Algemeen letterkundig lexicon

prospectief aspect

Etym: Lat. pro-spicere = vooruit zien.

Term uit de drama-analyse voor één van de vijf te onderscheiden handelingsaspecten in het drama en wel voor het handelingsaspect dat gericht is op de toekomst. Het prospectieve aspect draagt bij tot de spanning van het stuk door zijn gerichtheid op wat nog komen moet en het daardoor opwekken van bepaalde verwachtingen en emoties: hoop, vrees, nieuwsgierigheid e.d. Wanneer bijv. Barend uit Op hoop van zegen van Herman Heijermans zegt:

De ‘Hoop van Zegen’ deugt niet - de ribhoute zijn rot
(Toneelwerken I, 1965, p. 424)

dan is die mededeling als actiemoment prospectief t.a.v. het handelingsaspect van de ondergang van het schip.

Het prospectieve aspect is vergelijkbaar met de anticipatie-1 uit de verteltheorie.

Lit: J.I.M. van der Kun, Handelingsaspecten in het drama (1970²). 

prosopopoeia

prospectieve bibliografie