Archief voor kerkelijke en wereldsche geschiedenissen, inzonderheid van Utrecht. Deel 5

[p. III]

Dit Vijfde Deel bevat:

1385-1480. Het Utrechtsche Buurspraecboek, dienstbaar gemaakt aan de geschiedenis der beschaving, pag. 55-119.

1402-1450. Aanteekeningen uit de besluiten des Raads, genomen gedurende de eerst helft der XV. eeuw, pag. 177-218.

Wegens deze aanteekeningen, zoo als wegens hetgeen nog verder uit het Stedelijk Archief in dit deel gegeven wordt, heb ik jegens Jonkh. M^r. A.M.C. van Asch van Wijck hooge verpligting, die mij hierbij weer, op de vriendelijkste wijze, de behulpzame hand heeft geboden.

1507-1568. Gedenkstukken uit de XVI. eeuw, voornamelijk betreffende de Utrechtsche zaken, pag. 293-370.

Te weten:

1.	Commissie voor Mr. Ja. van Goudt, om zekere opbrengst te ontvangen. 1507, Jan. 10.
2.	Tenor pensionis vi millium florenorum, Hermanno Elect. Colon., p. reg. Carolum assignatae. 1518, Dec. 24.
3.	Brief van het Capittel van S. Marie aan Bisschop Fil. van Bourgondie. 1521, Oct. 11.
4.	Brief van de Staten van Utrecht aan denzelfden. 1523, Aug. 6.
5.	Bisschop Filips aan die van Abcoude. 1523, Aug. 23.
6.	Paus Leo X. aan genoemden Bisschop. (?).
7.	Brief van Bisschop Filips aan zekere zijne gelastigden. (?)
8.	Schrijven van het Hof van Holland aan het Capittel van S. Marie te Utrecht. 1525, May 22.
9.	Getuignissen tegens Dirc, die roode cuper, in cas van heresie. 1525.
10.	Collatie der kerk te Alkmaar, door Bisschop Willem van Enckevoirt, ten behoeve van A. Rich. de Bruela. 1530, Nov. 10.
11.	Instructie voor Mr. Ger. Mulert en Henr. vande Werve, in dijkzaken naar Noort-Bevelant. 1531.
12.	Compromis aengaende het jus patronatus eener capelrie binnen der kerke van Overschie. 1533, Jan. 6.

[p. IV]

13.	Dispositie van Eerst van Ysenderen, heer van Starckenborch. 1533, Mart. 30.
14.	Copie d'un pension, accordée au comte d'Oldenbourg. 1537, Jun. 14.
15.	Verzoekschrift van Lud. a Veno ctc., aan Bisschop Georg van Egmont. 1539, Fbr. 23.
16.	Keizer Karel V., aan het Hof van Utrecht, aengaende zaken van haeresie. 1545, Febr. 28.
17.	Bevel, om de inquisiteurs etc. in hun officie te assisteren. 1545, Febr. 28.
18.	Afcondiging, gedaen te Utrecht, aengaende die met Lutherye besmet syn. 1545, S. Laur. avond.
19.	Schryven van de Koningin Regente aen het Hof van Utrecht. 1546, May 11.
20.	Subdelegatie opten inquisiteurs en commissarissen. 1546 (1525), May 16.
21.	Roerende het salaris van de inquisiteurs, notarissen en proc. generael. 1546, Sept. 9.
22.	Commissie voor Fra. Sonnius etc., als visitateurs der verboden boeken. 1550, Aug. 13.
23.	Transportbrief eener huisinghe, ten behoeve van het nieuwe Collegium Willebrordi te Utrecht. 1551.
24.	Overeencomst tusschen de regierders van het Collegium Willebrordi en R. Aeswyn van Brakel, wegens het opnemen van een Alumnus. 1552, Jul. 3.
25.	Dictum sententiae etc., en revocatie ende abjuratie van H. Marinus Ewerswaert, vice-pastoor eertyts te Dortrecht. 1553, Jun. 30.
26.	Bevel van N. de Castro, om Sonnius, inquisiteur, te assisteren. 1555, Jun. 18.
27.	Roerende die visitateurs van die verboden boeken. 1555, Sept. 22
28.	Rekeninge van het Katryne susterschap in de S. Pieterskerke binnen Leyden. 1556-71.
29.	Extract uit het boek van Mart. Duncanus, van syn opbeuren en uitgeven. 1558 sqq.
30.	Brief van Enens Philenius uit Orleans, aan Jo^r. Nic. van Matthenesse. 1561, Jul. 24.
31.	Brief van die van Alblas aan het Capittel van Sint Marie te Utrecht. 1564, Jul. 30.
32.	Missive van de Hartoghinne van Parma aan de V ecclesien binnen Utrecht, aengaende poincten van het Conc. Tridentinum. 1565, Febr. 1.
33.	Memorie voor Mr. Pet. Bicker, afgevaerdigt aan den Coning van Polen etc. 1565, Febr. 22.
34.	De Tafelhouders verzoeken en obtineren vryheid, om de kerken te frequenteren. 1565, May 15.
35.	Schryven van de Hertoghinne van Parma, aengaende de executie van het Conc. Tridentinum. 1565, Dec. 18.
36.	Antwoord der stad Utrecht op de 19 artikelen, van wege den Hertog van Alva overgeleverd. (1567).
37.	Rekening van het opbeuren en uitgeven van Mr. Simon Willemsz. etc., kerkmeesters van S. Barbara kerk te Culenborch. 1566-67.
38.	Conincklyk bevelschrift, om de Religeusen te apprehenderen, die te Utrecht de cloosters hebben verlaten. 1568, Jun. 25.

[p. V]

39.	Maatregel, genomen in overeenkomst met de pastoren der parochie-kerken binnen Utrecht, ter handhaving van het Roomsch-Katholyke geloof. 1569, Jun. 16.
40.	Verzoek van Hi. Varlenius, inquisiteur, aan den gerechte der stadt, wegens zekere Gerritge Jans dochter. 1565, Jun. 16.

Van deze stukken zijn die onder n^o. 2, 14, 25, 28, 29, 31, 37 en 38 getrokken uit de papieren, berustende in het Archief der Oud-Roomsch-Katholijken hier ter stede, staande onder het nadere beheer van Zijn Wel Ew. den Heer Pastoor van Werchoven, van wien ik bij voortduring dezelfde minzame behandeling heb ondervonden, welke ik bij de uitgave der vorige deelen van dit Archief zoo hoogelijk heb mogen roemen. De stukken n^o. 16, 17, 19, 20, 21, 22, 26, 27 en 35, zijn getrokken uit de Memorialen van het Provinciale Hof, waarover ik, door de vergunning van den Heer President M^r. G.A. Smith, tot dit wetenschappelijk doel, heb kunnen beschikken, en waarbij ik de vriendelijke hulpvaardigheid van den eersten klerk ter Griffie, den Heer A. van Veen, niet met stilzwijgen meen te mogen voorbijgaan. De bescheiden n^o. 8, 9, 11 en 15 zijn uit het Archief van de Province Utrecht; die onder n^o. 18, 23, 24, 39 en 40 uit Stedelijke Registers, terwijl de overige dezer documenten uit verzamelingen van privaat-personen zijn ontleend.

1605-1614. Brieven aangaande de zaken van Staat en Kerk, pag. 120-176.

1.	N. van Breyten, past. te Ippenbuhren, aan P. Micauldt van Indef. 1605, Sept. 1.
2.	Instructie voor Juliaen Volbier. 1605, Sept. 21.
3.	N. van Berck aan G. van Ledenberch, secretaris der Staten van Utrecht. 1606, Sept. 3.
4.	Dezelve aan denzelfden. 1606, Sept. 24.
5.	Dezelve aan de Staten van Utrecht. 1606, Sept. 30.
6.	N.N. aan N.N. 1607, May 9.
7.	N. Berck aan de Staten van Utrecht. 1603, Mart. 18.
8.	N. Berck aan Ledenberch. 1608, Apr. 11.
9.	N. Berck etc. aan de Staten van Utrecht. 1608, Apr. 13.
10.	N. Berck etc. aan de Staten van Utrecht. 1608, Aug. 10.
11.	D. Vrients aan Chr. Huygens. 1609, Jan. 23.
12.	N. Berck aan de Staten van Utrecht. 1609, Febr. 14.
13.	Commissie voor graaf Joh. van Nassau als rithmeester. 1609, Mart. 7.
14.	G. van Ledenberch aan de Staten van Utrecht. 1609, Mart. 30.
15.	Jean, Comte de Nassau, à Ledenberch. 1609, Avr. 26.
16.	J. de Goyer en V. Both aan Ledenberch. 1609, Jul. 31.
17.	A. van Zuylen van Nyevelt aan Ledenberch. 1609, Nov. 2.
18.	A. van Zuylen van Nyevelt aan Ledenberch. 1609, Nov. 10.
19.	Just. van Rysenburch aan Ledenberch. 1609, Dec. 14.

[p. VI]

20.	G. Tersteghe aan Ledenberch. 1610, Mart. 13.
21.	G. Tersteghe aan Ledenberch. 1610, Mart. 15.
22.	Jeh. van Oldenbarnevelt aan (Ledenberch) 1610, Mart. 15.
23.	G. Tersteghe aan Ledenberch. 1610, Mart. 16.
24.	G. Tersteghe aan Ledenberch. 1610, Mart. 17.
25.	Alb. van Helsdingen aan Ledenberch. 1610, Mart. 23.
26.	N.N. aan N.N. 1610, Apr. 19.
27.	N.N. aan N.N. 1610, Apr. 19.
28.	G. Tersteghe aan Ledenberch. 1610, Apr. 19.
29.	G. Tersteghe aan Ledenberch. 1610, Apr. 23.
30.	G. Tersteghe aan Ledenberch. 1610, Apr. 28.
31.	J. vande Poll en verdere hooplieden, getuig. ten behoeve van Ledenberch. 1610, May 9.
32.	Joh. van Causteren, getuigenis ten behoeve van Ledenberch. 1610, May 12.
33.	Jeh. van Oldenbarnevelt aan Ledenberch. 1610, May 16.
34.	Corn. van Aerssen aan de Staten van Utrecht. 1610, May 26.
35.	J. Ogle aan de Staten van Utrecht. 1610, Aug. 9.
36.	Joh. van Renesse andere gecommitt. aan de Staten van Utrecht. 1611, Jan. 11.
37.	Joh. van Renesse andere gecommitt. aan de Staten van Utrecht. 1611, Jan. 18.
38.	J. Reigersberg aan Hugo Grotius. 1611, Jan. 19.
39.	Verbael van het verhoor van P. vrn Leeuwen, procureur-generael.
40.	M. van Cruininghen aan de Staten van Zeelandt. 1611, Jun. 22.
41.	Just. van Rysenburch en verdere gecommitt. aan de Staten van Utr. 1611, Jul. 18.
42.	J. de Goyer en verdere gecommitt. aan de Staten van Utr. 1611, Jul. 23.
43.	J. de Goyer en verdere gecommitt. aan de Staten van Utr. 1611, Aug. 5.
44.	J. de Goyer en verdere gecommitt. aan de Staten van Utr. 1611, Aug. 14.
45.	J. de Goyer en verdere gecommitt. aan de Staten van Utr. 1611, Sept. 8.
46.	Req. van Jo^r. Ch. van Schagen aan de Stat. v. Utr., met appost. 1612, Jan. 7.
47.	Just. van Rysenburch aan de Staten van Utrecht. 1612, Febr. 20.
48.	Just. van Rysenburch aan de Staten van Utrecht. 1612, Mart. 20.
49.	Just. van Rysenburch aan Ledenberch. 1612, Nov. 19.
50.	Je. Calandrin à M^r. Hugues. 1613, Apr. 13.
51.	Adr. Nicolai aan Ghr. Huygens. 1613, Aug. 22.
52.	Sententie van Vinc. van Drielenborch. 1613, Nov. 25.
53.	Gid. van Boetselaer, ambass. aan het Fra. Hof, aan Ledenberch. 1614, Aug. 31.
54.	Jeh. Wtenbogaert aan Ledenberch. 1614, Aug. 20.
55.	W. van Hardevelt aan G. Tersteghe. 1614, Dec. 23.

Behalve de stukken n^o. 1 en 2, die uit het Archief der Oud-Roomsch-Katholijken afkomstig zijn,

[p. VII]

en n^o. 13 uit de Registers van het Provinciale Archief getrokken, zijn de overige brieven alle gegeven naar originalen, onder privaat-personen berustende.

1607-4614. Resolutien der Generale Staten uit de XVII. eeuw, meer onmiddelijk betreffende de geschiedenis der beschaving, pag. 1-24 en 293-370.

Het is bij het gebruik der minute registers, in het Provinciaal Archief alhier berustende, zoo wel als van de verdere stukken in dit deel, uit de schatten van dat Archief medegedeeld, dat ik, als vroeger, van den Heer Archivarius D^r. P.J. Vermeulen, eene tegemoetkoming heb ondervonden, die niets te wenschen overliet.

1614. Staatkundige brieven uit den jare 1614, pag. 25-54.

1.	D. Tresel aan G. van Ledenberch.
2.	Jean de Nassau à G. de Ledenberch.
3.	Justus van Rysenburch aan Ledenberch.
4.	G. van Boetselaer, ambassadeur aan het Fransche Hof, aan Ledenberch.
5.	J. Ogle aan Ledenberch.
6.	D. Tresel aan Ledenberch.
7.	Dezelve aan denzelfden.
8.	Dezelve aan denzelfden.
9.	Dezelve aan denzelfden.
10.	G. van Arckel aan de Staten van Utrecht.
11.	A. van de Waell aan G. van Ledenberch.
12.	A. van de Waell aan G. van Ledenberch.
13.	A. van de Waell aan G. van Ledenberch.
14.	Justus van Rysenburch aan Ledenberch.
15.	G. van Arkel aan de Staten van Utrecht.
16.	A. van Zuylen van Nyevelt aan Ledenberch.
17.	D. Tresel aan Ledenberch.
48.	A. van Zuylen van Nyevelt aan Ledenberch.
19.	D. Tresel aan Ledenberch.
20.	D. Tresel aan Ledenberch.
21.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
22.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
23.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
24.	D. Tresel aan Ledenberch.
25.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
26.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
27.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.

[p. VIII]

28.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
29.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
30.	D. Tresel aan Ledenberch.
31.	D. Tresel aan Ledenberch.
32.	D. Tresel aan Ledenberch.
33.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
34.	D. Tresel aan Ledenberch.
35.	D. Tresel aan Ledenberch.
36.	Borre van Amerongen aan Ledenberch.
37.	Justus van Rysenburch aan Ledenberch.

Alle deze brieven zijn genomen naar de oorspronkelijken, onder privaat-personen alhier ter stede berustende.

1619-1634. Rekening van den eersten Stedelijken Kameraar, dienstbaar gemaakt aan de kennis van Utrechts Kerk- en Schoolstaat, pag. 371-380.

Naar het originaal, berustende in het Stedelijk Archief.

1622-1705. Gedenkstukken, betreffende die van Marlot, pag. 218-234.

Deze brieven zijn genomen naar de oorspronkelijke, even als volgende, onder privaatpersonen berustende.

1645. Brief van Chr. van Rodenburch aan Dirck de Goyer, borger van Utrecht, pag. 391.

1646-1648. Tiental Brieven van Herb. van Beaumont, Griffier der Staten van Hollandt, aan Joh. van Mathenesse, Plenipotentionaris tot Munster, pag. 381-391.

1712. Brief van Jan van den Berg aan N., pag. 234.

Utrecht, den 1. Febr. 1846.

J.J. DODT v. Fl.