Algemeen letterkundig lexicon

quaternio

Etym: Lat. quaterni = telkens vier.

Term uit de codicologie voor een katern van 4 dubbelbladen; dit is gelijk aan 8 bladen (blad-2) of 16 bladzijden.

De benaming quaternio of quatern werd in de middeleeuwen voor meer begrippen gebruikt: voor het bovengenoemde katern van 4 dubbelbladen, maar ook voor katern in het algemeen; in dat geval is een katern met bijv. 3 dubbelbladen (ternio) tevens een quaternio. Tenslotte werd de term ook gebruikt voor een klein, later ook wel voor een groot, ongebonden boek.

Katernen van 4 of 5 dubbelbladen (quinio) komen het meeste voor in middeleeuwse handschriften. Het is overigens niet noodzakelijk dat alle katernen in een handschrift of boek een gelijk aantal bladen hebben.

 Twee manieren om het papier te vouwen voor een quaternio. [bron: L. Gilissen, Prolégomènes à la codicologie (1977), p. 30]. (Onderaan fig. 8 en 9).

Lit: W.Gs Hellinga & P.J.H. Vermeeren, ‘Codicologie en filologie’ in Spiegel der Letteren 5 (1961), p. 300-307 • L.E.J. Gilissen, Prolégomènes à la codicologie (1977), p. 14-125.

quatern zie quaternio

quator sensus scriptorum