Archief voor kerkelijke en wereldsche geschiedenissen, inzonderheid van Utrecht. Deel 6

1622.

Den 6. January Gerrit Jansen, de geck in de Donkerstraet, begraven, daer omtrent 600⁺ man mede te graeff gingen over den onnoselen. Den 16. January afgelesen, dat men geen⁺ branthout meer en moet halen, op boete van aen den lyve gestraft te worden, ende de schade te betalen⁽³⁾, want de brant seer dier was; want op den 19. January is binnen⁺ Wtrecht een sack sammeruers turf vercocht voor 30 stuvers.

Den 5. February al de soldaten weder ingecomen wt de Betuwe, ende den 6. dito 3 vendel⁺ van Guelick incomen, een na Amersfoort, ende een na Schoonhoven, een t' Wtrecht bleven; Guelick ginck over den 23. January 1622, stilo veteri⁽⁴⁾. Den 2. Meert Jasper wt⁺ de Hollantsche Maecht, gegeeselt ende gebrantmerckt, ende al sijn leven in 't tuchthuys. Den 12. Meert sijn 8 tuchtboeven in de huyskens by malcander gebroocken, ende haer dapper⁺ geweert, tegen die heeren schouten ende diefleyers, ende 8 muskettiers van 's morgens vroech tot 's middachs half een uur, ende sijn eyndelijck met siedende waterspuyten overwonnen, ende haer laten binden, ende 's nademiddachs 5 daervan gegeeselt, ende 3 vry gecomen sonder geeselen. Den 13. Meert dat garnisoen gemonstert, 9 vendel.⁺

Den 26. Meert op 't peerdevelt gehangen een Jan Jacobz. van den Bosch, ende is den⁺ doctoren ende barbiers gegeven, die hem opgesneden ende gevilt hebben in de Peterskerck, gemaeckt tot een academie der medicynen. In dese tijt is de Katrynenpoort af beginnen te breecken.

Den 7. April stylo novo, (26. Meert O.S.), 's avonds, is de palts wt den Haghe getrocken na Bremen, ende soo voort aen, ende is den 21. April.... by Mansvelt gecomen

+ Jan. 6.

+ Jan. 16.

(3) Utr. Plakaatb. III. 413.

+ Jan. 19.

+ Febr. 5. 6.

(4) Zie hierboven bladz. 15, aant. 1.

+ Mart. 2.

+ Mart. 12.

+ Mart. 13.

+ Mart. 26.

[p. 112]

voor Maechdenborch in Hanover, ende van dese weecke syn vrou een jonge dochter in den Haghe ontfanghen, sijnde 6 kindt, 3 soens 3 dochters.

⁺ Den 9. April een onthooft op 't peerdevelt, van Woerden. Desen dach sijn eenige Armyniaense predicanten gesocht van Claes de Gooyer, met de dienaers, ende 6 muskettiers, ende tot Jan van Doorn ende Aert van Rienen gesocht, ende Ruysch 's nachts met 15 muskettiers wtgelaten, ende op (Blau) Capel gesocht, ende nyemant gevonden, elck wederkerende⁺ naer huys, den 10. April 1622. Den 11. May is de luytenant Viceroy in Yrlant geweest van wegen den coninck van Bretaigen, in Wtrecht comen met grooten staet, ende onthaelt met de 8 vendel soldaten, in den Hulck voorbypasserende, ende 's morgens den⁺ 12. May vertogen na den Palts, daer hy 7000 man te voet, ende 2000 te peerde betalen⁺ ende vygeeren sal, van wegen den coninck Jacobus van Engelant⁽¹⁾. Den 21. May dat garnisoen⁺ gemonstert, 9 vendel. Den 22. gewaeckt met heel vendel op de Nue. Den 25.⁺ Tyman van Wee, ende Suylen, volck aengenomen. Den 29. May Tyman van Wee, ende⁺ Suylen, gemonstert. Den 30. wtgetogen na Doesborch ende Andries. Denselven dach de⁺ 9 vendelen in de wapenen gestaen op die Nue. Den 31. May 5 vendelen wtgetrocken.⁺ Den 1. Juny graeff Hendrick doorgetrocken na boven. Den 7. Juny vryleger afgelesen by⁺ Emmerick; oock een biddach den 12. Juny tot Wtrecht.

⁺ Den 19. Juny den eersten steen geleydt aen de Katrynenpoort⁽²⁾. Den 2. July de 4 vendelen⁺ gemonstert. Den 5. July wtgetrocken na boven, ende waken weder 24 mannen in de⁺ poort, elck ses. Den 22. July 4 vendel borgers opgetrocken. Den 23. July d' ander 4 vendel.

⁺ Den 13., 14., 15. Augusty ende daeromtrent, hebben de borgers alle te mael met buerten moeten sweeren, een eedt doen om gelts wille, van de valuement, de heele stadt⁺ Wtrecht daer in 't stads huys, als in 't jaer 1610. Den 13. September 6 woensdagen biddach afgelesen door 't sticht, namiddach ten 4 uren in de Domskerck te leren.

+ Apr. 9.

+ Apr. 10. May 11.

+ May 12.

+ May 21.

(1) De kronijkschrijver bedoelt den baron de Chichester, onderkoning van Ierland. Koning Jacobus, had in Januarij 1622 besloten om 10,000 man, voor zijne rekening, te doen ligten, en, onder bevel van den generaal Veer, naar den Palts te zenden, hopende dat deze magt, ondersteund door die der verbondene princen, voldoende zou zijn om den Palts te hernemen en te behouden. De koning zond nu den baron Chichester naar Duitschland, ten einde de Evangelische vorsten en stenden, tot het hervatten der unie over te halen; tevens moest de onderkoning, als ambassadeur, binnen den Palts resideren. Zie Baudartius, Memorien op 1622.

+ May 22. 25.

+ May 29.

+ May 30.

+ May 31.

+ Jun. 1. 7.

+ Jun. 12.

+ Jun. 19. Jul. 2.

(2) Te weten: de eerste steen aan de tegenwoordige Katrijnepoort, die een weinig meer ten noorden dan de vorige poort gesteld werd, zoo als blijkt uit het volgende Raadsbesluit.
11 Maart. Rapporteerde de heer burgermeester Buth, met syn Ed. medebroeder, ende andere deser stadts gecommitteerden, in loco geweest te sijn by de Katharynenpoort, ende goet gevonden hebbende de houte brugge te doen slaen ende leggen an de noortsyde van de voorsz. poorte, alwaer weleer een gath deur deser stadts muyre is geweest, soe die aldaer bequaemst tot meeste geryef ende minste costen sal cunnen worden geleyt, is sulcx by de vroetschap mede goetgevonden,

+ Jul. 5.

+ Jul. 22. 23.

+ Aug. 13-15.

+ Sept. 13.

[p. 113]

Den 1. October tot borgermeester geworden Peter Cornelisse van der Lingen, in Bijlaert's⁺ stede; Buth is bleven sijn 4^de jaer. Den 9. October een Armyniaense vergadering gestoort⁺ op de Janskerckhoff, 's avonts. Den 13. October 't garnisoen weder ingecomen van⁺ 't leger van Rosendael. Den 16. October de graeff van Mansvelt in Wtrecht comen, den 17.⁺ vertrocken na boven toe. Desen dach Ruyschius begraven in de Buerkerck, gedragen van de 12 dyakonen, daer menicht van volck was. Den 29. October de Armyniaensche Clock ofte⁺ mutsemaker, sijnde boven op Hasenberch gevangen, sijn dochter ingeluydt om te compareren.

Desen dach heeft die magistraet, met timmerluyden ende metselaers, in alle de Bagynecloosters de beelden ende autaren omgeworpen, ende veel beelden wtgebrocht, als: wt Madelena, Arckelens ende Angenieten, daer sy meest vonden. Desen dach vorst Christiaen ingecomen, den 29. October. Den 30. de mutsemaker afgecomen, ende gebannen, binnen⁺ 24 uren te vertrecken. Desen dach Lanscroon wtgetrocken met sijn vendel, hier aengenomen onder Mansvelt, ongemonstert wtgetrocken na boven. Den 7. November 10 vendel⁺ gemonstert. Den 12. November alle de muskettiers gemonstert, ende nademiddach Suylen⁺ gecasseert in 't Katrynenclooster. Den 19. negen vendel wtgetrocken, den 29. weder comen.⁺ Den 6. December gemonstert 11 vendels. Den 17. December gemonstert 11 vendels. Den⁺ 19. December Tyman van Wee gecasseert.⁺

Eynde des jaers anno 1622.

+ Oct. 1

+ Oct. 9.

+ Oct. 13.

+ Oct. 16. 17.

+ Oct. 29.

+ Oct. 30.

+ Nov. 7.

+ Nov. 12.

+ Nov. 19. 29.

+ Dec. 6. 17.

+ Dec. 19.