Algemeen letterkundig lexicon

zakencommentaar

Verklaring bij of toelichting op bepaalde zaken die in een tekst genoemd worden in de vorm van een annotatie door de editeur. Meestal spreekt men van woord- en zakencommentaar, daarmee een nauwkeurig onderscheid tussen beide typen commentaar vermijdend. Dat onderscheid is ook lang niet altijd te maken omdat tal van verouderde woorden naar zaken verwijzen, zoals bijv. het in een 19^de-eeuwse tekst voorkomende ‘bulster’ dat ‘strozak’ of ‘beddezak’ betekent. Met zakencommentaar bedoelt men doorgaans annotaties bij namen van niet-fictionele personen, titels van boeken of kunstwerken, historische feiten en namen van plaatsen, straten of gebouwen voorzover die niet meer bekend verondersteld kunnen worden. Zo wordt in Hildebrands ‘De familie Stastok’ uit de Camera obscura de naam ‘Mingaud’ genoemd. In het zakencommentaar wordt ons meegedeeld dat dit een destijds beroemde biljarter geweest is die in 1847 overleed.

Lit: W.Gs Hellinga, ‘De commentaar’ in Handelingen 24^e Filologencongres (1956), p. 109-127 • Ch.T. Cullen, ‘Principles of annotation in editing historical documents’ in Literary & historical editing (1981) • W. Woesler, ‘Zu den Aufgaben des heutigen Kommentars’ in Editio 7 (1993), p. 18-35 • M. Mathijsen, ‘De commentaar’ in Naar de letter. Handboek editiewetenschap (2003), p. 333-351.

zakelijkheid zie nieuwe zakelijkheid

zang