Algemeen letterkundig lexicon

beurtzang

Gezang waarbij twee of meer partijen elkaar afwisselen. In de Griekse tragedie is de beurtzang (amoebaeum) het lyrische gedeelte ter afwisseling of afsluiting van een bedrijf (episode-1).

Later vindt men dit genre bij de christelijke eredienst, in de vorm van het kerklied, dat afwisselend wordt gezongen door twee koren of door een voorzanger, respectievelijk voorganger enerzijds en een koor, respectievelijk de gemeente anderzijds. Synonieme termen zijn ‘antifoon’ (Gr. antifonein = tegenin spreken, antwoorden) en 'responsorium' (Lat. responsare = antwoorden). Een veel voorkomende vorm van beurtzang is die van een lied met een telkens herhaald refrein-1, zoals het gezang ‘Genade en trouw’ uit psalm 85 van H. Oosterhuis (Liturgische gezangen voor de viering van de eucharistie, 1972, p. 34).

De term ‘beurtzang’ komt tot in de 19^de eeuw ook voor ter aanduiding van een, niet specifiek religieuze, wisselzang in het algemeen.

Lit: A. Langen, Dialogisches Spiel: Formen und Wandlungen des Wechselgesangs in der deutschen Dichtung (1600-1900) (1966) • P.A. Scholes, The concise Oxford dictionary of music (1972), s.v. antiphon.

betoog zie rede(voering)

beweegbaar boek zie pop-up en volvelle