Archief voor kerkelijke en wereldsche geschiedenissen, inzonderheid van Utrecht. Deel 5

IX.

Edele, etc. Heeren.

Myne heeren, wy en twyffelen nyet, off UE. hebben sonderlinge verlangen, om te weeten, wat by dese gelegenheyt hier omgaet; ende haer te verwonderen, dat het besoigne vande handelinge van vrede, dair die geunieerde provincien soe grootelicx is aen gelegen, dat lange stille gestaen heeft, hoewel UE. van tydt tot tydt die redenen ende excusen daervan ontfangen sullen hebben duer den heere Ledenberch, soe en hebben wy nyet cunnen laeten UE. t'adverteeren, hoe dat op gisteren nae den noen het voirn. besoigne hervat, ende conferentie daer op gehouden is geweest, bestaende alleen in mondelyke resumptie van 't gene, daer 't lestelyck gelaeten was, als eerstelyck vande binnenlantsche trafique; die gesanten van onse partie gevraecht wesende, off sy haer daerop nyet naerder en hadden bedacht, seyden dat sy voirens haer verclaeringe daervan hadden gedaen, ende dat het nyet wel in tyde van vrede te passe commen soude, malcanderen te quellen met licenten ofte convoyen, die opgestelt waeren, omme die lasten vanden oorloge daer uyt te vervallen, ende als den oorloge quame te cesseeren, dat die mede behoorden afgestelt te worden, noch d'eene den anderen meer op te leggen (wesende in vrede), als men voir den oirloge hadde gedaen, versouckende, dat alles tot

[p. 132]

gelycken staet soude worden gedresseert, te vreden wesende alle stapelrechten ende tollen, daerinne provincien ofte steden van onser syde voir den oirloge wairen gepriviligeert geweest, te betaelen, ende een yegelick contentement te geven, mits dat hemluyden daerinne van gelycken soude worden gedaen, 't welck gedebatteert wesende, uyt oorsaecken, dat die licenten de facto opgehouden souden worden, ende dat die naebuerige coningen, princen, republiequen ende neutrale provincien geen swaericheyt wairen maickende, op der continuatie van onse convoyen, dat alle souverainen vrystonde, die commercien te chargeeren nae gelegenheit van haeren staet ende welgevallen, dat den coning van Spangien in syne landen tegenwoordelick 't selve was useerende, dat die staten generael haer convoyen van tydt tot tydt zoe zouden vercleynen, ende nae corte jaeren die geheellyck achterwegen laeten, dat het nyet de pyne waert soude wesen, daer over te claegen, met meer andere redenen, als dat die zee moste gevryt syn van vrybuyters, die admiraliteyten onderhouden, in voorgaende conferentie geallegeert, ende dat men dairomme die convoyen metter daet nyet en soude connen te nyet doen; so dat die voorn. gesanten versocht worden, haer naeder te willen bedencken, ende haer uyterlycke meyninge op d'aenstaende communicatie scriftelyck over te leveren, 't welck by d'selve aengenomen wesende, is daer nae geexamineert ende gediscoureert, het poinct vande wisselinge van steden ende plaetsen, ende daer nae by onse partie verclaert, dat zy te vreden was te verlaten alle plaetsen, steden ende forten, die sy op ende over Rhyn hadden, mitsgaders in Gelderlandt (uytgesondert het Overquartier) ende in Overyssel, mits dat van onsent wegen daertegens souden gequiteert worden die steden ende forten, die wy in Brabant ende in Vlaenderen hadden, geen uytgesondert, ofte zoe men daerthoe nyet en soude connen verstaen, om die diffidentie, dat sy te vreden waeren, dat een yegelyck soude houden, dat hy hadde ende daer by blyven; ende dat die wisselinge voornoemt uytgestelt soude worden voir den tydt van een, twee ofte drye jaeren ofte meer, tot onsen believen, verhoopende dat wy alsdan den anderen beter souden mogen verstaen. Vande limiten worden sonderlinge geen mentie gemaeckt, overmits die nyet wel te recht konnen genomen ende beraempt worden, aleer men verleken ende verdragen sal wesen op die wisselinge van steden ende die demolitie vande forten. Worden hier nae propoosten gehouden op die restitutie vande geconfisqueerde goederen, bestaende in veel deelen ende verscheyden specien; is nae onderlinge consideratien ende examinatie derselver, dit poinct (daer inne verstaen worden dat men lichtelick soude accordeeren) ende het voorgaende vande wisselinge van steden ende plaetsen uitgestelt tot op die naeste sessie (dese alleen gelecht ende gehouden weesende, om malcanderen te sondeeren ende goetgevonden, dat alsdan het gevoelen ende intentie van d'een ende andere syde hiervan in geschrifte mede gebracht soude worden, en soe 't doenlick wesen sal, eens een besluyt daervan te maecken).

Wy seynden UE. neffens desen copie vande ligue met d'ambassadeur vanden coning van Grootbrittannien, op syne Mat^s. behaegen, ende sulcx die nae Engelant gesonden wordt, beraempt ende bewillicht, als oock het tractaet vande liquidatie van syne Mat^s. schulden, by den staten generael aengenomen ende geconsenteert.

Gisteren voor de middach is by die van Hollandt weder opgehaelt ende vermaent, zoe die tydt tot de liquidatie vande provincien beraempt tegens den 1. May toecomende, voir die duere was, ende gevraecht, off die provincien dairtegens oock gereet souden kunnen wesen; Soo hebben eenige geseyt, datse gereet souden weesen, ende dat men langer daer mit nyet en behoirde te verthoeven, ende dat daer neffens van noede soude weesen, dat een yegelick een bourderelle ende perfecten staet souden overleveren, gelyck sy die sinceerlick ende by haere liquidatie soude willen justificeren; anderen hebben geseyt, datse verhoopten mede gereet te wesen ende staet te leveren; sommige seyden flauwelick ende pro forma,

[p. 133]

dat het aen haer nyet en soude gebrecken, ende haeren staet gereet souden hebben, maer dat haeren secretaris sieck was, zoe dat wy nyet anders en kunnen marcken, dan dat sulcx nyet recht gemeent en worde, ende weynich apparentie te wesen, dat die reckeningen haeren voortganck sullen hebben, immers voor als noch. Wy hebben van wegen onse provintie verclaert, dat onse reeckeningen veerdich waeren, ende dat die gedeputeerde tot het hoiren mit deselve tegens den geprefigeerden tydt hier souden wesen ende onse reckeningen presenteren, ende wel te weten, dat UE. met geen staet ofte bourderel te contenteren soude wesen; UE. sullen believen hierop verdacht te wezen ende t'overleggen, wat deselve deses aengaende te doen sal wesen, ende ons daervan in tyts adverteeren. Is ter selver tyt mede utgestrooit ende versocht elargisement vanden consenten voir den loopende jaere, ofte zoe die provincien dair thoe voir als noch niet en soude wesen te bewegen, dat se by provisie souden willen accordeeren een somme van ii^C l^M pont, omme alle confusien (die deur wanbetaelinge vande ongerepartieerde schulden souden mogen ontstaen) voir te commen, dat die laetste penningen van Vranckryk waeren geconsumeert, datter gans geen apparentie en was, dat van dair voir t'eerste gelt soude worden gesonden, mitsgaders oock dat vande laetste assignatie op die provintien gedaen, weder te rugge waeren gesonden ordonnantien van hondert ende drye duyzent ponden, dat dairomme die provincien haer souden te esvertueeren hebben ende verclaeringe te doen, in wat voegen hierinne te voorsien soude wezen, worden voirgeslagen, dat men die betaelinge van 't ongerepartieerde crychsvolck soude voirtaen kunnen vinden op het cort vande compagnien, op die parthyen vanden staet van oorloge gestelt, die men tegenwoordich nyet en hadde te doen, noch in den voirleden jaere, noch in den tegenwoordige, ende dat den raedt van state gelast soude worden daervan state te maecken, soe hebben wy ons daervan geexcuseert met redenen, dairvan UE. ons ordre gegeven hebben, ende daerom versocht, dat wy daervan souden blyven ongemolesteert in tydt en wylen thoe, dat wy vanden waegens van onse provincie souden wesen ontledicht; die saecke is voir dese tydt daerby gebleven, zoe daer instantie wordt gedaen, als apparentelyck sal moeten volgen, sullen wy persisteeren, zoe lange als UE. ons nyet en contramandeeren. Wy hebben verwacht die andere heeren gedeputeerden, die lestelick van wegen UE. hier syn geweest. Versoeken als noch om redenen, lestelyck aen den heere secretaris geschreven, dat UE. gelieve daerop resolutie te nemen ofte immers van eenige van deselve, ende soe desen vorder nyet en dient, gebieden wy ons in de goede gratie van UE., biddende den Almogende Heere,

Myn heeren, UE. te willen spaeren in langduerige gesontheyt ende gelucksalige regieringe. Metter haest.

Uyt 's Gravenhage, desen 13. April, 1608.

UE. dienstwillige vrunden ende medebroeders,

Niclaes van Berck, Justus van Rysenburch, Allert van Helsdingen.

Den marquis Spinola heeft gisteren verclaert, dat den tresorier Robian alleen gecomen is, om liquidatie met zyn Excell. te houden van penningen, daervan cortelinge ordre uyt Spangien was gecommen, ende om anders gene saecken, hoe wel wy andere suspicie hadden.

Opschr.: Aen myn heeren myn heeren gedeputeerde vande heeren staten van Utrecht, tot Utrecht.

R^a. 14 Aprilis, 1608.