Algemeen letterkundig lexicon

palinodie

Etym: Gr. palinōidia = herroeping van (vroeger) gezang < palin = wederom; ōidè = gezang.

Aanduiding voor een gedicht waarin een auteur herroept wat hij in een eerder gedicht heeft gezegd. Als vorm van zelfkritiek kan een dergelijk gedicht in allerlei gedaanten voorkomen, bijv. in die van de parodie, zoals het geval is met Kinkers werk De menschheid in ’t Lazarushuis (1801), waarin hij zijn Eeuwfeest (1801) belachelijk maakt. Soms is het bedoelde verworpen gedicht gefingeerd of in ieder geval niet concreet aanwijsbaar, zoals in ‘De schrijver’:

Op deze plek heeft een gedicht gestaan.
’t Beviel me niet. Toen ik het op wou knappen
toen bleef er, toen mijn pen begon te schrappen,
per slot van rekening geen woord van staan.
[...]
Het was vooral triest door de trieste grappen.
Neen, het was goed noch slecht, er was niets aan. 
(M. Nijhoff, VG, 1974⁴, p. 406)

Lit: G. Peron, La palinodia (1998) • D. Hüe, La pôésie palinodique à Rouen 1486-1550 (2002) • J.C. Arnuad & Th. Mantovani (red.), Première poésie française de la Renaissance: autour des Puys poétiques normands (2003).

palindroom

palliata zie fabula palliata