| |
| |
| |
weggooit. Met haar Tover-stok laat zij nu de baskiet op de grond ronddraaien, terwijl zij een Tover-spreuk uitspreekt, totdat... zij allerlei dingen in de Tover-baskiet ziet en voorspellingen kan doen!
Hé sa la dé
Ho sa la dooooo
Hoe sa la doeoeoeoeoe.
Ha! Ik zie wat niemand kan zien!
Wie in januari geboren is, sta op! Wie in februari geboren is, sta op! Wie?
Ha, jij èn jij èn jij èn jij èn jij ook!
Goed zo! Luister naar mijn boodschap:
Morgen... mag je geen enkele leugen vertellen; dus niet jokken! En nog iets!
Morgen... zullen jullie iemand ontmoeten die zo lui is, zo verschrikkelijk lui, zo afschuwelijk lui als een pad. Dan moet je hem of haar kietelen, kietelen... totdat hij belooft dat hij gaat werken!
Dat heb ik gezegd!
Dat heb je goed gedaan, Tover-Ster! Dat is goed nieuws voor de mensen!
Het is m'n werk, Koning Maan!
(zij begint weer te toveren)
Ik zie, ik zie... wat niemand kan zien.
| |
| |
| |
Hai, mi kisi ete wan boskopoe.
Soema kebore ini maart efoe april? Soema?
Ai, joe nanga joe nanga joe nanga joe!
Jere mi boskopoe:
Tamara... (a e lafoe) tamara... joe moe djompo-djompo a heri dé. Joe no moe waka, no, no, joe moe djompo-djompo na skoro, djompo-djompo na wenkri, djompo-djompo na oso.
En ete wan sani... (a e lafoe) ete wan sani... joe moe njan... joe moe njan... aiti preti dagoeblat nanga négi preti... papa! (a e bari lafoe) Aiti preti dagoeblat nanga négi preti papa!
(Loekoe Stari e lafoe, e dansi, e gwe) M'e kisi ala sortoe. boskopoe: tranga boskopoe, lafoe boskopoe, tigri boskopoe, njan boskopoe. Hihihi, m'e si, m'e si san nowansma kan si!
Kownoe Moen srefi toe, e séri, e lafoe, e singi, e gwe.
Loekoe Stari, Loekoe Stari, wakti mi, no. Mi wani kon nanga joe!
(nanga swa fesi) Ibriwan e libi mi. Ibriwan e kisi boskopoe. Ibriwan e wroko.
San mi moe doe now? San mi moe doe mi wawan?
(Atibron-fasi a e skopoe ala sani san a e miti na tapoe en pasi, a e froeferi ensrefi, te a e si wan sani)
Eé, a Towfer-tiki foe Loekoe Stari, nanga en Towfer-baskita toe!
| |
| |
| |
Ha, ik heb nog een boodschap!
Wie is er jarig in maart of april? Sta op, no!
Ah, jij èn jij èn jij èn jij èn jij ook!
Luister:
Morgen... (lacht) morgen... mogen jullie niet lopen, hoor je me!
Jullie moeten morgen springen, de hele dag moeten jullie rondspringen: naar school, naar de winkel. Springend boodschappen doen èn springend naar huis!!!
En nog iets... (lacht) dit is jullie menu voor morgen: jullie moeten acht borden groente eten plus negen borden pap!
(zij schatert het uit) Acht borden groente plus negen borden pap!
(zij danst lachend weg) Wat een grappige voorspellingen heb ik vanavond gedaan: om te kietelen, om te springen, om te eten.
Ook Koning Maan zweeft weg, lachend en zingend.
Tover-Ster, Tover-Ster, wacht op me. Ik wil met je mee!
(pruilerig) Gemeen, hoor, zij heeft gewerkt en nu laat ze mij in de steek.
Wat moet ik nu in m'n eentje doen?
(zij schopt boos tegen dingen op de grond, tekent met haar voet figuren, totdat zij iets ontdekt)
Hé, de Tover-spullen van de Tover-Ster!
| |
| |
| |
(Toewe e loekoe a tiki foe ala sé, a e loekoe ini a tiki srefi, te a e si a publiek: den pikin di kon loekoe fa a e pré)
Oehoe... Soema drape? Soema e piri en tifi drape?
(a e poti a baskita na tapoe en ede èn proeberi foe wroko leki Loekoe Stari)
Mi wani si... mi wani si... No! A no boen!
(a e poti a baskita na tapoe a tiki èn a e bigin towfer now)
Mi wani si... mi wani si... san mi sa njan tamara!!!
Hé kakalaka lé
Ho kakalaka looooo
Hoe kakalaka boe... boeoeoeoeoe.
Mmm... mi n'e si no wan enkri sani. Fa dati kan?
(a e mandi, a e seki a baskita, e drai en, e loekoe en foe ala sé)
No tesi mi, joe Towfer-baskita joe! Taigi mi san mi sa njan tamara! Taigi mi!
Hé sarasara bé
Ho sarasara booooo
Hoe sarasara boeoeoeoeoe.
Hé, mi man si! Mi man si toe!
M'e si Grontapoe! Loekoe... loekoe den oso, loekoe den bon, loekoe den liba!
Eé, Grontapoe, i sabi pe mi de? Loekoe, loekoe dan, loekoe na loktoe. Dja mi de, dja ini a Firmamenti!
| |
| |
| |
(zij onderzoekt de stok, kijkt erdoor en ontdekt het publiek, de kinderen in de zaal)
Oehoe... Wie is daar? Wie lacht daar?
(zij zet de mand op haar hoofd en probeert net als de Tover-Ster te werken)
Ik wil zien... ik wil zien... Oh nee! Ik doe het verkeerd.
(zij zet de mand op de stok en tovert)
Ik wil zien... ik wil zien... wat ik morgen ga eten!
Kom dan, vertel me wat ik morgen te eten krijg!
Hé kakkerlak lé
Ho kakkerlak looooo
Hoe kakkerlak boe... boeoeoeoeoe.
Mmm... waarom zie ik niets?
(boos schudt zij de baskiet, ze draait hem om en om, bekijkt hem van alle kanten)
Hou me niet voor de gek, jij Tover-mand!
Ik wil morgen iets lekkers eten, hoor je!
Hé garnalen-krielkip bé
Ho garnalen-krielkip booooo
Hoe garnalen-krielkip boe... boeoeoeoeoe.
Hé, ik zie iets! Ik kan toveren, ik kan ook toveren!
Ik heb de Aarde tevoorschijn getoverd!
Zie je ze? Zie je die huizen daar, enne... bomen... en... rivieren!
Zie jij mij ook, Aarde? Kijk dan, kijk goed, hier ben ik, in Luchtland!
| |
| |
| |
Ooohhh... Mese! M'e si Mese! Mese, Mese, na mi, Toewe! San j'e doe so joe wawan ini a doengroe?
Oh, ma... ma... j'e kré. Saide j'e kré so? No kré, Mese, no kré. Te j'e kré, Toewe e firi sari toe.
Soema j'e loekoe so?
Oh, na mi j'e loekoe! J'e loekoe efoe Toewe e brenki, no. Joe wani si mi, no. Poti Mese, poti Toewe.
Toewe n'e brenki, Toewe n'e spenki. Kownoe Moen ben e taki dati mi ben o brenki... ma mi n'abi noti-noti foe doe.
Toewe! Toewe, san j'e doe nanga mi sani! Joe no moe pré nanga den sani dati, na mi wrokosani.
(a e teki en wrokosani poeroe na anoe foe Toewe; dan a e si san Toewe ben e si ini en Towfer-baskita)
M'o poeroe a Grontapoe. Grontapoe, gwe!
(nanga en Towfer-tiki a e jagi a Grontapoe gwe)
Foe san ede j'e kré, Toewe? Wakti, m'o tjari joe go na joe sribi-presi.
Mi si Mese, Loekoe Stari.
Mese e kré, Mese e sari, dan Toewe e kré, Toewe e sari toe. Kownoe Moen ben pramisi Mese tak mi b'o brenki, tak mi b'o tron wan Stari. Ma Toewe n'e brenki, Toewe n'e spenki.
| |
| |
| |
Ooohhh... Mese! Ik zie Mese! Dag, Mese! Kijk dan naar me, ik ben het: Toewe!
Maar wat doe je daar, Mese, zo alleen, in het donker? Oh, maar... maar... je huilt. Waarom huil je? Je moet niet huilen, hoor, anders moet ik ook huilen.
Huil je omdat je mij niet ziet?
Je hebt gelijk, Mese. Je kunt mij niet zien. Ik schitter niet als de andere Sterren, terwijl Koning Maan het had beloofd.
Toewe! Hé, Toewe, wat doe je daar? Wat doe je met mijn spullen? Daar mag je niet mee spelen, ik werk daarmee, dat weet je toch?!
(als de Tover-Ster haar Tover-spullen van Toewe afpakt, ziet zij in de Tover-mand dat Toewe de Aarde tevoorschijn heeft getoverd)
Ga weg, Aarde! Wat doet u hier?
(met haar Tover-Stok jaagt zij de Aarde weg)
Waarom huil je, Toewe? Kom, wil je niet gaan slapen?
Ik heb Mese gezien, Tover-Ster.
Mese huilde en toen moest ik ook huilen.
Ik zou toch een Ster worden, Tover-Ster, net als jij. Dat had Koning Maan ons beloofd. Daarom huilt Mese, en daarom huil ik ook, omdat Toewe niet schittert zoals jij.
| |
| |
| |
Wakti! M'o aksi Kownoe Moen. Meki a meki joe brenki toe, meki joe spenki toe, neleki den Stari ini a Firmamenti.
Troe, Loekoe Stari? J'o aksi en gi mi?
Jepi mi kari Kownoe Moen, Toewe.
Kownoe Moen, Kownoe Moen!
Mi wani aksi joe wan sani!
Mi jere ala sani, mi pikin. Mi si ala sani.
Opo mi pikin, opo. J'o tron wan Stari. Wan Stari d'e brenki ini a Firmamenti.
En m'o gi joe wan kondre. Wan heri kondre nanga foeroe libisma. En a kondre disi sa nen A njoen Republiek Sranan!
Hiep - hiep - hiep - Oereeee! Wan heri kondre gi Toewe!
Meki den sma bréti, mi pikin. Meki den lafoe. Jepi den, Toewe.
| |
| |
| |
Wacht, ik weet iets. Ja, dat zal ik doen!
Ik zal aan Koning Maan vragen of hij ervoor zorgt dat jij net zo gaat schitteren als wij allemaal!
Ga je het hem echt vragen?
Help me, Toewe, help me roepen!
Koning Maan, Koning Maan!
We willen u iets vragen!
Ik heb alles gehoord, Toewe, ik heb alles gezien.
Je hebt gelijk, je moet een Ster worden, en je zàl een Ster worden. Nu! En ik ga je een speciale taak geven: je krijgt van mij een land, Toewe, een land waarvoor jij moet zorgen.
Suriname, dat geef ik jou, de nieuwe Republiek Suriname!
Hiep, hiep, hoera! Een heel land voor Toewe!
Doe je best, Toewe. Probeer de mensen van jouw land gelukkig te maken.
| |
| |
| |
Foe bigin nanga now ala libisma sa sabi joe leki: Pikin Sranan Stari!
Kownoe Moen nanga Loekoe Stari e singi gi Toewe, d'e kisi wan fraga, wan fraga nanga wan Stari na mindri, a Sranan fraga!
Mi sa meki mi kondre bréti! Mi sa meki mi kondre
| |
| |
| |
Kleine Ster van Suriname - zo zullen de mensen je noemen, Toewe.
Koning Maan en de Tover-Ster zingen voor Toewe, die van de Tover-Ster een vlag krijgt, een vlag met een ster, de Surinaamse vlag!
Ik zal heel goed voor je zorgen, mijn land, dàt beloof ik!
| |
| |
| |
Toewe e wai en fraga, a e singi nanga Kownoe Moen nanga Loekoe Stari, lespeki fasi. Wan bigi sani ben e pasa: Toewe ben tron a Stari foe Sranan!
| |
| |
| |
Toewe loopt trots rond met haar vlag.
Samen met Koning Maan en de Tover-Ster zingt zij van blijdschap dat zij een Ster is geworden, en nog wel de Ster van Suriname!
|
|