Geschenk. Bijdragen van Nederlandsche schrijvers en schrijfsters

[p. 1]

Hoe dit boek ontstaan is

Een boek moest er gegeven worden. Maar wat voor een boek? Een boek van vele schrijvers en van groote verscheidenheid.

De gedachte kwam op om al dien schrijvers een aantal vragen ter beantwoording voor te leggen. Het boek zou dan toch een zekeren samenhang vertoonen, zonder dat voor eenzijdigheid behoefde te worden gevreesd.

Voor het welverstaan der hierna volgende beschouwingen, dient de lezer deze vragen goed in zijn geheugen te prenten. Het zijn maar eenvoudige vragen, maar ze bleken toch menigmaal diep in de schrijversmentaliteit in te dringen.

Velen hunner voelden zich in een examenstemming komen en zagen zich weer op de schoolbanken geplaatst, anderen twijfelden eraan of wij niet de grenzen der kieschheid uit het oog hadden verloren, anderen weer konden er met zichzelf niet over eens worden of ze die vragen serieus moesten nemen of dat het beter was er den draak mee te steken.

Wat doet het er tenslotte toe, hoe men het opvatte. Er kwamen antwoorden en ze waren op hun eigen wijze allemaal even belangwekkend. U zult het zelf kunnen constateeren.

Ik voor mij vind die vragen dan ook werkelijk niet zoo hemeltergend onbescheiden als sommigen der hierna volgende auteurs. En ik geloof, dat er veel goeds in ligt, dat

[p. 2]

een schrijver zich dienaangaande eens aan een zelfonderzoek onderwerpt en er voor uitkomt ook.

Ik laat de vragen nu volgen en bijwijze van proef heb ik er mijn eigen meeninkjes stiekum tusschen gelanceerd. Hoort toe:

I.	Hoe kwaamt ge tot het schrijven van uw eerste boek? (Als ik moest antwoorden zou ik zeggen: ‘door het wandelen in het maanlicht’. Mijn eersteling was n.l. een arlequinade ‘De Zonde van Pierrot’ genaamd. De schrijver was 17 jaar. Er komt veel liefde in voor en veel maneschijn.... Als was U het zelf, lezer!)
II.	Voor welk uwer boeken hebt ge een voorliefde en om welke reden? Hoe kan het anders dan dat men een voorkeur heeft voor zijn laatste boek? (Dat is mijn roman ‘Jan Steen’, zooeven van de pers gekomen. Ik ben met dien vroolijken man geruimen tijd in de weer geweest. Hij is nog niet verdrongen).
III.	Wilt ge ons iets vertellen van uw liefhebberijen? Ja, dat is een indiscrete vraag, dat moet ik toegeven. Opvallend veel onzer auteurs hebben geen andere liefhebberijen dan schrijven. (Ik sluit me hier gaarne bij aan.)
IV.	Wilt ge ons reeds iets ontsluieren omtrent uw toekomstplannen? Indiscreter kan het wel niet. Er is dan ook geen, die hierop een duidelijk antwoord geeft. ‘Doorwerken’, zeggen de meesten, ‘gelukkig zijn en er van getuigen’, is nog het minst vage antwoord op die vraag (en, naar ik meen, het verstandigste).
V.	Hoe denkt u over onzen modernen tijd?

[p. 3]

Deze vraag is toch, dunkt me, algemeen genoeg. En in de beantwoording hiervan teekenen zich de onderlinge verschillen het duidelijkst af. Hoe vele contrasten openbaren zich en hoevele nuances! (voor mij is de moderne tijd: mijn tijd).

Enkele onzer auteurs hebben terecht gemeend hun lezers het meest te verblijden met een schetsje of fragment. Die ongevraagde maar niet ongewenschte opluistering is eerst ten volle.... een geschenk.

C.J. KELK

de schrijver van ‘Katrijn’ 1928), ‘De Parasieten’ (1930), ‘Spelevaart’ (1931) en ‘Jan Steen’ (1932).