|
| |
| |
| |
XVII.
En ik ben geworden als een mensch, die niet en hoort: en die geene wedersprake en heeft in zynen mond.
(Psalm 37.)
De winter had uitgewoed, het sneeuwkloksken had zyn wit kleed afgeschud en de natuer was uit haren schyndood verrezen. De rozelaer op Mevrouw Van Stralen's graf geplant begon te botten en de jonge zwaluwen waren ten ouderlyken neste terug gekeerd.
Van Stralen en zyne dochter waren nog altyd by Vanderklaveren te huis.
De oude Jan, Stien en Annemie bewoonden alleen het voorhof van het kasteel, waer thans eene doodsche stilte heerschte.
Ofschoon van daer verwyderd, had Klara de gunstelingen harer moeder niet verzuimd, en de oude Jan had bevel ontfangen geene bedrukten te vergeten, en te maken, dat de noodlydenden het afsterven hunner weldoenster niet te zeer gewaer werden: ook werd's meisjens naem met eerbied uitgesproken, en telkens als zy
| |
| |
het kerkhof van V... bezocht, werd zy met zegeningen begroet.
Zeker moest de moeder met welgevallen uit den hoogen op hare dochter nederzien, en zich over derzelver liefddadigheid verheugen.
Wie vroeger Van Stralen had gekend, zou moeite gehad hebben, den hoogmoedigen man thans nog in zyn ontvleescht oogverwilderd geraemte te herkennen.
In zes maenden tyds, waren zyn gryze haren geheel wit geworden, zyne wangen hingen slap en kleurloos over de scherp uitstekende kaekbeenen, en zyn gestel was onder den schroomelyken last der wroegingen gebogen en gekromd.
De dood der voorbeeldige vrouw had het hart des ellendigen mans uit zynen doodslaep opgewekt; Gods genade had zyne ziel geraekt en thans besefte hy wat schatten van deugd en liefde hy had onderdrukt.
Omringd, gelyk hy het Was, van zyne dochter, die hy altyd door zynen trotschen en afzonderenden inborst op eenen eerbiedigen afstand had gehouden, en die hem te zeer vreesde, om dezen afstand te overschryden; door zyne zuster welker goed, maer zonderling karakter, niet met het zyne strookte, en door den sulachtigen Vanderklaveren, die hem slechts het woord toestuerde om te vragen - Zwager wat denkt gy van het weêr? of - Gelooft gy dat de pataten dit jaer wel zullen lukken? en andere soortgelyke dingen meer, was de boetende weduwenaer, om zoo te zeggen, geheel en al aen zich zelven en aen zyne folteringen overgelaten; de troost des geheugens was hem zelfs ontzegd want het verledene getuigde tegen hem.
| |
| |
Geen wonder dus, dat hy treurig en met hangenden hoofde de velden doorwandelde, als of er een vloek op zynen schedel rustte.
De kinderen, die hem van verre zagen aenkomen, maekten eenen omweg, want zy vreesden hem; de vrouwen, die hem te gemoet kwamen, durfden hem geenen goeden dag wenschen, en de mannen die hem voorbygingen, zagen hem na en zegden: - Die strenge heer daer zoekt naer eene plaets voor zyn graf.
Op eenen vroegen morgen der lieve Meimaend, wandelde hy wederom in gezelschap van zynen zwager, traegzaem den grooten weg op.
Het weder was zacht en lieflyk, de leeuwerikken tierelierden hoog in de lucht, de biekens gonsden over het veld en gingen op buit uit, gele vlinders fladderden rond, en teekenden kronkelende lynen in het ruim; doch dit alles werd door de twee wandelaers niet opgemerkt. Van Stralen in zwaermoedige gepeinzen verdiept, zag niets dan het zand des wegs, hoorde niets dan de stemme zyns gewetens, en zyn schoonbroeder had geene oogen genoeg om den buitengewonen groei der aerdappelen te bewonderen.
Klara en hare moei waren t'huis en streken het linnen.
De jonge juffer alhoewel, zoo diep niet meer onder haer leed gebogen, had toch nog haren vroegeren vrolyken karakter niet weêr; een ligte zweem van weemoed scheen nog onder het byna onmerkbare rood der terugkeerende roozen harer wangen.
- Waer mag thans Arthur zitten? zegde Mevrouw Vanderklaveren, hy is reeds drie maenden vertrokken, en wy hebben nog niets van hem gehoord.
| |
| |
Klara antwoordde niet, maer zy dacht by zich zelve: - Waer mag Lodewyk zyn?
Alsof de moei de gedachten harer nicht geraden had, voer zy voort:
- En Lodewyk waer mag die gevlogen zyn, het dunkt my, het is zeer ondankbaer van hem, zynen pleegvader niet eens te komen bezoeken.
Het meisjen nooit teregt geweten hebbende, wat er tusschen Lodewyk en haren vader plaets had gehad, vond 's jongelings gedrag ook zeer bevreemdend, maer zy durfde hare gedachten niet uiten.
- Ja, vervolgde Tante Treze, ik moest al lang eens aen uwen vader over dit alles gesproken hebben, maer gy weet, hy verkeert thans in zulken droevigen toestand, dat ik, uit vrees van hem verdriet te veroorzaken, tot nu toe nog den moed niet gehad heb, zulk gesprek aen te knoopen.
- Doe het ook niet, Tante, wy zullen liever deze zaek zoo laten, sprak Klara, met tranen in de stem; Lodewyk bemint my toch niet, anders ware hy reeds lang hier geweest, ik zal hem trachten te vergeten, en God zal my den moed verleenen, om geduldig myn verdriet te dragen.
- Dat is nu nog wat nieuws, sprak Tante Treze, Lodewyk u niet beminnen! wel lieve, dat zou ik willen zien, hy zou een jong, vlug en ryk meisken als gy versmaden, wel dat ware wat schoons!
- Indien hy my slechts om deze drie hoedanigheden geern zag, dan ware ik er toch niet mede te vreden, Tante, en ik zou
| |
| |
er niet min ongelukkig om zyn, antwoordde Klara. Maer laet ons daervan zwygen, voegde zy er met eenen zucht by, ik denk er maer al te dikwyls aen.
- Wel lieve, zegde Mevrouw Vanderklaveren en zy zettede de beide armen in de zyde, wat zullen wy nog al hooren, en wat voor eene aerdige wereld beleven wy! In mynen tyd ging dat alles alzoo niet. Als Koben uw oom by my ter vryinge kwam, deed ik hem eenen anderen gang gaen. Hy heeft in dien tyd moeten dansen, zoo als ik schuifelde; al had hy toch nog zeven honderd pond wisselgeld in liggende munte en twee pachtgoederen. Vraeg het hem liever, als hy t, huis komt, hy zal er u wat van weten te vertellen.
Klara weende en lachte te gelyker tyd.
De schertsende meter, die geen ander oogmerk had dan het meisjen te doen lachen, en den stroom harer treurige gedachten af te keeren, voegde er by:
- Ja, ja, onthoud dat meisken, 't en is maer alzoo, dat tegenwoordig een ongelukkig vrouwmensch getrouwd geraekt....
Ondertusschen vervolgden Van Stralen en zyn zwager hunnen weg, de eerste ter prooi aen sombere denkbeelden, de tweede met die gelukkige gedacht-en gevoelloosheid waerop de angeltand der aerdsche jammeren zich verstompt of verbryzelt.
Eene boerenkar verscheen in de verte.
Daer in zaten vyf persoonen. Op de voorbank zat Lena tusschen Jozef en Lodewyk.
| |
| |
Jozef en Lena, die den dag te voren getrouwd waren, maekten volgens vlaemsche gewoonte hunne speelreis.
Zy zagen er beiden zeer gelukkig en vergenoegd uit.
Lodewyk echter deelde in hunne vreugd niet, hy was zelfs zeer droefgeestig, en het speet hem zich te hebben laten medeslepen, om door zyne treurigheid het geluk der nieuw getrouwden te verbitteren, en sombere tinten op het tafereel hunner hoop te werpen.
Van achter zaten Lena's moeder en Jozefs tante.
Op de voorbank, vergenoegde men zich met in elkanders oogen te lezen, maer op de achterbank ging het er anders toe.
De twee deftige vrouwen, die zoo nog al wat wyn gedronken hadden, waren klapzuchtiger dan ooit, alhoewel de schokkende kar op den hobbeligen weg, juist geene, der redekaveling voordeelige plaets was.
Jozefs tante had thans het woord.
Zy was reeds een goed half uer en voor de honderdste mael bezig, met al de wederwaerdigheden en lotgevallen harer laetste reis naer Gent te vertellen? en haer verhael was als naer gewoonte met zeî ik alzoo en zeid hy alzoo's sterk gekruid.
Toen de kar nog maer eenige stappen van onze twee wandelaers was, geraekte een der wielen tegen eenen grooten steen en er ontstond een geweldige schok, welken Jozef en Lena niet eens bemerkten, maer die op de achterbank een geheel ander uitwerksel had.
De schok viel juist voor achter eenen welgeplaetsten: De kommissaris zeî alzoo, en hy was zoo geweldig dat de vertelster den
| |
| |
draed heurs verhaels verloor, en den begonnenen volzin met de volgende woorden eindigde:
Die duivelsche kerre zou 'nen mensch de ingewanden uit het lyf schokken.
Dit quiproquo was zoo grappig, dat Jozef en Lena wel twee minuten lang verzuimden, elkander in de oogen te zien, en de droefgeestige Lodewyk zelf zynen ernst er by verliezen moest.
Het gelach, dat hier op volgde, was zoo luidruchtig, dat de voorbygaende Van Stralen onwillekeurig het hoofd omdraeide en met verwilderden blik naer de lachers opkeek.
Hy had echter Lodewyk niet gezien, maer deze had zynen pleegvader erkend.
En op het zicht der verwoesting, welke het verdriet op dit voortyds zoo bloeijende en indrukverwekkende gelaet, op dit eertyds zoo krachtvolle gestel hadden uitgeoefend, vergat de jongeling eensklaps de minachting, waeronder hy zoo lang gebogen ging en die zoo zeer zyne ziel krenkte. Zyne fierheid versmolt onder het medelyden als sneeuw onder de zon, en toen het rytuig aen de eerste huizen van het dorp was gekomen, zegde hy tot zynen vriend:
- Gy moest hier eens stil houden, Jozef, want verder kan ik niet mede ryden.
- Wel waerom niet? vroegen allen gelyk.
Lodewyk antwoordde:
- Ik zal het u later zeggen; bekommer u niet over my, ik heb hier in het dorp eenen heiligen pligt te vervullen, en morgen zal ik u te Gent komen opzoeken.
| |
| |
Jozef maekte geene opmerkingen meer, hy hield het rytuig stil.
Lodewyk drukte allen de hand, stapte af en sloeg eene zystraet in, terwyl Jozef hem deelnemend met de oogen volgde, en Lena zegde:
- Arme, arme vriend, gy zult zien, hy zal van die booze liefde te kwisten gaen. Jozef, hoe dankbaer moeten wy God niet zyn, dat hy ons zoo niet heeft beproefd.
Jozef bezag zyne vrouw met eene onbeschryflyke liefde, hy gaf het paerd de zweep, de krakende kar danste op den oneffenen weg, en weldra was zy in de verte verdwenen.
|
|
Auteursrechtvrij