Algemeen letterkundig lexicon

narratieve cyclus

Etym: Lat. narratio = verhaal, vertelling.

Term uit de narratologie of verteltheorie voor de specifieke ordening van de gebeurtenissen of groepen gebeurtenissen in een verhaal die men globaal zou kunnen omschrijven als een meegedeelde mogelijkheid (1), de gebeurtenis(sen) die daarmee is (zijn) verbonden (2) en de afsluiting (gevolgen) daarvan in positieve of negatieve zin (3).

Die fasen zijn terug te vinden in bijv.:

1. Iemand wil een grote reis maken;

2. Hij neemt een aantal weken vakantie, pakt zijn koffers en monstert aan op een schip;

3. Hij slaagt erin om de voorgenomen reis te voltooien.

Binnen de reeksen gebeurtenissen kunnen weer nieuwe, ingebedde reeksen gebeurtenissen optreden die niet noodzakelijk ondergeschikt hoeven te zijn aan de eerder vastgestelde reeks.

Combinaties van een beginsituatie waarin de actant verandering (meestal verbetering) wil aanbrengen, het proces van die verandering en de nieuwe eindsituatie waarin al dan niet verbetering is ingetreden vormen samen de narratieve cyclus.

Lit: Cl. Bremond, ‘De logica van de narratieve mogelijkheden’ in W.J.M. Bronzwaer e.a. (red.), Tekstboek algemene literatuurwetenschap (1977), p. 186-189 • M. Bal, ‘De narratieve cyclus’ in De theorie van vertellen en verhalen (1990⁵), p. 142-145.

narratieve communicatieniveaus

narratio